Brak mrozu nie sprzyja hartowaniu ozimin
Oziminy wciąż narażone są na wymarznięcia - zahartowanie zbóż ozimych nie uległo poprawie w dużej części Europy – wynika z najnowszego raportu Komisji Europejskiej, dotyczącego monitoringu unijnych plantacji zbóż.
Podczas tej zimy silne mrozy pod koniec grudnia i na początku stycznia uszkodziły oziminy w zachodniej i południowej Ukrainie, w Mołdawii, w południowo-zachodniej Białorusi oraz w niektórych regionach południowej Rosji. Wymarznięcia zbóż odnotowano także w Polsce, we wschodniej Bułgarii, wschodniej Rumunii i krajach bałtyckich. Komisja Europejska szacuje, że od połowy stycznia (kiedy to mrozy ustały) żadne dodatkowe uszkodzenia mrozowe w Europie nie wystąpiły. Jednak brak zahartowania ozimin w większości krajów Europy wskazuje, że uprawy ozimin nadal pozostają podatne na wymarznięcia. Na szczęście na na podstawie prognozy pogody średniego zasięgu, nie przewiduje się dalszych uszkodzeń przez ujemne temperatury.
Czym jest hartowanie?
Z raportu wynika, że w większości regionów zachodniej i centralnej Europy, hartowanie zbóż ozimych nie uległo poprawie ze względu na utrzymywanie się temperatur powietrza powyżej średnich z ostatnich lat dla danego regionu. Hartowanie to proces biologiczno-fizjologiczny zachodzący w zbożach ozimych. Pojawia się ono, gdy skrobia komórek przekształca glukozę w celu zwiększenia temperatury zamarzania cieczy komórkowej. Zwiększa to tolerancję roślin na niskie temperatury. Ocena Komisji Europejskiej odnosi się do modelu symulacji opartych na danych pogodowych do połowy lutego.
Straty głównie na wschodzie Europy
We wschodnich Niemczech, centralnej Ukrainie, a także w południowej Rosji, nieznaczny wzrost tolerancji na mróz był stymulowany w drugiej połowie stycznia. Natomiast w Europie Środkowej i zachodniej Ukrainie, proces hartowania rozpoczął się na początku lutego. W konsekwencji, uprawy zbóż ozimych praktycznie nie są zahartowane w zachodniej i południowej Europie, Niemczech, Rumunii, Polsce południowej i zachodniej Ukrainie. Bardziej zahartowane są uprawy w północnej Polsce, Skandynawii, krajach bałtyckich, w centralnej części Ukrainy, Słowacji i niektórych regionach na Węgrzech i w Czechach; Natomiast rośliny osiągnęły pełne lub prawie pełne zahartowanie we wschodniej Białorusi, Rosji (z wyjątkiem obszarów najbardziej wysuniętych na południe, gdzie zboża wymarzły).
oprac. bcz na podstawie KE
Grafika: KE
Mapka przygotowana przez Komisję Europejską. Kolorem granatowym oznaczone obszary, gdzie oziminy są w pełni zahartowane. Kolorem żółtym obszary, na którym oziminy nie są zahartowane.
