Grzyby czerniowe opanowały zboża

Pierwszym, widocznym z daleka objawem intensywnych opadów jest czernienie zbóż. Są to głównie skutki infekcji grzybów z rodzaju Cladosporium i Alternaria. Występowanie jej nasila się zwłaszcza po nagłych i intensywnych opadach deszczu w końcowym okresie dojrzewania zbóż. Na zaschniętych kłosach pojawia się wówczas w znacznej ilości ciemny nalot, przez co łan przybiera barwę ciemnoszarą.

Zwykle straty powodowane przez sprawców czernienia zbóż nie są znaczące – sięgają ok. 5%, lecz ziarno, zwykle zainfekowane także innymi grzybami, ma gorszą jakość technologiczną i gorzej się przechowuje, a użyte do siewu zainfekuje nowe zasiewy. Chorobę tę powinno się eliminować podczas ochrony liścia flagowego i kłosa w zabiegu T₃. W tym celu należało zastosować fungicydy z grupy triazoli, strobiluryn i benzymidazoli (także jako mieszaniny), które chronią kłos i wykazują dłuższy okres działania (zwłaszcza strobiluryny). Przy wyborze środka należy także zwrócić uwagę na jego karencję, gdyż okres od zastosowania i zbioru zboża jest zwykle dość krótki.

Nie prowadzi się bezpośredniego zwalczania choroby, ponieważ jest to nieopłacalne, a na prewencję jest już w tym sezonie za późno. Jednak w przyszłym roku, aby ochronić pszenicę, pszenżyto czy żyto w fazie kłoszenia można przy okazji zwalczania innych chorób zastosować w poszczególnych gatunkach, m.in:

• Amistar 250 SC (0,8–1 l/ha)
• Dedal 497 SC (0,6 l/ha)
• Dobromir 250 SC (0,8–1 l/ha)
• Duett Ultra 497 SC (0,6 l/ha)
• Mirador 250 SC (0,8–1 l/ha)
• Osiris 65 EC (1,5–2,5 l/ha)
• Prosaro 250 EC (0,75–1 l/ha)
• Rubric 125 SC (1 l/ha)
• Tazer 250 SC (1 l/ha).

W celu zwiększenia efektywności ochrony roślin ważny jest zabieg wykonywany przed lub po kwitnieniu zbóż.

Z kolei inne sposoby zapobiegania czernieniu zbóż to:

• staranna podorywka
• szybkie suszenie wilgotnych zbóż
• właściwy płodozmian – zmniejszenie udziału zbóż
• ochrona upraw w okresie wegetacji, gdyż są one wówczas mniej narażone na wystąpienie sprawców, niż plantacje niechronione.

Bardziej niż czernienie zbóż, rolników niepokoi obecnie zjawisko porastania ziarna w kłosie, może być także utajone – niewidoczne wówczas gołym okiem. Drugim poważnym zagrożeniem, także rejestrowanym już na tegorocznych zbożach (pszenica, pszenżyto) jest fuzarioza kłosów.  W tym przypadku groźne dla ludzi jak i zwierząt są tzw. mykotoksyny – wydzieliny grzybów z rodzaju Fusarium ssp. Trzecią „plagą” w trakcie mokrych żniw jest konieczność dosuszania ziarna, co podniesie koszt uprawy i przechowywania.
[bie]