Na bardzo kwaśne gleby

Najlepszy moment, żeby przeprowadzić korektę odczynu gleby lub zadziałać zdecydowanie na tych stanowiskach, na których bardzo niskie pH jest problemem to wysiew wapna na ściernisko. Podnoszenie odczynu gleby jest procesem długotrwałym i na pewno nie uda się to w jednym roku czy dwóch latach. Zabieg ten jest konieczny chociażby z tego względu, że rocznie z naszych gleb tracimy 300–350 kg/ha CaO bądź przez wymywanie czy z plonem. Wapnując glebę warto mieć na uwadze tolerancję roślin na dany odczyn gleby. Zakresy pH tolerowane przez określone gatunki to:

• pszenica 5,5–7,5,
• jęczmień jary 6,5–7,5,
• kukurydza 5,5–7,
• rzepak 6,5–7,5,
• groch, bobik 6–7,5.

Dlatego też wapnując należy celować w poziom pH dla poszczególnej uprawy. Aby można było tak zrobić na samym początku należy zmierzyć pH gleby. W przypadku odkwaszania gleb o bardzo niskim pH (poniżej 4) po zbadaniu odczynu przechodzimy do likwidacji szkodliwego glinu. Pierwsze wapnowanie ma za zadanie podniesienie odczynu do wartości pH 5–5,5. Nie musimy się tutaj specjalnie sugerować rodzajem wapna, jakie zastosujemy. Warto jednak pamiętać, że na gleby bardzo lekkie najlepsze będzie węglanowe. Wapno tlenkowe z kolei zapewni działanie odkwaszające już w okresie jesienno–zimowym. Zastosowany nawóz w celu maksymalnej skuteczności odkwaszającej najlepiej kilka razy wymieszać z glebą na 10–15 cm i następnie wykonać orkę zimową na głębokość 25-30 cm.

W kolejnym roku ponownie pobieramy próbki gleby i sprawdzamy pH. Odczyn przy bardzo dużym zakwaszeniu może się nie zmienić i wtedy powtarzamy wapnowanie sprzed roku. Jeśli pH urosło możemy przyjąć już nieco inna strategię i skorzystać z innych źródeł wapnia, ale wystarczy też forma węglanowa stosowana wcześniej. Alternatywnie można zastosować siarczany wapnia (gipsy), które dostarczą wapnia roślinom i zwiążą jony glinu (część siarczanowa). Można też zastosować dodatkowo siarczan magnezu na glebach ubogich w magnez.

Potrzeby wapnowania gleb

Wapnowanie podczas wegetacji

Wapnowanie w sytuacji, kiedy w czasie wegetacji odczyn niebezpiecznie spadnie nie przyniesie nigdy takiego efektu, jak wapnowanie po zbiorze przedplonu. Niemniej można chociaż częściowo zapobiec spadkowi pH. Pogłównie można zastosować kredę, najlepiej granulowaną i najlepiej przed spodziewanym deszczem, który wpłucze nawóz. Idealnie byłoby wymieszać nawóz z glebą, ale można by to zrobić tylko w uprawach szeroko rzędowych. Drugie rozwiązanie to zastosowanie kizerytu w dawce 150–200 kg/ha.

jd, na podst. artykułu prof. Grzebisza, fot. Sierszeńska