Susza 2019: Raport IUNG nr 7 – to już jest katastrofa!

Wg najnowszego raportu IUNG średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie której dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna i wynosiła -133 mm. W obecnym sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zmniejszeniu o 39 mm w stosunku do poprzedniego okresu (11 V-10 VII), kiedy to wynosiła - 94 mm.

Susza rolnicza występuje już we wszystkich województwach w Polsce. Największy deficyt wody w okresie od 21 maja do 20 lipiec br. nadal wystąpił na obszarze Pojezierza Lubuskiego. Obecnie na tym terenie wartość KBW osiąga od -240 do -249 mm. Na przeważającym obszarze województwa: lubuskiego, wielkopolskiego, północnej części woj. łódzkiego oraz w zachodnich rejonach woj. mazowieckiego i lubelskiego deficyt wody wynosi od -200 mm do -240 mm.

Jak zaznaczają autorzy raportu, duży deficyt wody od -170 do -200 mm odnotowano na sporym obszarze województw: zachodniopomorskiego, w części północnej województw: lubelskiego, dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, w części południowej woj. podlaskiego, mazowieckiego, świętokrzyskiego oraz w zachodnich terytoriach woj. kujawsko-pomorskiego. Na południu kraju w woj. małopolskim, podkarpackim, dolnośląskim oraz na północy Polski w woj. pomorskim, warmińsko-mazurskim w tym okresie sześciodekadowym odnotowano najmniejsze niedobory wody wynoszące od -50 do -119 mm.

Raport suszowy informuje też o tym, że susza została odnotowana już we wszystkich monitorowanych uprawach, czyli wśród:

    •    Zbóż jarych,
    •    Zbóż ozimych,
    •    Krzewów owocowych,
    •    Truskawek,
    •    Roślin strączkowych,
    •    Kukurydzy na ziarno,
    •    Kukurydzy na kiszonkę,
    •    Drzew owocowych,
    •    Warzyw gruntowych,
    •    Tytoniu,
    •    Buraka cukrowego,
    •    Ziemniaka,
    •    Chmielu.

Najbardziej objęte suszą są uprawy kukurydzy na ziarno oraz na kiszonkę (68,31% wszystkich gmin). Następnie krzewy owocowe (65,68%), rośliny strączkowe (62,58%), zboża jare (60,44%) i ozime (53,05%) oraz warzywa gruntowe (50,59%). Najmniej objęte suszą są buraki cukrowe (9,04% gmin  w Polsce) oraz ziemniaki (25,84%).

W województwach: lubuskim, łódzkim, opolskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim zagrożonych suszą jest 100% gmin.



Jak wskazują agrometeorolodzy, pierwsza dekada czerwca na przeważającym obszarze kraju była bardzo sucha z opadami poniżej 5 mm, a miejscami w ogóle nie występującymi. Jedynie w północno-zachodniej części kraju notowano większe opady od 10 do 50 mm oraz we wschodnich terenach Polski od 10 do 30 mm. Natomiast w drugiej i trzeciej dekadzie tego miesiąca w części południowej i środkowej Polski opady były w dalszym ciągu niskie od 5 mm (a miejscami w ogóle nie wystąpiły) do 15 mm. Stosunkowo wysokie opady notowano w północnej części kraju (w drugiej dekadzie) oraz miejscami we wschodniej części Polski (w trzeciej dekadzie) od 20 do ponad 50 mm.

W pierwszej dekadzie lipca opady były bardzo zróżnicowane. W północnej części wynosiły od 15 nawet do ponad 50 mm. Natomiast w części środkowej od 5 do 15 mm a w południowych obszarach kraju nawet poniżej 5 mm. Natomiast w drugiej dekadzie tego miesiąca opady w całej Polsce były bardzo małe od poniżej 5 do 10 mm. Jedynie w południo-zachodnich rejonach kraju oraz na terenie gór notowano nieco większe opady od 10 do 30 mm.

oprac. bcz na podst. IUNG-PIB w Puławach
Grafika: IUNG-PIB Puławy