Miliony jaj na własnej paszy

Kolejnego dnia naszego wyjazdu studyjnego odwiedziliśmy zakład produkcji drobiu Szerencsi Mezőgazdasági Zrt w Szerencs we wschodnich Węgrzech. – Przedsiębiorstwo jest firmą prywatną, spółką, w której swoje udziały mają także jej pracownicy – mówi Zsolt Krusóczki, dyrektor działu drobiarskiego. To jedno z największych w regionie gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 6000 ha, z czego około 3000 ha stanowi dzierżawa z zasobów państwowych. Pola gospodarstwa są rozłożone w odległości 50 km. 90 procent areału przeznaczone jest na utrzymanie zwierząt, czyli pozyskanie paszy. Reszta przeznaczana jest na przemysł spożywczy, np. słonecznik na olej czy nasiona. Na stałe zatrudnienie znajduje tutaj 370 osób. Dwie główne branże, w których działa przedsiębiorstwo to uprawa polowa i hodowla zwierząt, głównie bydło (mleczne i mięsne), trzoda i drób. Przyjrzyjmy się jednak bliżej produkcji drobiarskiej.

Segment ten tworzę trzy zakłady, w których łącznie utrzymywanych jest 400 tysięcy niosek. Grupa polskich rolników odwiedziła największy z nich. Kury utrzymywane są w zautomatyzowanych kurnikach klatkowych wyposażonych przez firmę Big Dutchmann. W odwiedzonym przez nas kurniku klatki rozmieszczone są w ośmiu pięciopiętrowych rzędach o długości 100 m każdy. Łącznie pracuje tutaj 72 tysiące ptaków.

– Obsada byłaby wyższa, ale od 2011 roku Unia Europejska zmieniła przepisy dotyczące minimalnej powierzchni dla kur w klatkach. Wtedy wybudowaliśmy dodatkowe kurniki, aby utrzymać obsadę – mówi Krusóczki. Obecnie w jednej klatce przebywają 72 ptaki. W kurniku między rzędami klatek są wąskie korytarze. Szersze nie są potrzebne ponieważ transport pomiotu, paszy i jaj jest zautomatyzowany. Odpowiada za to zespół przenośników. Pasza gromadzona jest w silosach przed kurnikiem. Jak podkreśla dyrektor, pasze w zdecydowanej większości pochodzą z pól gospodarstwa, a kupowana jest tylko niemodyfikowana soja.

Z niedużą prędkością pracuje przenośnik, który transportuje jaja. Z każdego rzędu jaja trafiają na wspólny przenośnik, który wiedzie do oddzielnego pomieszczenia. Tam następuje wstępna selekcja i pakowanie do dużych wytłaczanek. Automat co godzinę może zebrać 24 tys. jaj z dwóch kurników. Podczas wstępnej selekcji oddzielane są jaja, które nie są uszkodzone, ale nie nadają się do sprzedaży. Takie jaja, w kategorii B, przerabiane są na potrzeby cukiernictwa. Dobre jaja w oddzielnym zakładzie są pieczętowane i pakowane mniejsze wytłaczanki. Jajka mają 28 dni przydatności do spożycia.

Do gospodarstwa cyklicznie trafiają jednodniowe kurczaki, które zaczynają nieść jaja w wieku 4,5 miesiąca. Do tego czasu ptaki są trzy razy szczepione przeciwko salmonelli. W gospodarstwie co 15 tygodni trzeba wykonać badania na obecność salmonelli. To istotne, bo jedna pozytywna próbka oznaczałaby konieczność utylizacji całego stada. Jak zaznacza Krusóczki w fazie niesienia jaj (54 tygodnie) kury nie otrzymują antybiotyków. Łącznie ptactwo przebywa na fermie przez 72 tygodnie, a średnia życiowa wydajność od jednej kury na fermie w Szerencs to 340 jaj. Po roku produkcji jaj na fermie kury, które przekroczyły 72 tydzień życia, są sprzedawane mieszkańcom okolicy, a reszta czyli około 80% populacji trafia na ubój. Po sprzedaży następuje konserwacja sprzętu i gruntowne czyszczenie pomieszczeń, a w to miejsce wchodzą młode. 

Gospodarze dbają o właściwe warunki klimatyczne w pomieszczeniu, strumień świetlny o natężeniu 20 luksów i 25 stopni Celsjusza. Produkcja trwa 16 godzin dziennie, po czym gasną lampy i jest tzw. cisza nocna. Koszt produkcji jednego jajka to około 20 forintów. Jednym z największych odbiorców jest sieć sklepów Tesco. Ważne jest takie utrzymanie produkcji aby szczyt produkcji uzyskać na Wielkanoc i Boże Narodzenie. 

Fot. Beba