Niemcom nie podobają się dopłaty do buraków

Niemiecki Związek Producentów Cukru (WVZ) wydał oświadczenie, w którym poinformował, że złożył skargę do Komisji Europejskiej na dopłaty związane z produkcją buraków cukrowych.

Wsparcie wyjątkiem od reguły?

Według niemieckich producentów obecnie stosowane wsparcie stosowane w uprawie buraków cukrowych zakłóca konkurencję i powinno być stosowane jedynie wyjątkowych sytuacjach. W wielu państwach członkowskich płatności stały się  standardem, a to narusza europejskie prawo dotyczące wspierania rolnictwa.

- Dlatego właśnie złożyliśmy skargę do Komisji Europejskiej na dotacje rządowe – stwierdził Hans-Jörg Gebhard przewodniczący WVZ i jednocześnie szef rady nadzorczej Südzucker AG.

Interwencja w Brukseli

Niemieccy producenci cukru żądają od komisarz ds. konkurencji Margrethe Vestager i komisarza ds. rolnictwa Janusza Wojciechowskiego stworzenia ram dla uczciwej konkurencji w UE. Chcą poprawy dotychczasowego sposobu finansowania rolnictwa i wyrzucenia z krajowych planów strategicznych dla WPR na lata 2023-27 praktyk zakłócających konkurencję.

Odpowiedź polskich rolników

- Nie trzeba nikomu przypominać, że Niemcy od dawna grają wyłącznie pod siebie. Wspierali likwidację kwot cukrowych i minimalnej ceny buraków. Uwolnienie rynku cukru miało doprowadzić do jeszcze większej dominacji niemieckich producentów cukru w Europie. Spadek cen cukru i opłacalności uprawy buraków miał doprowadzić do zamykania cukrowni i eliminacji produkcji buraków z rejonów uważanych przez nich za niekonkurencyjne. Sam rynek zbytu miał zostać przejęty, a wtedy „hulaj dusza”. Nie wszystko poszło zgodnie z planem, pomimo, że kryzys na rynku po zniesieni kwot dotknął wszystkich producentów cukru, to nie mieliśmy masowego zamykania cukrowi i likwidacji rejonów plantacyjnych. Paradoksalnie najbardziej „oberwało” się tym co chcieli zdominować Europę. Podpisane długookresowe kontrakty na sprzedaż cukru po skandalicznie niskich cenach, które jeszcze bardziej miały zakłócić sytuację na rynku, przyczyniły się do znacznych strat finansowych. Ekspansja się nie udała, a uprawa buraków i produkcja cukru w innych państwach członkowskich, choć wciąż przechodzi poważne turbulencje, została zachowana – pisze w oświadczeniu Krajowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego.

Unijny standard

KZPBC przypomina, że płatności do buraków zostały wprowadzone w 11 krajach Unii Europejskiej. Stosowana płatność powiązana z produkcją buraków cukrowych nie rozwiązała wszystkich problemów ale pozwoliła łagodniej przejść z systemu, gdzie obowiązywały kwoty produkcji cukru i cena minimalna buraków cukrowych, do systemu wolnorynkowego. Polska utrzymała silną pozycję w Unii Europejskiej pod względem wielkości produkcji cukru, a w innych państwach członkowskich wciąż taka produkcja ma miejsce.

Kuriozalne zarzuty Niemiec

Zdaniem Krajowego Związku Plantatorów Buraka Cukrowego zarzuty przedstawione przez Niemiecki Związek Producentów Cukru dotyczące braku podstaw prawnych i łamania zasad konkurencji są co najmniej kuriozalne. Wsparcie wypłacane jest bowiem na podstawie przepisów wspólnotowych, a każde państwo członkowskie, również Niemcy, ma prawo do wspierania sektorów i działów rolnictwa, które są w trudnej sytuacji i są istotne pod względem środowiskowym, społecznym czy gospodarczym. Wsparcie związane z produkcją wypłacane jest w 26 na 27 państw członkowskich, a więc ten instrument okazał się niezwykle istotny w kształtowaniu gospodarki rolnej całej Wspólnoty.

Ekspertyza na zamówienie

Zdaniem KZPBC powoływanie się na badanie Uniwersytetu z Wageningen “Impact of coupled EU support for sugar beet growing: More production, lower prices” jest zdaniem KZPBC całkowicie pozbawione sensu i logiki. Opracowanie zostało zamówione i sfinansowane przez Niemiecki Związek Producentów Cukru (WVZ). Zostało wykonane w 2017 r. na podstawie odpowiedzi na pytania badawcze i przy wykorzystaniu modeli obliczeniowych. Wnioski płynące z badania nie sprawdziły się. Stoją w sprzeczności do wniosków studium opublikowanego przez Komisję Europejską w styczniu 2022 r. w sprawie strategii adaptacyjnych łańcucha dostaw po zakończeniu kwotowania na rynku cukru.

Pozytywny wpływ dopłat na rynek

W opracowaniu czytamy, że płatność powiązana z produkcją buraków, pomimo przyczyniania się do zapobiegania spadku podaży buraków cukrowych w państwach członkowskich, w których jest stosowana, ma neutralny wpływ na podaż cukru w całej UE! Tak więc w żaden sposób nie zakłóca zasad konkurencji! Jest to jeden z nielicznych elementów polityki rolnej, który ma pozytywny wpływ na marże, dochody i ogólną rentowność plantatorów buraków cukrowych!

Działanie na szkodę Polski

W podsumowaniu Krajowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego zauważa, że działania prowadzone przez Niemiecki Związek Producentów Cukru prowadzone są w okresie jeszcze większego zawirowania w sektorze. Ceny środków produkcji znacznie podrożały, bardzo trudno jest zbilansować wydatki z przychodami, a sam burak przegrywa konkurencję z innymi uprawami. Akcja ta przypada również na okres, w którym państwa członkowskie UE będą mogły udzielać więcej pomocy w związku z kryzysem wynikającym z inwazji Rosji na Ukrainę. - Jednym słowem działanie niemieckich producentów jest wymierzone przeciwko polskim plantatorom i przeciwko inwestycjom, które zostały poczynione w przemyśle cukrowniczym (również te poczynione przez niemieckie koncerny) – czytamy w oświadczeniu KZPBC.

Podwyższyć dopłatę

W ostatnim czasie polscy plantatorzy buraków cukrowych zabiegali o podwyższenie dopłaty do produkcji. Wynikało to z zapisów w trzeciej wersji Krajowego Planu Strategicznego. W pierwszej i drugiej wersji KPS kwota na płatności powiązane z produkcją dla plantatorów buraków cukrowych była na poziomie 422 mln euro i dotyczyła 265 tys. ha. W trzeciej wersji planu kwota spadła do 362 mln euro i dotyczy 245 tys. ha. Tymczasem po zakończeniu kwotowania produkcji cukru w UE na płatności związane z produkcją przeznaczono 795 mln euro.  

wk