StoryEditor

CEMOS podpowiada jak oszczędnie pracować

System CEMOS w ciągnikach Claas to sztuczna inteligencja, która podpowiada jak wyregulować ciśnienie w ogumieniu, jakie zamontować obciążniki i jak ustawić ciągnik i maszynę, aby spalać jak najmniej paliwa w polu.
08.05.2021., 06:05h
System CEMOS w ciągnikach Claas to nic innego jak oprogramowanie, którego zadaniem jest takie dobranie parametrów roboczych, które pozwolą spalać w polu jak najmniej paliwa. CEMOS dostępny jest w ciągnikach Claas serii Arion 500 i 600, oraz Axion 800 i 900 (od niedawna także z podwoziem TerraTrac). Warunkiem jest wyposażenie ciągnika w bezstopniowy napęd Cmatic i dotykowy terminal obsługowy Cebis.
Zamawiając CEMOS do nowego ciągnika warto wyposażyć go w niskociśnieniowe ogumienie wykonane w technologii VF lub IF. Opony te w porównaniu do tradycyjnych wyróżniają się wyższą nośnością przy niższych ciśnieniach. Układ centralnego pompowania kół, który Claas oferuje w wyposażeniu opcjonalnym także przyspiesza zmianę ciśnienia, bo umożliwia pompowanie kół podczas pracy.

CEMOS podstawowe dane
Zanim ciągnik wyruszy w pole koniecznie trzeba wprowadzić dane wyjściowe do systemu. Na początek w zakładce „Konfiguracja” należy wprowadzić ogumienie jakie zamontowane jest na przedniej i tylnej osi ciągnika. CEMOS posiada bazę danych, więc odpowiedni model i rozmiar opon należy wybrać z listy. Dzięki temu system dokładnie wie jakimi nośnościami przy określonych wartościach ciśnienia dysponują opony na traktorze. Kolejny krok to ważenie ciągnika. Należy wprowadzić do systemu nacisk na każdą oś, ciągnik ważymy bez obciążników.
Czynność ważenia i dystrybucji masy na oś przednią i tylną trzeba przeprowadzić dla wszystkich maszyn, z którymi ma współpracować ciągnik. Każda maszyna, zależnie od konstrukcji i masy w różny sposób oddziałuje na osie ciągnika. Raz wprowadzone dane zapamiętane są w CEMOS, później po zaczepieniu maszyny trzeba je tylko wywołać z pamięci. Oprócz nacisków jakie generuje maszyna na osie ciągnika należy podać informację czy jest to maszyna zawieszana/zaczepiana, odległość  od zaczepu do podwozia, odległość od zaczepu do środka ciężkości maszyny i odległość od zaczepu do wału zagęszczającego.
Na wprowadzenie danych trzeba poświęcić trochę czasu, ale trzeba to zrobić rzetelnie bo są to wyjściowe dane, z których później korzysta CEMOS.



Zanim wyjedziesz pole
Po zaczepieniu maszyny do ciągnika i wybraniu jej z listy wszystkie dane zaciągają się z CEMOS. Następnie należy podać informację czy będziemy pracować płytko/głęboko, jakie jest podłoże ściernisko czy miękkie uprawione pole oraz prędkość pracy. Na podstawie tych informacji CEMOS proponuje ciśnienie dla ogumienia osi przedniej i tylnej, oraz masę obciążników na przedni TUZ i tylne koła. Jeśli nie dysponujemy obciążnikami osi tylnej lub CEMOS proponuje np. 1,5 t, a na naszym ciągniku masa obciążników w kołach wynosi 1 t, to tę informację trzeba podać do CEMOS. Wtedy system może zaproponować inne ciśnienie.

Praca w polu
Po rozpoczęciu pracy w polu należy wejść w zakładkę „Optymalizacja”. Jest ona aktywna tylko gdy ciągnik pracuje. Do wyboru są dwie strategie pracy ciągnika: maksymalna wydajność lub efektywność. W drugiej, najczęściej używanej strategii chodzi o jak najniższe spalanie i jak najlepsze wykorzystanie mocy ciągnika.
W czasie pracy ciągnik prowadzi „dialog” z traktorzystą. Oznacza to, że rola CEMOS nie kończy się na propozycji zmiany ciśnienia i propozycji montażu obciążników. Pierwsze pytanie po wyborze zakładki „Optymalizacja” dotyczy zawsze warunków glebowych na polu. Na podstawie informacji czy gleba jest jednorodna czy warunki glebowe są zmienne CEMOS proponuje maksymalny próg obrotów z jakimi będzie pracował silnik. Po wstępnym zaakceptowaniu propozycji CEMOS na wyświetlaczu należy obserwować jak propozycja CEMOS wpływa na spalanie. Jeśli słupek obrazujący spalanie ON ma kolor zielony należy zaakceptować zaproponowane wcześniej ustawienia. Po chwili ciągnik zaproponuje kolejne nowe ustawienia innego podzespołu.
Propozycje zmiany ustawień CEMOS nie zawsze są takie same, wszystko zależy od np. od konstrukcji maszyny. Gdy maszyna jest zawieszana jedna z propozycji może dotyczyć zmiany długości łącznika centralnego (dlatego powinien być hydrauliczny). Nie będzie takiej propozycji gdy zaczepiona maszyna ma własne podwozie.
System CEMOS to nic innego jak algorytm, który proponuje optymalizację ustawień parametrów pracy ciągnika i maszyny zależnie od posiadanych informacji. System na bieżąco analizuje warunki pracy i obciążenie. Może dojść do takiej sytuacji, że gdy warunki glebowe będą coraz lżejsze CEMOS zaproponuje zmianę ustawień tempomatu lub nawet zaproponuje demontaż obciążników.
Jednak jak wspomniałem wcześniej nie wszystkie propozycje CEMOS trzeba akceptować, tym bardziej jeśli wiemy, że za 5 ha warunki glebowe ulegną zmianie i znowu potrzebne będzie solidne dociążenienie ciągnika na zwięzłej glebie.




CEMOS kontra operator
Claas wielokrotnie prowadził porównania polowe, w których traktorzyści mierzyli się z CEMOS. Jedno z takich wyzwań maiło miejsce w ub. r. w Niemczech, gdzie 10 rolników z różnych europejskich krajów rywalizowało z CEMOS. Żaden z doświadczonych rolników nie osiągnął niższego spalania niż CEMOS. Podobne porównanie Claas Polska zorganizował wiosną tego roku na polach pod Grodziskiem Wielkopolskim. O wynikach porównania poinformujemy Was w niebawem.

CEMOS do różnych zadań
W tej chwili CEMOS można wykorzystać do prac uprawowych, do pracy z pługiem i kosiarkami. W przypadku pługa CEMOS podpowiada krok po kroku jakich czynności regulacyjnych należy dokonać, aby optymalnie ustawić pług i obniżyć spalanie. Tak naprawdę nie trzeba korzystać z instrukcji obsługi pługa, wystarczy postępować zgodnie z podpowiedziami CEMOS. Aby zobaczyć jak CEMOS funkcjonuje w praktyce podczas pracy z pługiem kliknij TUTAJ.

CEMOS w Polsce
Claas informuje, że w Polsce obecnie pracuje 5 ciągników wyposażonych w CEMOS. Wszystkie użytkowane są w gospodarstwach klientów.
Koszt CEMOS w przypadku nowego ciągnika to dodatkowy wydatek rzędu ok. 1% wartości maszyny. Cena ta dotyczy ciągników dużej mocy, w przypadku maszyn o niższej mocy koszt może być nieco wyższy.
System CEMOS wywodzi się z kombajnów Claas, gdzie odpowiedzialny jest za optymalizację ustawień zapewniających zależnie od wybranej strategii zbiór z maksymalną wydajnością (przy założonym poziomie start), zbiór ziarna o minimalnych uszkodzeniach.
Dawid Konieczka
Autor Artykułu:Dawid Konieczka

redaktor „top agrar Polska”, specjalista w zakresie techniki rolniczej.

Pozostałe artykuły tego autora
Masz pytanie lub temat?Napisz do autora
POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ
18. kwiecień 2024 22:38