Produkcja ziarna kukurydzy na potrzeby żywienia zwierząt

Konferencja pt. Produkcja ziarna kukurydzy na potrzeby żywienia zwierząt została zorganizowana przez Podlaski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Szepietowie i Polski Związek Producentów Kukurydzy w Poznaniu.  Wydarzenie stanowiło doskonałą okazję do uzupełnienia wiedzy rolników, a w spotkaniu wzięło udział wielu przedstawicieli z branży agro, wykładowcy, media oraz licznie zgromadzeni rolnicy i Pracownicy Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka. Frekwencja rolników biorących udział w spotkaniu była wysoka, mimo, że rozpoczął się już sezon prac polowych, a sytuacja w polskim rolnictwie nie jest dla nikogo łatwa.

– Praca na rzecz rolnictwa jest Polską Racją stanu, dziękuję wszystkim rolnikom za trud jaki wkładają w rozwój obszarów wiejskich –podsumował Lech Antoni Kołakowski, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

W programie konferencji poruszono wiele kwestii, m.in.: obniżenie kosztów w uprawie i ochronie kukurydzy oraz jej nawożenie czy technologie zapewniające wysokie plonowanie złotego ziarna. Uprawa kukurydzy jest procesem specyficznym technologicznie, na której przebieg wpływa wiele czynników, np.

• dobór odmian,
• stanowisko w zmianowaniu,
• gęstość siewu,
• metody zbioru,
• dojrzałość zbieranych roślin oraz ich późniejsza konserwacja. 

W jaki sposób obniżyć koszty uprawy kukurydzy?

Jeden z prelegentów, prof. dr hab. Tadeusz Michalski, mówił o tym, że aby uzyskać pełną efektywność uprawy kukurydzy należy zadbać o właściwe stanowisko i dobór odmiany, zbilansowanie i precyzję w nawożeniu oraz dokładność i terminowość zabiegów. Powinno to iść w parze z obniżeniem kosztów. Nie jest takie łatwe, jeśli chcemy, aby nie odbiło się to na spadku wydajności oraz jakości plonów. Dlatego dużą rolę ogrywają tu:

• znajomość agrotechniki i ekonomii,
• wybór poziomu intensywności,
• dostosowanie nakładów do warunków siedliskowych,
• zwiększenie tempa i precyzji stosowania poszczególnych zabiegów.

Jak to zrobić, warto przyjrzeć się wynikom badań przeprowadzonych przez Stację Doświadczalną Oceny Odmian w Krzyżewie, która na swych poletkach doświadczalnych badała efektywność i szybkość działania wysoko reaktywnego wapna nawozowego Lider na typowej odmianie kukurydzy o FAO 240.  Krótko mówiąc, celem doświadczenia było określenie wpływu zastosowanych dawek nawozu wapniowego Lider na pH gleby, zawartość próchnicy a w efekcie na plon kiszonki i ziarna kukurydzy. Na wszystkich poletkach zastosowano takie samo nawożenie oraz zastosowano ochronę herbicydową. Kukurydzę na kiszonkę zebrano pod koniec września a na ziarno miesiąc później. 

O czym należy pamiętać, by prawidłowo ochronić kukurydzę przed czyhającymi na nią zagrożeniami?

W uprawie kukurydzy staranne przestrzeganie zaleceń związanych z ochroną, aby osiągnąć dobre plony jest szczególnie ważne. Dotyczy to zwłaszcza pierwszych faz wzrostu kukurydzy, w czasie których rośliny są bardzo narażone na konkurencję ze strony chwastów. Zaniedbania w ich zwalczaniu prowadzą do znacznego spadku plonu.

Jakie są zalety stosowania ziarna kukurydzy w żywieniu bydła?

Ziarno kukurydzy charakteryzuje się największą wartością energetyczną w porównaniu do pozostałych powszechnie wykorzystywanych w żywieniu bydła zbóż, trudno wyobrazić sobie dawkę pokarmową bez udziału ziarna tego zboża w dawce dla wysokowydajnych krów mlecznych. Na co zwracał uwagę w swoim wystąpieniu dr. inż. Robert Mikuła.

Najważniejsze korzyści ze stosowania suszonego ziarna kukurydzy w żywieniu krów mlecznych w porównaniu z ziarnem innych zbóż to:

• największa zawartość skrobi i koncentracja energii,
• najmniejszy stopień rozkładu skrobi w żwaczu, najwięcej skrobi „by-pass”,
• zmniejszenie ryzyka kwasicy żwacza,
• największa zawartość białka trawionego w jelicie pochodzącego z paszy.

Dlatego też, świadoma produkcja „pasz kukurydzianych” oraz ich precyzyjne stosowanie w żywieniu krów mlecznych jest nie tylko podstawowym, ale również niezbędnym aspektem umożliwiającym uzyskanie wysokiej wydajności mlecznej bez pogorszenia statusu zdrowotnego i płodności wysokowydajnych krów mlecznych XXI wieku.

Jaka jest rola oceny wartości pokarmowej kiszonki oraz jakości zakiszania na podstawie analizy NIRS z elementami oceny organoleptycznej?

Anna Jatkowska, doradca żywieniowy z Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka, poruszyła temat oceny wartości pokarmowej kiszonki oraz jakości zakiszania na podstawie analizy NIRS z elementami oceny organoleptycznej. 

Kiszonka z kukurydzy od wielu lat jest kluczowym komponentem dawek pokarmowych w stadach krów mlecznych. Podstawową analizę paszy można wykonać już w gospodarstwie, kierując się oceną organoleptyczną wg. tzw. klucza królewieckiego, obejmującego zapach, smak, barwę oraz strukturę.

Jednak stale rosnąca wydajność krów wymusza stosowanie precyzyjnych i jednocześnie szybkich analiz pasz, co pozwala zaspokoić potrzeby wysokowydajnych zwierząt.  Jedną z takich możliwości daje metoda NIRS, która jest oparta na regresji względem metody referencyjnej i dokonującej pomiarów w bliskiej podczerwieni. Pozwala to na określenie wartości pokarmowej pasz a także jakości procesu zakiszania, które są niezbędne przy każdym prawidłowym i ekonomicznym bilansowaniu dawki pokarmowej.

Rolnicy, którzy przywieźli próby kiszonki z kukurydzy mogli skorzystać z przeprowadzenia analizy paszy w przenośnym laboratorium NIRS.

Zadbaj o precyzyjny siew kukurydzy

Uprawa kukurydzy zyskuje na popularności wśród rolników, tym samym zwiększa się areał jej uprawy w Polsce. Przekłada się to szczególnie na wzrost zainteresowania siewnikami. Jednak ich wybór jest uzależniony od celów uprawowych. W związku z tym producenci, tacy jak Horsch, poszukują rozwiązań dla wydajnego siewu kukurydzy na dużej powierzchni oraz rolników, który sieją różne kultury w zróżnicowanych warunkach glebowych. 

Różne sposoby transportu ziarna, czy to w systemie podciśnienia lub nadciśnienia, umożliwiło dopasowanie maszyn do potrzeb gospodarstwa, przy zachowaniu precyzji siewu oraz maksymalnego wykorzystania potencjału plonotwórczego kukurydzy.

Oprac. Natalia Marciniak-Musiał
na podstawie mat. prasowych Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Szepietowie

Zdj. Edyta Porowska, Katarzyna Olszewska