Okowita i gorzałka – czyli co zagraża rodzimym gorzelniom?

Wprawdzie brak jest oficjalnych danych z początku lat 90, ale szacuje się, że funkcjonowało wtedy nawet 700 rolniczych gorzelni. Potem następował ich powolny upadek. Jeszcze w 2005 r. było ich 317, a ostatnie statystki z 2015 r. mówią, że na rynku utrzymało się tylko 82 zakłady.

Uproszczenie rejestracji

Ministerstwo rolnictwa zapewnia, że w ostatnich latach prowadziło liczne działania mające na celu ochronę gorzelni rolniczych. Skutek jak widać po powyższych statystykach był wprawdzie opłakany, ale resort może się pochwalić utrzymującym się poziomem produkcji spirytusu w kraju. Gorzelni bowiem ubywa, ale następuję konsolidacja produkcji.

Obecnie ministerstwo rolnictwa przymierza się do przesłania do konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych projektu ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych oraz niektórych innych ustaw. Projektowana ustawa umożliwi gorzelniom rolniczym uzyskanie na uproszczonych zasadach wpisu w rejestrze działalności w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych.

Wpis taki umożliwi gorzelniom wyrób napojów spirytusowych, takich jak okowity zbożowe, okowity owocowe oraz inne napoje spirytusowe w ilości do 10 000 litrów w przeliczeniu na alkohol 100% w skali roku z alkoholu wytworzonego we własnym przedsiębiorstwie bez potrzeby ponownego występowania o dokumenty potwierdzające spełnianie warunków wykonywania regulowanej działalności gospodarczej w zakresie wyrobu napojów spirytusowych. Taka zmiana umożliwi także skorzystanie przez tych producentów z wprowadzonego uproszczenia w zakresie sprzedaży hurtowej.

Biopaliwa bez zmian

Resort rolnictwa podkreśla również swoje poparcie dla dotychczasowej polityki wobec biopaliw, które umożliwia gorzelniom zbyt towaru na potrzeby tego przemysłu. „…obecnie prowadzona jest polityka promująca stosowanie biopaliw w transporcie, która ukształtowała nowy rynek zbytu dla produkcji rolnej i przetwórstwa surowców rolniczych w Polsce. Do produkcji biopaliw ciekłych, a także jako dodatki do paliw ciekłych wykorzystuje się m.in. alkohol etylowy, wytwarzany głównie w gorzelniach, który po dalszych procesach technologicznych jest przekształcany w bioetanol” - napisało w piśmie skierowanym do Sejmu ministerstwo rolnictwa.

Podstawowym surowcem do produkcji bioetanolu jest kukurydza. Obecnie krajowa produkcja bioetanolu stwarza rynek zbytu na surowce rolnicze wynoszący około 600 tys. ton w przeliczeniu na kukurydzę.

Zagrożenie z Ameryki Południowej

Inne poważne zagrożenie dla polskich gorzelni dotyczy prowadzonych obecnie negocjacji o umowach o wolnym handlu UE z krajami trzecimi (z Mercosurem, Japonią, Meksykiem, Filipinami, Indonezją). Rozmowy te dotyczą m.in. wymiany koncesji taryfowych w handlu towarami, w tym alkoholem etylowym. Ze względu na szczególnie silną pozycję Mercosuru (Ameryka Południowa) jako producenta i eksportera alkoholu etylowego, Polska wraz z grupą krajów UE (Austria, Francja, Węgry, Irlandia, Luksemburg, Rumunia, Słowenia, Słowacja) zgłosiły sprzeciw wobec propozycji Komisji Europejskiej zaoferowania Mercosurowi, kontyngentu o obniżonej stawce celnej na alkohol etylowy. Sprzeciw taki dotyczył nie tylko oferty na alkohol etylowy a także na wołowinę, cukier, mięso drobiowe. Ale Bruksela upiera się przy swoim. Jej zdaniem oferowana kwota nie powinna wpłynąć destabilizująco na rynek UE, a poza tym przedstawienie tej oferty jest konieczne dla osiągnięcia sukcesu w negocjacjach. Negocjacje z Mercosurem wciąż trwają i obecnie nie jest wiadomo, jaki może być ich rezultat.    wk