Jesteś w strefie Premium
Jak odzyskać VAT?
Pytanie: Jestem rolnikiem ryczałtowym i dodatkowo prowadzę jako VAT-owiec niewielki warsztat samochodowy. W grudniu ub.r. sprzedałem zboże do kurnika na fakturę VAT-RR. Po sprzedaży okazało się, że na moje konto wpłynęła tylko kwota netto, a zwrot zryczałtowany wpłynął na subkonto VAT i nie mogę tych środków odzyskać. Bank twierdzi, że jest to działanie automatyczne w systemie. Co mam w tej sytuacji zrobić?
Odpowiedź: Według naszej oceny Czytelnik nie opisał wszystkich okoliczności tego zdarzenia – do którego nie powinno w ogóle dojść. Faktycznie doszło tutaj prawdopodobnie do nieprawidłowego użycia mechanizmu split payment, czyli dzielonej płatności. Co do zasady split payment może być stosowany wyłącznie pomiędzy czynnymi podatnikami VAT, a bank automatycznie zakłada subkonto VAT do rachunku prowadzonego w związku z działalnością gospodarczą (w tym także rolniczą). Nasz Czytelnik jest czynnym podatnikiem VAT (dla działalności pozarolniczej), zatem ma subkonto w banku.
Jednak dla działalności rolniczej Czytelnik nie występuje w obrocie gospodarczym jako czynny podatnik VAT. Prawo zastosowania split payment występuje wyłącznie po stronie nabywcy – to on decyduje przez komunikat przelewu o przelaniu VAT naliczonego na subkonto sprzedawcy. W omawianym przypadku z pewnością mamy do czynienia – delikatnie mówiąc – z pewną złośliwością ze strony nabywcy zboża, który z nieznanych powodów chciał wykorzystać split payment i dlatego wypełnił komunikat przelewu. Z pewnością bank nie zrobił tego automatycznie.
Z drugiej strony prawdopodobnie doszło do wystawienia faktury VAT-RR z NIP sprzedawcy (rolnika ryczałtowego). Co do zasady na fakturze VAT-RR powinno stosować się PESEL lub NIP rolnika ryczałtowego – jeśli ma obowiązek go używać. W analizowanym przypadku Czytelnik jest czynnym podatnikiem VAT, zatem musi używać NIP.
Z tego powodu prawdopodobnie bank po otrzymaniu od nabywcy komunikatu przelewu, rozdzielił kwoty z faktury na 2 konta. Według naszej oceny zachowanie nabywcy, jak i banku było nieprawidłowe: nabywca nie miał prawa zastosować dla tej transakcji split payment, a bank nie powinien bezrefleksyjnie przelać zwrotu zryczałtowanego (nie jest to formalnie VAT) na subkonto na podstawie faktury VAT-RR. W tej sytuacji Czytelnik ma następujące możliwości:
Roman Włodarz
Jednak dla działalności rolniczej Czytelnik nie występuje w obrocie gospodarczym jako czynny podatnik VAT. Prawo zastosowania split payment występuje wyłącznie po stronie nabywcy – to on decyduje przez komunikat przelewu o przelaniu VAT naliczonego na subkonto sprzedawcy. W omawianym przypadku z pewnością mamy do czynienia – delikatnie mówiąc – z pewną złośliwością ze strony nabywcy zboża, który z nieznanych powodów chciał wykorzystać split payment i dlatego wypełnił komunikat przelewu. Z pewnością bank nie zrobił tego automatycznie.
Z drugiej strony prawdopodobnie doszło do wystawienia faktury VAT-RR z NIP sprzedawcy (rolnika ryczałtowego). Co do zasady na fakturze VAT-RR powinno stosować się PESEL lub NIP rolnika ryczałtowego – jeśli ma obowiązek go używać. W analizowanym przypadku Czytelnik jest czynnym podatnikiem VAT, zatem musi używać NIP.
Z tego powodu prawdopodobnie bank po otrzymaniu od nabywcy komunikatu przelewu, rozdzielił kwoty z faktury na 2 konta. Według naszej oceny zachowanie nabywcy, jak i banku było nieprawidłowe: nabywca nie miał prawa zastosować dla tej transakcji split payment, a bank nie powinien bezrefleksyjnie przelać zwrotu zryczałtowanego (nie jest to formalnie VAT) na subkonto na podstawie faktury VAT-RR. W tej sytuacji Czytelnik ma następujące możliwości:
- Z subkonta VAT pokryć podatek należny odprowadzany do US w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą lub zapłacić VAT swojemu dostawcy.
- Wystąpić do US o przelew kwoty z subkonta VAT na konto podstawowe (oczekiwanie na decyzję do 60 dni).
- Na przyszłość unikać takiego nabywcy produktów rolnych.
Roman Włodarz
