PROW 2014-2020: sporo zmian i kolejne nabory

Zmian ma być sporo i dotyczą praktycznie wszystkich najważniejszych działań. W założeniach mają ułatwić dostęp do pomocy z PROW. Czy tak będzie – zobaczymy.

Rolnicy z największą uwagą obserwują jednak, co stanie się z „Modernizacją gospodarstw rolnych” – szczególnie w obszarze d. Pewne zmiany wprowadzono już po naborze z 2016 roku. Teraz nie wystarczy już przysłowiowy hektar w ekologii, by otrzymać ekstra 4 punkty. Doprecyzowano zapisy i teraz punkty za uczestnictwo w systemach jakości otrzymają tylko te gospodarstwa, gdzie przynajmniej połowa użytków rolnych objęta jest danym systemem jakości, a dodatkowo w dniu składania wniosku na modernizację mogą wykazać się już stosownym certyfikatem. Co do innych zmian – jak na razie nie widać ich na horyzoncie. Na posiedzeniu komitetu monitorującego PROW w listopadzie 2017 roku nie zaproponowano innych zmian w tym działaniu. Komitet przyjął natomiast szereg poprawek do innych działań – oto najważniejsze z nich

Młody rolnik

Wysokość premii pozostaje bez mian - 100 tys. zł. Z przepisów ma zniknąć jednak zapis dotyczący tzw. urządzania gospodarstwa. Zapis ten sprawiał sporo problemów, a teraz zostanie zastąpiony prostszym przepisem, mówiącym o rozpoczęciu działalności w gospodarstwie rolnym. Za dzień rozpoczęcia takiej działalności będzie uznawany dzień, kiedy wnioskodawca stał się właścicielem lub posiadaczem gospodarstwa o powierzchni przynajmniej 1 ha użytków rolnych (mowa o hektarze fizycznym). Jednak propozycja resortu dopuszcza również sytuację odwrotną – tzn. mimo nabycia hektara wnioskodawca faktycznie nie rozpoczął działalności rolniczej i wówczas w uzasadnionych przypadkach ma być brana pod uwagę data wykonania innej z określonych w przepisach czynności, jeżeli jest późniejsza niż nabycie ziemi.

Premia dla małych gospodarstw

Pomoc w tym działaniu wynosi 60 tys. zł. Pierwszy nabór przeprowadzony w 2017 roku cieszył się sporym zainteresowaniem, ale mniejszym od spodziewanego. Stąd też pewnie proponowana zmiana, umożliwiająca uzyskanie pomocy także przez rolników ubezpieczonych w KRUS na wniosek (ale również w pełnym zakresie), a nie jak dotychczas – tylko przez ubezpieczonych z mocy ustawy. Skrócony ma być również wymagany okres ubezpieczenia w KRUS – do 2 miesięcy przed złożeniem wniosku

Inwestycje 
na Natura 2000

Pierwsza z proponowanych w tym programie zmian dotyczy ustanowienia jednego wspólnego limitu obsady zwierząt – maksymalnie 2 DJP/ha – niezależnie od tego, czy dla danego obszaru ustanowiono plan zadań ochronnych, czy też nie. Limit ten ma obowiązywać wszystkich beneficjentów.

Inwestycje 
na obszarach OSN

Po pierwsze zmieni się nazwa tego działania – teraz będą to „Inwestycje mające na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych”. To efekt wejścia w życie nowego Prawa wodnego (od 1 stycznia 2018 r.), które zamiast wyznaczania obszarów OSN objęło całą Polskę programem ochrony. W założeniach to właśnie pieniądze z tego działania mają ułatwić rolnikom dostosowanie się do nowych wymagań (pisaliśmy o nich w styczniowym wydaniu od str. 26).

Przekazywanie małych 
gospodarstw

To działanie to spore rozczarowanie – wyśrubowane wymagania sprawiły, że rolnicy nie wnioskują o tę pomoc. W 2016 r. ARiMR zakwalifikowała w tym działaniu jedynie 421 wniosków w skali całego kraju, a w 2017 r. zaledwie 158. Z każdym rokiem atrakcyjność tego programu spada, ponieważ pomoc naliczana jest jako dwukrotność należnych przekazującemu dopłat do 2020 roku. Więc raczej nie ma co liczyć na wysyp wniosków

Przetwórstwo 
i marketing

Dużym ukłonem w stronę rolników zamierzających także przetwarzać produkty rolne we własnym zakresie było już wprowadzenie w tym działaniu naboru tematycznego dla osób, zamierzających podjąć działalność gospodarczą w zakresie przetwórstwa produktów rolnych. Teraz resort rolnictwa idzie dalej. We wspomnianym naborze tematycznym będzie można teraz ubiegać się o dofinansowanie w kwocie nawet 500 tys. zł (dotychczas było maks. 300 tys. zł).

Odtwarzanie 
potencjału

Działanie „Wsparcie inwestycji w odtwarzanie gruntów rolnych i przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof” jak na razie cieszy raczej małym zainteresowaniem – głównie ze względu na wprowadzone ograniczenia co możliwości przyznania pomocy, która może wynieść nawet 300 tys. zł.

Działalność 
pozarolnicza

W działaniu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” (kwota premii to 100 tys. zł) proponuje się złagodzenie wymagań stawianych wnioskodawcom. Dotychczas dostęp do premii na założenie własnej działalności gospodarczej (pozarolniczej) był ograniczony jedynie do beneficjentów poddziałania „Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa” oraz osób ubezpieczonych w KRUS w pełnym zakresie i z mocy ustawy.