Czym przykryć dach?

Wybór pokrycia dachowego to kluczowy element każdej inwestycji. Trzeba wybrać odpowiednie pokrycie, które warunkuje sposób użytkowania budynku. Warto zasięgnąć opinii budowlańców i dekarzy przed zakończeniem projektowania budynku i uzyskaniem pozwolenia na budowę. Konstrukcja dachowa zaprojektowana jest pod konkretny materiał, którym na być przykryty budynek. Dlatego zmiana tego pokrycia w fazie projektowania najczęściej wiąże się ze zmianą całej konstrukcji dachowej.

Co na budynki inwentarskie?

W miarę stabilna koniunktura na rynku mleka sprawia, że najwięcej obiektów buduje się dla bydła mlecznego. Nowe obory to budynki z dużą kubaturą, które musi cechować dobrze przemyślana wentylacja grawitacyjna. Dlatego bardzo ważną rolę odgrywa tu dach. We wszystkich budynkach inwentarskich powietrze nasycone jest parą wodną, więc jest duże ryzyko, że woda będzie się skraplać na styku z dachem.
Dochodzi do tego na skutek różnicy temperatur między powietrzem w budynku a temperaturą na zewnątrz. Właśnie z tego powodu dach musi spełniać funkcję termoizolacyjną. W oborach z dużą kubaturą najlepiej sprawdza się płyta warstwowa z rdzeniem poliuretanowym. Producenci takich pokryć dachowych szybko dostrzegli zapotrzebowanie rynku i wielu z nich oprócz tradycyjnej płyty pokrytej z obu stron blachą oferuje płyty tzw. agro. Wyróżnia je warstwa tzw. fiberglassu, który zastępuje blachę od strony montowanej do konstrukcji dachowej.
Warstwa fiberglass to mieszanina tworzywa sztucznego i włókna, co zapewnia jej sztywność i gładką powierzchnię. To bardzo ważne cechy, które po kilku latach użytkowania budynku pozwalają na mycie dachu myjką ciśnieniową. Płyta montowana na dachu powinna mieć grubość min. 60 mm, co zapewnia termoizolację nie tylko w zimie, ale także w czasie upalnego lata. Koszt takiej płyty to ok. 70–75 zł/m². Do tego trzeba doliczyć maksymalnie 10% na koszty elementów do wykończenia dachu i akcesoria montażowe.
Na oborach montowana jest także płyta falista tzw. eurofala. To materiał przypominający z wyglądu eternit, jednak nie zawiera szkodliwego azbestu. W przypadku tego pokrycia nie dochodzi do kondensacji pary wodnej. Niestety, płyta falista nie zapewnia termoizolacji, co może wpływać na pogorszenie dobrostanu zwierząt, zwłaszcza w upalne letnie dni. Koszt eurofali to ok. 25–27 zł/m².
Kolejny materiał, który można wykorzystać na pokrycie dachu to blacha trapezowa z powłoką antykondensacyjną. Niestety, ze względu na dużą zawartość pary wodnej w powietrzu, w oborze może dochodzić do skraplania, co jest niedopuszczalne w tych obiektach. Koszt blachy trapezowej lub blachodachówki z powłoką antykondensacyjną wynosi ok. 25–30 zł/m².
Spora część rolników, którzy zamontowali blachę lub płytę falistą decydują się na nałożenie warstwy pianki poliuretanowej, która na izolować termicznie dach i poprawić dobrostan zwierząt. Jednak wewnętrzna część tak docieplonego dachu nigdy nie będzie idealnie gładka, co sprzyja gromadzeniu się kurzu i innych zanieczyszczeń. Warstwę pianki poliuretanowej można myć myjką ciśnieniową, jednak usunięcie zanieczyszczeń ze względu na porowatą strukturę nie jest łatwe. Koszt takiej usługi w zależności od grubości warstwy pianki może dochodzić nawet do 50 zł/m².

Koszty montażu

Realizując inwestycję każdy bardzo skrupulatnie liczy koszty. Ważne, aby projektant obiektu patrzył na budynek myśląc o wykonawcy i zaproponował pokrycie dachowe, które jest szybkie w montażu. Warto wybierać materiały, przy których montaż zajmuje niewiele roboczogodzin. To ważne, bo w branży budowlanej brakuje rąk do pracy! Najkorzystniej wypada tu płyta warstwowa i blacha trapezowa. Poza tym do montażu tych pokryć stosuje mniej płatew dachowych, do których przykręca się płytę lub blachę. Odległość między nimi to ok. 2 m. W przypadku płyty falistej płatwy muszą być ułożone gęściej, co ok. 1,2 m, co warunkuje rozmiar płyt.

Chlewnie, kurniki

Kryteria wyboru pokrycia dachowego na obiekty dla trzody lub drobiu są inne. Wiąże się to przede wszystkim z mniejszą kubaturą budynku. Dlatego w tych obiektach nie zawsze płyta warstwowa jest najczęściej wybieranym materiałem przez inwestorów. Równie często rolnicy decydują się płytę falistą lub blachę/blachodachówkę. Jednak materiał ten wymaga zastosowania termoizolacji.
Do konstrukcji dachowej, dość często z drewnianymi więźbami, montuje się lekką konstrukcję tzw. podwieszanego sufitu. Montuje się na nim płytę termoizolacyjną typu PIR, pokrytą z obu stron grubą warstwą folii aluminiowej. Można ją myć myjką ciśnieniową.
Przy remoncie starego budyneku wybór pokrycia dachowego jest znacznie prostszy. W obiektach, gdzie jest betonowy strop nie ma konieczności montażu płyty warstwowej. Tutaj rolę termoizolatora pełni strop. Montowane przed laty drewniane konstrukcje, na których najczęściej montowana była dachówka lub płyty eternitowe nie wymagają z reguły żadnych przeróbek pod nowe pokrycia typu płyta falista czy blacha/blachodachówka.

Magazyny, garaże

W tych obiektach zastosowanie płyty warstwowej jest uzasadnione tylko w przypadku, gdy temperatura wewnątrz budynku nie może spaść zimą poniżej 0 stopni C, np. przechowalnie owoców i warzyw. Jeśli budynek ma pełnić rolę magazynu na zboże lub garaż dla maszyn, w zupełności wystarczą tańsze materiały. Ważne, aby blacha/blachodachówka miały powłokę antykondensacyjną. W obiektach, gdzie nasycenie parą wodną jest takie samo jak w powietrzu atmosferycznym, powłoka antykondensacyjna zapobiega skraplaniu pary wodnej.
Decydując się na świetliki w takich obiektach warto wybierać naświetla dwuwarstwowe, co wyeliminuje ryzyko skraplania pary wodnej. Na najtańszych, jednowarstwowych naświetlach, dopasowanych kształtem do blachy trapezowej dochodzi do skraplania, co dyskwalifikuje je np. w magazynach, gdzie przechowuje się zboże.
Blacha trapezowa bez powłoki antykondensacyjnej to najtańszy materiał na okrycie dachu, jednak można go zastosować jedynie na odkryte wiaty, np. do słomy. Mimo swobodnego ruchu powietrza w takich obiektach i tak może dochodzić do skraplania pary wodnej.