Opłata planistyczna za działki

Odpowiedź: Zgodnie z art. 36 ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, wójt, burmistrz albo prezydent miasta pobiera opłatę planistyczną ustaloną w planie miejscowym, określoną w stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości, jednak wysokość opłaty nie może być wyższa niż 30% wzrostu wartości nieruchomości. Zgodnie z art. 63 ust. 3, jeżeli decyzja o warunkach zabudowy wywołuje skutki, o których mowa w art. 36 tej ustawy, przepisy te stosuje się odpowiednio.

Odpowiednie stosowanie polega na dopuszczalności pobrania opłaty planistycznej przy wydaniu decyzji o warunkach zabudowy, o ile zostaną spełnione ustawowe warunki dopuszczalności jej pobrania związane z planem miejscowym lub jego zmianą, z dostosowaniem okoliczności zaistnienia tych warunków do wydania decyzji. Oznacza to, że w wypadku wydania wobec nieruchomości decyzji o warunkach zabudowy, wójt, burmistrz lub prezydent miasta ma obowiązek pobrać opłatę planistyczną, o ile zawarte w decyzji ustalenia skutkują wzrostem wartości nieruchomości, a nieruchomość zostanie zbyta przed upływem 5 lat od dnia obowiązywania decyzji, tj. od dnia, w którym decyzja uzyska walor ostateczności. Stawkę procentową powinna ustalić rada gminy odrębną uchwałą.

Podstawowym kryterium dopuszczalności pobrania opłaty planistycznej jest wzrost wartości nieruchomości spowodowany określeniem dopuszczalności zagospodarowania nieruchomości w sposób atrakcyjniejszy inwestycyjnie niż dotychczas. Takie ustalenie następuje w drodze sporządzenia opinii o wartości nieruchomości dla potrzeb pobrania opłaty planistycznej.
O dopuszczalności pobrania opłaty planistycznej przesądza dopiero zbycie nieruchomości (przed upływem 5 lat od dnia obowiązywania decyzji), w wyniku którego właściciel odnosi korzyść z faktu, że nieruchomość o atrakcyjniejszej możliwości inwestycyjnej posiada tym samym większą wartość, stanowi potencjalne źródło wyższych dochodów, a jednocześnie większą możliwość jej zbycia z racji większego zainteresowania ze strony potencjalnych nabywców. Chodzi więc o sytuację, gdy właściciel uzyskuje korzyść majątkową w wyniku zmiany przeznaczenia nieruchomości, gdyż w wyniku jej zbycia uzyskuje większy ekwiwalent niż uzyskałby zbywając nieruchomość przed zmianą jej przeznaczenia. Dotyczy to więc dokonania odpłatnej czynności przeniesienia prawa własności nieruchomości, co za tym idzie − w przypadku darowizny czy zrzeczenia się opłata planistyczna nie jest pobierana.

Notariusz w terminie 7 dni od dnia sporządzenia umowy sprzedaży jest zobowiązany przesłać wójtowi, burmistrzowi albo prezydentowi miasta wypis z aktu notarialnego. Na jego podstawie, w drodze decyzji, bezzwłocznie po otrzymaniu wypisu wójt, burmistrz, prezydent miasta ustala opłatę. Właściciel może przed jej zbyciem żądać od wójta, burmistrza, prezydenta miasta ustalenia, w drodze decyzji, wysokości opłaty.

W omawianej sytuacji, na podstawie przestawionych informacji, przesłanki nałożenia opłaty planistycznej zachodzą, gdyż niewątpliwie zmiana przeznaczenia gruntu z rolnego na budowlany powoduje wzrost wartości nieruchomości. Wobec powyższego najlepiej zażądać, jeszcze przed zawarciem umów z nabywcami, ustalenia stawki opłaty, wówczas Czytelnik będzie zorientowany, o jaką kwotę dokładnie chodzi. Pozwoli to podjąć decyzję czy może warto wstrzymać się ze sprzedażą do chwili upływu owych 5 lat od dnia obowiązywania decyzji.