Problemy ze współwłasnością

Obaj zajmujemy po jednej kondygnacji. Od ponad pół roku brat nie uiszcza rachunków m.in. za prąd, wodę, gaz. Całość opłat wnoszę ja w obawie przed odłączeniem mediów. Mam zamiar podać brata do sądu o uregulowanie należności, wcześniej wzywając go do zapłaty. Czy mam prawo domagać się zapłaty przez brata odsetek? Jeśli tak, to jakich (ustawowych czy określonych w umowie z dostawcami mediów)? Czy odsetki te będą liczone od daty wymagalności na fakturach?

Odpowiedź: Zgodnie z art. 207 Kodeksu cywilnego, współwłaściciele rzeczy zobowiązani są do ponoszenia wydatków i ciężarów związanych z rzeczą wspólną w stosunku do wielkości posiadanych udziałów. Zasada ta odnosi się także do obowiązku ponoszenia kosztów związanych z dostarczaniem prądu, gazu czy też energii elektrycznej. Zatem w opisanej sytuacji brat zobowiązany jest do zwrotu na rzecz Czytelnika połowy wydatków poniesionych na utrzymanie rzeczy wspólnej. Konsekwencją obowiązku zwrotu połowy kosztów jest to, że brat zobowiązany jest także do zwrotu połowy ewentualnych odsetek naliczonych przez dostawców mediów.

Niemniej jednak Czytelnik może się domagać od brata odsetek za zwłokę w zapłacie na jego rzecz połowy kosztów mediów. Odsetki powinny być naliczone od kwoty stanowiącej równowartość poniesionych przez naszego Czytelnika wydatków. Podstawą prawną żądania odsetek jest art. 281 par. 1 k.c., w myśl którego jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Czytelnikowi należą się odsetki ustawowe, co wynika z art. 481 § 2 k.c., który stanowi, że jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, wierzycielowi należą się odsetki ustawowe.

Kolejną istotną kwestią jest wymagalność roszczenia o zwrot poniesionych wydatków, a co za tym idzie – termin, od którego mogą być naliczane ww. odsetki (bowiem jak wskazano powyżej – odsetki nie należą się, jeśli dłużnik nie dopuszcza się zwłoki). Jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania (a tak jest w niniejszej sprawie), świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Zatem terminem wymagalności będzie dzień oznaczony przez naszego Czytelnika w wezwaniu do zapłaty, natomiast odsetki będą mogły być naliczane od dnia następującego po dniu wymagalności.