Przekazanie gospodarstwa bez długu

Odpowiedź: Co do zasady na obdarowanego nie przechodzą „automatycznie” zobowiązania kredytowe darczyńcy, o ile nie są zabezpieczone hipotecznie. Z chwilą przekazania gospodarstwa banki nie zwrócą się bezpośrednio do obdarowanego, by ten spłacał kredyty, bowiem nie mają ku temu żadnych podstaw. Co innego, gdy kredyt zabezpieczony jest hipoteką.

W takiej sytuacji bank może egzekwować należność z zabezpieczonej nieruchomości. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że zaprzestanie regulowania zobowiązań przez dłużnika (nie tylko w przypadku, gdy przedmiotem długu jest kredyt) może narazić obdarowanego na stratę. Jeżeli po dokonaniu darowizny dłużnik przestanie spłacać długi i nie pozostanie mu majątek wystarczający na zaspokojenie wierzycieli, mogą oni wystąpić do sądu z żądaniem uznania darowizny za bezskuteczną. W efekcie wierzyciel będzie mógł egzekwować należność z przedmiotu darowizny, mimo że stanowi on własność osoby trzeciej. Na czym taka procedura polega?

Zgodnie z treścią art. 527 kodeksu cywilnego, gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała, lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć.

Przez dokonanie czynności z pokrzywdzeniem wierzycieli rozumieć należy taką czynność, wskutek której dłużnik stał się niewypłacalny, albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku lub przedsiębiorca pozostający z dłużnikiem w stałych stosunkach gospodarczych, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Gdy jednak wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba ta nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

Gdyby zatem Czytelnik, po dokonaniu darowizny nie spłacał swoich kredytów, a do tego egzekucja przeciwko niemu okazała się bezskuteczna, wierzyciele mogliby domagać się uznania umowy darowizny za bezskuteczną i prowadzić egzekucję z przedmiotu darowizny. Taka darowizna mogłaby okazać się przysłowiową kulą u nogi dla obdarowanego.