Uprawnienia kontrolne ARiMR
Pytanie: Jestem właścicielem gospodarstwa rolnego, ale grunty uprawia mój sąsiad na podstawie ustnej umowy dzierżawy. Ja składam wnioski o dopłaty bezpośrednie. Ostatnio dowiedziałem się o kontrolach ARiMR. Czy Agencja może w wyniku kontroli sprawdzić, kto uprawia dany grunt?
Odpowiedź: Zgodnie z przepisami ustawy o płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych i oddzielnej płatności z tytułu cukru płatności bezpośrednie do gruntów rolnych przysługują temu producentowi rolnemu, który grunty posiada i utrzymuje je w dobrej kulturze rolnej, przy zachowaniu wymogów ochrony środowiska. Z punktu widzenia płatności istotne jest zatem, czy wnioskujący o płatność jest posiadaczem gruntu, czy też nim nie jest.
Posiadanie można podzielić na samoistne (posiadacz włada rzeczą jak właściciel) i zależne (np. dzierżawca, najemca, biorący w użyczenie). Płatności bezpośrednie winny być przyznane temu, kto faktycznie uprawia dany grunt, niezależnie od rodzaju posiadania. W każdym przypadku istotne jest zatem ustalenie, czy wnioskujący decyduje, jakie uprawy na danym gruncie prowadzić i dokonuje odpowiednich zabiegów agrotechnicznych. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w razie powzięcia wątpliwości co do prawdziwości danych podanych we wniosku może prowadzić postępowanie administracyjne mające na celu ich wyjaśnienie.
Postępowanie takie Agencja może prowadzić również już po przyznaniu i wypłaceniu pomocy. W toku postępowania Agencja może gromadzić dowody – przesłuchiwać świadków, żądać wydania dokumentów, składania oświadczeń. Agencja ma prawo np. żądać od producenta przedłożenia rachunków, z których będzie wynikało, że wyprodukowane płody rolne zostały sprzedane, w jakiej ilości i jakim podmiotom.
W przypadku, gdy w wyniku postępowania okaże się, że wniosek zawiera nieprawdziwe dane, Agencja odmówi przyznania płatności, nałoży sankcje lub zobowiąże do zwrotu już przyznanej pomocy. Niezależnie od tego Agencja powinna również zawiadomić organy ścigania, jeżeli w sprawie zachodzi podejrzenie popełnienia przestępstwa. W omawianym przypadku istnieć może obawa, że poświadczono w dokumentach nieprawdę w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, co jest przestępstwem przewidzianym w kodeksie karnym.
