Problemy z grupami producentów owoców i warzyw

Grupy producentów owoców i warzyw, które niezgodnie z przepisami wykorzystały unijne dotacje, nie mogą teraz liczyć na pomoc finansową rządu. Resort rolnictwa zapewnia jednocześnie, że sankcje dotkną tylko te grupy, u których stwierdzono ewidentne nieprawidłowości. O skali problemu przekonamy się dopiero po zakończeniu postępowań odwoławczych.
Wstępnie uznane grupy producentów owoców i warzyw otrzymały łącznie ponad 7,6 mld zł środków unijnych i krajowych. Beneficjentami tej pomocy początkowo miało być 356 grup, bo tyle składało wnioski, ale część z nich wycofała się. Jednak i tak z prostego rachunku wychodzi ponad 20 mln zł na jedną grupę.
– Takiego wsparcia nigdy nie otrzymał żaden sektor produkcji rolnej. Część tych grup utworzyła dobrze funkcjonujące przedsiębiorstwa, które radzą sobie na rynku, które właściwie wykorzystują zgromadzony potencjał. Niestety, część grup, czy to z powodu nieumiejętności zarządzania, czy też z powodu celowego działania, te pieniądze wykorzystała w sposób niewłaściwy – tłumaczył w Sejmie wiceminister rolnictwa Jacek Bogucki.
Masowe kontrole
Po kontrolach przeprowadzonych w tych grupach przez polskie instytucje, jak również po kontrolach audytorów Komisji Europejskiej i Europejskiego Trybunału Obrachunkowego pojawiły się zarzuty, że były sytuacje, w których grupy były tworzone w sposób pozorny, tylko po to, żeby uzyskać dotacje.
– Ponadto zdarzały się przypadki, w których członkowie grupy sami sprzedawali grupie własny majątek po zawyżonych cenach. Zdarzały się przypadki zawyżania kosztów inwestycji i kosztów zakupów – powiedział wiceminister Bogucki.
Skala nieprawidłowości
Planem działań naprawczych objętych zostało 209 grup. W ramach planu działań naprawczych Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zweryfikowała prawidłowość 1107 wniosków o przyznanie pomocy dla 193 grup i ustalono, że 43% tych wniosków zawiera nieprawidłowości.
W przypadku 25% skontrolowanych wniosków wszczęte zostały postępowania o zwrot nienależnie pobranych środków. Wydano 279 decyzji o nienależnie wypłaconych środkach. W przypadku 27 grup Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wystąpiła do szefa Krajowej Administracji Skarbowej z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli prawidłowości wydatkowania środków finansowych pochodzących z Unii Europejskiej i także w przypadku 27 grup skierowała do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
Ostateczne rozliczenie tego, co działo się w związku z wydatkowaniem tych środków, będzie możliwe po zakończeniu planu naprawczego i wyczerpaniu procedury administracyjnej, ponieważ znaczna część postępowań jest w tej chwili w fazie procesu odwoławczego do II instancji lub wnoszenia skarg do sądów administracyjnych.
Stan na dziś
W rejestrze prowadzonym obecnie przez Agencję Rynku Rolnego znajduje się 267 organizacji producentów owoców i warzyw, a 14 grup nadal realizuje plan dochodzenia do uznania. Dane nie potwierdzają jeszcze, że są już zgłoszone wnioski o upadłość, ale resort rolnictwa ma już sygnały o trudnej sytuacji części grup.
– Niestety w przypadku, kiedy pomoc państwa czy pomoc unijna była już danej organizacji udzielana, nie ma możliwości ponownego udzielenia pomocy, w związku z czym ministerstwo i państwo polskie nie może udzielić pomocy tym grupom, tym organizacjom producentów – tłumaczy wiceminister Bogucki. wk
Fot. Czekała