Prowadzona przez wiele lat praca hodowlana i selekcja roślin, głównie w kierunku poprawy składu chemicznego dała efekt w postaci obniżenia zawartości glukozynolanów i włókna oraz w powstaniu odmian mieszańcowych odpornych na warunki środowiskowe. Prowadzone w ostatnich latach badania w ramach rządowych programów powiększania białkowej bazy paszowej wykazały, że
- Wszystkie dostępne obecnie odmiany są podwójnie ulepszone i spełniają obowiązujące normy odnośnie do zawartości kwasu erukowego i glukozynolanów.
- Udział makuchu, wytłoków oraz oleju rzepakowego w paszy dla prosiąt nie powinien przekraczać 5% .
- W mieszankach dla warchlaków udział pasz rzepakowy nie może być większy niż 10%.
- Ponad 15-proc. dodatek makuchu w paszy dla loch powoduje zaburzenia w rozrodzie.
- Mieszanki rzepakowo-strączkowe należy uzupełniać aminokwasami egzogennymi w formie krystalicznej.
Doświadczenie 1. PŚR i nasiona łubinu żółtego
Do badań wykorzystano 60 warchlaków o średniej początkowej masie ciała ok. 20 kg. Zwierzęta podzielono na 6 grup po 10 szt.:
- 1. grupa kontrolna – poekstrakcyjne śruta sojowa
- 2. zastąpienie PŚS w 75% PŚR i w 25% nasionami łubinu żółtego
- 3. zastąpienie PŚS w 50% PŚR i w 50% nasionami łubinu żółtego
- 4. zastąpienie PŚS w 25% PŚR i w 75% nasionami łubinu żółtego
- 5. zastąpienie PŚS w 100% nasionami łubinu żółtego
- 6. zastąpienie PŚS w 100% PŚR
Tabela 1. Mieszanki dla warchlaków
|
Warchlak |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
|
Pszenżyto |
74,64 |
64,11 |
64,39 |
65,68 |
67,02 |
62,73 |
|
PŚS |
22,0 |
- |
- |
- |
- |
- |
|
PŚR |
- |
23,0 |
15,0 |
7,5 |
- |
31,5 |
|
Ł. żółty |
- |
7,5 |
15,0 |
22,0 |
28,5 |
- |
|
Olej |
- |
2,5 |
2,5 |
1,5 |
1,0 |
3,0 |
|
Fosforan 1-Ca |
1,0 |
0,5 |
0,7 |
0,9 |
1,0 |
0,4 |
|
Kreda |
1,4 |
1,4 |
1,4 |
1,4 |
1,4 |
1,4 |
|
Sól |
0,34 |
0,34 |
0,35 |
0,35 |
0,36 |
0,34 |
|
Premiks |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
|
Lizyna |
0,1 |
0,15 |
0,16 |
0,17 |
0,2 |
0,13 |
|
Metionina |
0,02 |
- |
- |
- |
- |
- |
|
Treonina |
- |
- |
- |
- |
0,02 |
- |
|
Różnica w kosztach 1 t mieszanki* |
100% |
- 34zł - 3,9% |
-56zł - 6,7% |
-11zł -13,6% |
-149zł - 19,6% |
+ 10zł +1,4% |
Doświadczenie 2. PŚR i nasiona łubinu wąskolistnego
Do badań wykorzystano 180 warchlaków o średniej początkowej masie ciała ok. 30 kg. Zwierzęta podzielono na 2 grupy po 90 szt. w każdej. Świnie utrzymywano w kojcach po 10 szt. i żywiono mieszankami pełnoporcjowymi sypkimi. Przeprowadzono tucz dwufazowy (T1: 30–55 kg, T2: 55–80 kg) przez ok. 60 dni kontrolując przyrosty masy ciała i spożycie paszy. W grupie kontrolnej zwierzęta otrzymywały PŚS jako jedyną paszę wysokobiałkową, a w grupie doświadczalnej w I okresie tuczu PŚS zastąpiono w 75% nasionami łubinu wąskolistnego i w 25% PŚR, natomiast w II okresie tuczu PŚS zastąpiono w 50% nasionami łubinu wąskolistnego i w 50% PŚR.
Świnie otrzymujące w mieszance PŚR i nasiona łubinu wąskolistnego przyrastały nieco gorzej niż zwierzęta otrzymujące PŚS. Różnice te utrzymywały się przez cały okres tuczu, ale nie były to różnice potwierdzone statystycznie. Spożycie paszy z PŚR i nasionami łubinu wąskolistnego było istotnie niższe – szczególnie w II okresie tuczu. Nie stwierdzono jednak różnic w wykorzystaniu paszy. Tona mieszanki z udziałem PŚR i nasion łubinu wąskolistnego była o ponad 100 zł tańsza niż mieszanki z PŚS.
Tabela 3. Mieszanki dla Tucznika I
|
Tucznik I |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
|
Pszenżyto |
73,35 |
61,84 |
63,01 |
63,91 |
65,2 |
61,07 |
|
PŚS |
22,5 |
- |
- |
- |
- |
- |
|
PŚR |
- |
23,5 |
15,3 |
7,5 |
- |
32,0 |
|
Ł. żółty |
- |
7,5 |
15,3 |
22,5 |
29,0 |
- |
|
Olej |
1,0 |
4,0 |
3,5 |
3,0 |
2,5 |
4,5 |
|
Fosforan 1-Ca |
0,9 |
0,4 |
0,55 |
0,7 |
0,9 |
0,1 |
|
Kreda |
1,3 |
1,3 |
1,35 |
1,35 |
1,3 |
1,4 |
|
Sól |
0,29 |
0,29 |
0,3 |
0,3 |
0,31 |
0,29 |
|
Premiks |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
|
Lizyna |
0,12 |
0,17 |
0,19 |
0,21 |
0,22 |
0,14 |
|
Metionina |
0,04 |
- |
- |
- |
0,02 |
- |
|
Treonina |
- |
- |
- |
0,03 |
0,05 |
- |
|
Różnica w kosztach 1 t mieszanki * |
100% |
-22zł -2,5% |
- 60zł -6,8% |
- 100zł -11,7% |
- 137zł -16,9% |
+28zł +2,4% |
Tabela 4. Mieszanki dla Tucznika II
|
Tucznik II |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
|
Pszenżyto |
79,49 |
70,26 |
71,13 |
72,01 |
72,89 |
69,81 |
|
PŚS |
17,0 |
- |
- |
- |
- |
- |
|
PŚR |
- |
18,0 |
11,5 |
5,5 |
- |
24,0 |
|
Ł. żółty |
- |
6,0 |
11,5 |
17,0 |
22,0 |
- |
|
Olej |
1,0 |
3,5 |
3,5 |
3,0 |
2,5 |
4,0 |
|
Fosforan 1-Ca |
0,2 |
- |
- |
0,1 |
0,2 |
- |
|
Kreda |
1,5 |
1,4 |
1,5 |
1,5 |
1,5 |
1,35 |
|
Sól |
0,25 |
0,24 |
0,25 |
0,25 |
0,26 |
0,24 |
|
Premiks |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
|
Lizyna |
0,06 |
0,1 |
0,12 |
0,14 |
0,15 |
0,1 |
|
Metionina - |
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
Treonina |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|
Różnica w kosztach 1 t mieszanki * |
100% |
0 zł 0% |
- 23zł -2,8% |
-34zł - 4,3% |
-34zł - 4,3% |
+ 128zł +17,5% |
