Bioasekuracja – biobezpieczeństwo w chlewni

Program bezpieczeństwa biologicznego w stadach trzody chlewnej powinien być opracowany na podstawie ogólnych wytycznych z uwzględnieniem indywidualnych cech gospodarstwa, takich jak:lokalizacja fermy, odległość od innych obiektów zajmujących się hodowlą świń, zagęszczenie produkcji trzody chlewnej na danym terenie, lokalizacja ubojni, wysypisk śmieci, ukształtowanie terenu, odległość od dróg o dużym natężeniu ruchu oraz klimat.

Ogrodzenie zewnętrzne

To pierwsza linia obrony, która kontroluje ruch ludzi, pojazdów i zwierząt dziko żyjących. Ogrodzenie powinno okalać wszystkie budynki gospodarskie i być w dobrym stanie (bez dziur),  nie powinna go porastać roślinność. Stan ogrodzenia musi być kontrolowany raz w miesiącu, czy nie ma w nim podkopów. Zaleca si, aby ogrodzenie było wkopane w grunt na głębokość 20 cm. Osoby przyjeżdżające na fermę pozostawiają samochody na parkingu, który jest położony poza zewnętrznym ogrodzeniem. Dodatkowo na bramie fermy znajduje się znak ostrzegawczy, informujący o zakazie wstępu.

Szkolenie pracowników

Wszystkie osoby mające kontakt z fermą (pracownicy, osoby wizytujące, ekipy remontowe) powinny być przeszkolone w zakresie bioasekuracji. Należy też kontrolować, czy przepisy są przestrzegane. Dodatkowo pracownicy pracujący w chlewni mają zakaz: 

 posiadania własnych świń,
 wnoszenia na teren gospodarstwa produktów z wieprzowiny i dziczyzny,
 nie mogą brać udziału w polowaniach.

Dostęp do budynków inwentarskich powinien być ograniczony do minimum. Wizyta osób spoza personelu jest odnotowywana i musi być wcześniej umówiona, tak aby można było zachować odpowiedni czas bez kontaktu ze zwierzętami. Informacje zbierane są w „Książce wejść”. Zawierają datę wizyty, imię i nazwisko gościa, nazwę firmy,
cel wizyty, datę ostatniego kontaktu ze świniami (wymagana minimal-
na przerwa to 48 godzin), podpis gościa. 

Wejście do chlewni

Wchodzenie pracowników na teren fermy to jedno z najczęstszych zdarzeń. Najpierw pracownicy wchodzą do budynku, w którym wyznaczone są strefy czysta i brudna. Na drzwiach wejściowych dobrze jest umieścić procedurę wejścia w punktach. Dobrze zaprojektowane wejście to takie, które ma jasno wytyczone granice. Potencjalnie skażone obuwie i odzież są zdejmowane i pozostawione w części brudnej. Prysznic jako granica stref gwarantuje, że odzież zewnętrzna zostanie zdjęta, a pracownicy wykonają pełne odkażenie całego ciała przed wejściem. Po drugiej stronie prysznica (strefa czysta) są przygotowane  ubrania i obuwie, używane tylko w obrębie fermy. Odpowiednio zaprojektowana bariera prysznicowa zapewnia wejście pod prysznic od strony zewnętrznej (brudnej) i wyjście do strefy wewnętrznej (czystej). Odpływy prysznicowe należy zaprojektować tak, aby mieć pewność, że zanieczyszczenia nie wydostaną się poza strefę prysznicową. Na fermie powinny być zapewnione środki myjące. 

Transport

Największe zagrożenie przywleczenia choroby do chlewni stwarzają samochody do przewozu żywca – nie powinny one wjeżdżać na teren fermy. Jednym ze sposobów zmniejszenia ryzyka jest rozdzielenie w okolicy fermy dróg, po których poruszają się samochody z żywcem od dróg, po których dostarczane są inne materiały potrzebne do produkcji. Kierowcy ciężarówek przewożących paszę luzem powinni mieć możliwość napełniania silosów parkując poza zewnętrznym ogrodzeniem fermy. Pojazdy przyjeżdżające pod fermę powinny być odpowiednio umyte i zdezynfekowane przed przybyciem. Na teren gospodarstwa wjeżdżają tylko pojazdy do tego upoważnione. Wjazd jest wyposażony w wannę dezynfekcyjną i wypełniony roztworem środka dezynfekcyjnego.

Rampa do załadunku zwierząt

Obszar rozładunku i załadunku świń  stwarza wysokie ryzyko dla bioasekuracji fermy. W celu zminimalizowania ryzyka przeniesienia patogenów na fermę zaleca się, aby rampa załadowcza była zlokalizowana przy zewnętrznym ogrodzeniu fermy. Wymiary platform i ramp załadunkowych muszą być dobrze dopasowane do rodzaju podjeżdżających aut. Teren wokół rampy załadowczej ma być tak zaplanowany, aby kierowca ciężarówki przewożącej żywiec mógł samodzielnie podjechać do rampy. Zwierzęta, które znajdują się na rampie, nie mogą powrócić do budynku. Należy tak zorganizować załadunek zwierząt, aby uniemożliwić kontakt między pracownikami fermy a pojazdem przewożącym żywiec i jego kierowcą. Rampa powinna być wyposażona w system bramek, które ułatwią obsłudze utrzymanie zwierząt w określonym jej obszarze, aby zwierzęta mogły być przemieszczane w kierunku samochodu w sposób zapewniający bezpieczeństwo biologiczne. 
Rampy powinny być zbudowane z materiałów, które umożliwią skuteczne czyszczenie i dezynfekcję po każdym użyciu, woda wykorzystywana do mycia jest odprowadzona poza fermę do specjalnych zbiorników.

Higiena budynków

Na fermie obowiązuje zasada „całe pomieszczenie pełne – całe pomieszczenie puste”. Ważne jest, aby w pomieszczeniach utrzymać czystość, regularnie usuwać śmieci resztki paszy i inne zanieczyszczenia. Kontener do wywozu śmieci ustawić jak najdalej od zwierząt. W drzwiach wejściowych na całej ich szerokości powinny być umieszczone maty nasączone środkiem dezynfekcyjnym. Należy zabezpieczyć budynek, w którym utrzymywane są świnie przed dostępem zwierząt domowych (psów, kotów) i dziko żyjących (ptaki). W oknach trzeba zainstalować osłony i siatki ochronne, które uniemożliwiają przedostawanie się ptaków do budynku. Pokrywy na pojemnikach z paszą i silosach muszą być szczelnie zamykane. Należy usuwać gniazda ptaków z okolic budynków.