Przerzedzona obsada ozimin

Pierwsza z przyczyn to wysianie ziarna w przesuszoną glebę. Nie wszystkie ziarniaki mogły mieć dostęp do wilgoci i albo w ogóle nie wzeszły, albo po napęcznieniu z powodu dalszego braku wody zaschły i nie skiełkowały, mimo padających później deszczy. Brak dostępu do wody mógł być spowodowany słabym dociśnięciem ziarniaków do gleby. Zawsze należy na to zwracać uwagę, szczególnie w latach suchszych i przede wszystkim na lżejszych glebach.

Przyczyną gorszych wschodów mogą też być szkodniki. Jednym z nich jest łokaś garbatek. Szkody wyrządzają zarówno chrząszcze jak i larwy, jednak z punktu widzenia pory roku obawiać należy się larw. Mają do 3 cm długości, trzy pary odnóży oraz ciemnego koloru płytki na grzbiecie. Żerują po zmroku więc tylko wtedy można je zaobserwować.

Szkodliwość

Larwy uszkadzają młode zboża w fazie od wschodów do fazy krzewienia, także wiosną. Kiełkujące zboże może być zjedzone aż do gleby. Na młodych pędach uszkadzane są podstawy liści, co powoduje więdnięcie i obumieranie całych liści. Z liści larwy wygryzają miąższ pozostawiając nerwy. Postrzępienie blaszek jest charakterystyczne dla ich żerowania. Po przezimowaniu żeruje dalej uszkadzając zboża jeszcze w fazie krzewienia.

Zwalczanie

Obecnie nie ma zarejestrowanych preparatów do zwalczania łokasia garbatka. Zabiegi chemiczne przeciwko innym szkodnikom zbóż ograniczają jednak jego liczebność. Szkodnik częściej występuje na polach, gdzie w zmianowaniu jest więcej zbóż. To one oraz niedostatecznie dobrze zwalczane chwasty jednoliścienne są jego podstawową bazą pokarmową. Wczesna uprawa pożniwna zmniejsza liczebność larw. Na wzrost liczebności wpływa natomiast częste nawożenie organiczne. Powoduje ono spulchnienie gleby, w której larwy łatwiej drążą korytarze.

Jeśli teraz zaobserwuje się żerowanie larw łokasia to można go zwalczyć przy okazji zabiegu np. przeciwko mszycom (np. pyretroidami). Pamiętać jednak należy, że skuteczny przeciwko łokasiowi będzie zabieg przeprowadzony w godzinach wieczornych i w nocy.
Mimo braku możliwości chemicznej ochrony dla łokasia wyznaczono progi ekonomicznej szkodliwości będące sygnałem do zwalczania. Jesienią po wschodach zbóż są to 1–2 larwy/m² lub 4 uszkodzone rośliny/m². Wiosną natomiast na początku wegetacji będzie to 3–5 larw lub 8–10 uszkodzonych roślin/m².

jd, fot Czubiński