Program walki z ASF na 2023 r. Znamy szczegóły!

Ponad 177 mln zł będzie kosztował program zwalczania afrykańskiego pomoru świń w tym roku. Zdaniem polskiego rządu nadal istnieje duże prawdopodobieństwo dalszego rozprzestrzeniania się wirusa ASF, w szczególności wśród dzików.

wk17 stycznia 2023, 10:58

Ministerstwo rolnictwa przesłało do konsultacji społecznych projekt rozporządzenia w sprawie wprowadzenia w 2023 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej „Programu mającego na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie”.

Jak rozwijał się ASF w latach 2014-2021

W 2007 r. wirus afrykańskiego pomoru świń (ASF) rozprzestrzenił się z pierwotnego ogniska w Gruzji na terytorium Europy Wschodniej. Po wprowadzeniu wirusa ASF na kontynent europejski choroba ta rozprzestrzeniła się na terytorium Armenii, Azerbejdżanu, Federacji Rosyjskiej, Ukrainy i Białorusi. W styczniu 2014 r. na terytorium Litwy stwierdzono 2 przypadki wirusa ASF u dzików, natomiast w dniu 17 lutego 2014 r. potwierdzono pierwszy przypadek wirusa ASF u dzików na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W latach 2014–2021 na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej u dzików i u świń stwierdzono odpowiednio:

w 2014 r. – 30 ognisk ASF u dzików i 2 ogniska ASF u świń;
w 2015 r. – 53 ogniska ASF u dzików i 1 ognisko ASF u świń;
w 2016 r. – 80 ognisk ASF u dzików i 20 ognisk ASF u świń;
w 2017 r. – 741 ognisk ASF u dzików i 81 ognisk ASF u świń;
w 2018 r. – 2443 ognisk ASF u dzików i 109 ognisk ASF u świń;
w 2019 r. – 2477 ognisk ASF u dzików i 48 ognisk ASF u świń;
w 2020 r. – 4156 ognisk ASF u dzików i 103 ogniska ASF u świń;
w 2021 r. – 3214 ognisk ASF u dzików i 124 ogniska ASF u świń.

– Obecnie nadal istnieje duże prawdopodobieństwo dalszego rozprzestrzeniania się wirusa ASF, w szczególności wśród zwierząt wolno żyjących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – czytamy w projekcie programu.

Jak będziemy walczyć z afrykańskim pomorem świń

Afrykański pomór świń jest zaliczany do chorób kategorii A, czyli chorób umieszczonych w wykazie, które zwykle nie występują w Unii Europejskiej i po których wykryciu muszą zostać wprowadzone natychmiastowe środki likwidacji choroby. Krajowy program zwalczania ASF realizowany w 2023 r. będzie stanowił kontynuację programu realizowanego w poprzednich latach.

Zgodnie z dokumentem roboczym Komisji Europejskiej „Strategiczne podejście do zarządzania afrykańskim pomorem świń w UE” w programie wyznacza się możliwość finansowania działań mających na celu między innymi:

redukcję populacji dzików prowadzoną zarówno przez polowania, jak i odstrzał sanitarny;
usuwanie potencjalnych źródeł wirusa ASF ze środowiska przyrodniczego; prowadzenie monitoringu aktywnego i pasywnego u dzików i świń;
działania lub inwestycje służące zapobieganiu, kontroli i zwalczaniu ASF u świń i dzikich zwierząt.

Ponadto w programie wprowadza się zasady i nakazy służące zwalczaniu afrykańskiego pomoru świń u dzików.

– Najczęstszą przyczyną zawleczenia choroby do gospodarstwa utrzymującego świnie jest przeniesienie wirusa do gospodarstwa ze środowiska naturalnego, w którym występują ogniska ASF u dzików. W przypadku obszarów o wysokim zagęszczeniu gospodarstw utrzymujących świnie istnieje wysokie ryzyko, rozprzestrzeniania się wirusa między gospodarstwami – napisano w uzasadnieniu projektu.

Jaki budżet programu walki z ASF

Szacowane ogólne koszty realizacji programu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w 2023 r. wyniosą ponad 177 mln zł (38,1 mln euro). Z ogólnej sumy szacowanych kosztów programu Polska będzie występowała do Komisji Europejskiej z wnioskiem o współfinansowanie ze środków UE programu w odniesieniu do kosztów kwalifikowalnych w wysokości 18,7 mln zł (4 mln euro).

Jak informuje MRiRW wszystkie szacunkowe koszty programu zostaną dostosowane do wielkości wydatków przewidzianych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt w projekcie ustawy budżetowej na rok 2023 w ramach limitu wydatków właściwych części budżetowych.

„Polska jest jednym z największych producentów wieprzowiny w UE”

Głównymi celami programu mającymi doprowadzić do wzmocnienia ochrony terytorium Polski i UE przed rozprzestrzenianiem się wirusa ASF są:

wczesne wykrywanie ASF w populacji świń oraz dzików poprzez monitorowanie choroby;
kontrola występowania ASF w populacji świń i dzików na obszarach, na których stwierdzono wystąpienie choroby;
zapobieganie rozprzestrzenianiu się ASF w populacji świń i dzików na nowych obszarach kraju.

– Należy podkreślić, że program ten ma duże znaczenie dla gospodarki narodowej, ponieważ Polska jest jednym z największych producentów wieprzowiny w Unii Europejskiej. W związku z powyższym, ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w życie projektowanego rozporządzenia – podsumowuje MRiRW.

fot. Pixabay