#forumTopAgrar: Wyzwania i zagrożenia dla wspólnotowej i silnej WPR

Wspólna Polityka Rolna musi utrzymać orientację rynkową wprowadzoną 
we wcześniejszych reformach. Potrzebne jest wsparcie dla wielu usług i dóbr społecznych, których dostarczają rolnicy, mówi Pekka Pesonen, sekretarz generalny COPA/COGECA.

– Niestety, dochody w rolnictwie pozostają w tyle do innych działów gospodarki. Nie jest dobre dla rolnictwa, dla rodzin rolników, bo jak mamy zachęcać młodych rolników do pozostania w branży w takiej sytuacji? Polityka rolna powinna być dla aktywnych rolników – tych którzy żyją z rolnictwa. W COPA – COGECA zwracamy uwagę na to, że polityka rolna powinna być uproszczona na tyle by rolnicy mogli koncentrować się na tym co robią najlepiej – czyli produkcji, a nie biurokracji. Uproszczenia WPR powinny iść w kierunku ułatwienia życia rolnikom. Możemy w tym celu wykorzystać nowoczesne technologie umożliwiające przepływ danych – mówił Pessonen.
 
Sekretarz COPA/COGECA podreślił, że jest za zmniejszeniem różnic w wysokości dopłat bezpośrednich w poszczególnych krajach członkowskich. Jego zdaniem dopłaty oddzielone od produkcji powinny być utrzymane jako podstawowe narzędzie zagwarantowania minimalnego dochodu niezależnie od wahań rynkowych.
 
– Potrzebujemy ram prawnych na poziomie UE, które pozwolą nam chronić interesy rolników w łańcuchu żywnościowym. Jeżeli chcemy zachęcić młodych rolników do pracy w sektorze, musimy zadbać o jego ekonomie i dobry wizerunek rolnika. Wspólna polityka rolna powinna być nadal wspólnotowa i nie ma tu mowy o Europie 2 prędkości - dodał Pessonen.

W dyskusji nad przyszłą WPR po 2020 r. sporo miejsca zajmuje zagadnienie, jak sprawić, by rolnictwo w UE było bardziej zrównoważone. Trzeba postawić na:

• uproszczenie polityki rolnej;
• zwiększenie odporności rynków;
• poprawę zarządzania ryzykiem;
• wzmocnienie pozycji rolników w łańcuchu dostaw żywności;
• wsparcie dla spółdzielni rolniczych i organizacji producentów;
• rozwój obszarów wiejskich i Cork 2.0;
• wsparcie dla inwestycji i poprawa infrastruktury (EFIS).

Nie można zapominać o wymianie pokoleń, w tym dostępności do ziemi. 

Aktualne cele WPR

Musimy zdawać sobie sprawę, że cele traktatowe WPR są nadal aktualne i powinny być utrzymane. Polityka rolna UE:

• wpływa na stabilność środowiska wiejskiego i zatrudnienie 40 mln osób pracujących w łańcuchu rolno-spożywczym. To bardzo ważne, zwłaszcza w dobie wysokiego bezrobocia w UE;
• musi utrzymać orientację rynkową wprowadzoną we wcześniejszych reformach. Jednak potrzebne jest wsparcie dla wielu usług i dóbr społecznych, których dostarczają rolnicy i za które nie otrzymują wynagrodzenia.

Unia Europejska musi zapewnić wspólne finansowanie polityk wspólnotowych, ponieważ WPR kosztuje niecały 1% budżetu wydatków publicznych UE. Dlatego w kolejnym budżecie UE trzeba zabezpieczyć przynajmniej aktualny poziom finansowania WPR. 

Właściwie finansowana WPR sprawi, że rolnictwo będzie sektorem silnym, rentownym i konkurencyjnym, co będzie korzystne zarówno dla rolników, jak i dla konsumentów. Wsparcie WPR musi być skierowane do aktywnych rolników – tych, którzy aktywnie pracują na rzecz zrównoważonego sektora i dostarczają dobra publiczne. 

Warto cofnąć się i przypomnieć zasady tworzenia WPR. Obydwa filary WPR są ważne i mają konkretne cele:

• I filar stanowi podstawę wspólnotowego podejścia UE do wszystkich gospodarstw i zapewnia zrównoważoność i bezpieczeństwo żywnościowe oraz rentowność produkcji;
• w filarze II znajdują się rozwiązania skrojone na miarę gospodarstw, od inwestycji do konkretnych rozwiązań spełniających oczekiwania społeczeństwa. Pomocniczość jest kluczowym elementem polityki rozwoju obszarów wiejskich. Pozwala państwom członkowskim na lepsze ukierunkowanie wsparcia, przy jednoczesnym utrzymaniu pewnej dozy wspólnotowości polityki, co ma niezmierne znaczenie.

W jaki sposób WPR może pomóc rolnikom? Wspólna Polityka Rolna musi zagwarantować, że instrumenty wsparcia inwestycji obejmą wsparcie przyszłych i innowacyjnych rozwiązań. Powinien poprawić się dostęp rolników do danych publicznych i wyników testów. Potrzebujemy spójnej strategii, która pozwoli wszystkim rolnikom połączyć się. 

Kalendarium zmian

Konsultacje społeczne ws. WPR już się odbyły w 2017 r. Prawdopodobnie w czerwcu 2018 r. będą miały miejsce wnioski ustawodawcze w sprawie WPR. Brexit prawdopodobnie nastąpi pod koniec marca 2019 r.  Zaplanowano wybory do Parlamentu Europejskiego (maj 2019 r.), a nowy skład Komisji Europejskiej poznamy w listopadzie/grudniu 2019 r. Zakończenie negocjacji dotyczących przyszłej WPR: data nie jest znana.
opr. pł