Elektroniczne sterowanie TUZ – zrobiłem to sam

Koszt wykonania systemu EHR do przedniego TUZ w ciągniku nie przekroczył 1000 zł – mówi Filip Zbonik z Wysoczki k. Piły. Na  elektronikę wydał ok. 300 zł, na węże hydrauliczne 500 zł, a niezbędny rozdzielacz elektrohydrauliczny miał w gospodarstwie. – Montaż elektroniki zajął mu około 2 dni, a na napisanie programu, który steruje systemem Zbonik przeznaczył 2 tygodnie. Cel był jeden: ułatwić pracę w gospodarstwie.

Na polskim TUZie
Instalację zamontowano w ciągniku Case IH JX95 z roku 2006, który w 75- ha gospodarstwie Zboników pracuje głównie przy pielęgnacji upraw, transporcie i zbiorze ziemniaków. – Przedni TUZ firmy Spaw-Met kupiliśmy przed trzema laty i szybko przekonaliśmy się, że jego obsługa dźwigniami nie jest wygodna. To skłoniło nas do instalacji elektronicznego sterowania hydrauliką ciągnika, czyli tzw. systemu EHR. Wiedzieliśmy, że z tym systemem praca będzie bardziej komfortowa – mówi Zbonik.
Podstawowym elementem układu jest trzysekcyjny rozdzielacz (wymontowany z wycinaka kiszonki), który udało się wpiąć w układ hydrauliczny ciągnika. Jedna sekcja obsługuje przedni TUZ, a dwie dodatkowe pary wyjść hydraulicznych z przodu i z tyłu ciągnika.

Do różnych zadań
Na przednim TUZ zawieszamy m.in. wał nożowy do poplonu (współpracuje z pługiem), dodatkowy zbiornik opryskiwacza i balast. System umożliwia zapisanie górnej i dolnej pozycji ramion przedniego TUZ.
Z kolei zaletą sterowanych elektronicznie wyjść hydrauliki jest stały przepływ oleju. To przydatna funkcja, np. podczas przepompowywania wody z przedniego zbiornika (800 l) do zbiornika opryskiwacza. Z tylnej sekcji zasilane są natomiast podzespoły w kombajnie do zbioru ziemniaków.
– Dużym ułatwieniem podczas zawieszania sprzętu na przednie ramiona TUZ są dodatkowe przyciski. Zainstalowaliśmy je w przedniej części maski. Dzięki temu można obsłużyć podnośnik z zewnątrz – wyjaśnia konstruktor.

Mozolne programowanie
– Moja praca polegała na połączeniu elektroniki i hydrauliki, a najważniejszym etapem było zaprogramowanie układu scalonego, który odpowiada za sterowanie całym systemem – dodaje Filip Zbonik. Brat Mateusz zajął się mechaniką i odpowiednim połą-
czeniem elementów hydraulicznych. 
- Opracowany przez nas system EHR ma trzy tryby pracy. Manualny umożliwia bezpośrednie sterowanie podnośnikiem za pomocą przycisków na panelu umieszczonym w kabinie lub na masce. Dodatkowo wciśnięcie przycisków na masce powoduje automatyczną zmianę trybu pracy na ręczny. 



1. Przedni TUZ wyposażono w parę wyjść hydraulicznych z możliwością ustawienia stałego przepływu.   
2. Przyciski umożliwiają sterowanie TUZ. Naciśnięcie powoduje automatyczną zmianę trybu na ręczny.
3. Duże przyciski umożliwiają przełączanie wysokości ramion TUZ między pozycją górną a dolną. Służą również do obsługi zarówno trybu ręcznego, jak i dwóch sekcji dołożonych z przodu i z tyłu ciągnika.
4. Panel na słupku z prawej strony informuje, w jakim trybie obecnie pracuje TUZ.  Za pomocą potencjometrów umieszczonych z boku można określić pozycję górną i dolną.
5. Filip Zbonik samodzielnie zaprojektował i zbudował system sterowania dla układu hydraulicznego. Znajduje się w szczelnej skrzynce pod kabiną ciągnika.
6. Druga sekcja wyjść hydraulicznych z funkcją stałego przepływem oleju jest z tyłu ciągnika.
7. Do budowy układu EHR Zbonik wykorzystał rozdzielacz elektrohydrauliczny z trzema sekcjami. Udało się go wymontować z nieużywanego wycinaka kiszonki.

Fot. Jurek

Pełna wersja artykułu dostępna jest w kwietniowym wydaniu magazynu „top agrar Polska”.

Zgłoś wynalazek – czeka 150 zł!

Jeśli masz w swoim gospodarstwie ciekawe pomysły na usprawnienia ciągników i maszyn prześlij je do nas. Podziel się swoimi wynalazkami z kolegami po fachu. Wystarczy przesłać do nas krótki opis wynalazku – z czego został wykonany i jakie daje korzyści. Warto przesłać także dobre zdjęcia, najlepiej wykonane aparatem cyfrowym, a nie komórką. Za pomysł opublikowany na naszych łamach płacimy 150 zł. Zgłoszenia przesyłajcie na adres: wynalazki@topagrar.com.pl.