Populacja bobrów wzrosła 5-krotnie. Będą zmiany w prawie?

Przez ostatnie kilkanaście lat populacja bobrów wzrosła pięciokrotnie a szkody wyrządzone przez nie sięgnęły tylko w zeszłym roku kwoty prawie 30 mln zł. Czy rząd planuje zmiany w zakresie przepisów dot. szkód i ochrony gatunku?
Sprawą bobrów zainteresowała się posłanka Iwona Maria Kozłowska z Koalicji Obywatelskiej, która w interpelacji do ministerstwa środowiska i klimatu napisała: „Od lat rolnicy w całym kraju borykają się z działalnością bobrów, która w rejonach upraw staje się szkodliwa. Odbudowa populacji tego gatunku w Polsce po drugiej wojnie światowej jest niewątpliwym sukcesem z punktu widzenia ekologii. Nie do przecenienia jest pozytywny wpływ aktywności bobrów na środowisko. Obecnie nie ma zagrożenia wyginięciem tego gatunku, a coraz więcej słyszy się o szkodach powstających w wyniku ich działalności. Dynamiczny rozrost populacji generuje coraz większe szkody zarówno w postaci plonów, jak i pracy, a w konsekwencji tego koszty finansowe. Rolnicy zgodnie twierdzą, że jest to obecnie plaga. Mają jednak ograniczone możliwości przeciwdziałania aktywności bobrów w związku z ich statusem gatunku chronionego. Niszczenie tam tworzonych przez bobry jest nielegalne i grozi za to grzywna. Jest też mało skuteczne, bowiem zniszczone żeremie bobry bardzo szybko odbudowują. Pozostaje zatem czasochłonne walczenie o odszkodowania za poniesione straty”.
Posłanka Kozłowska zapytała o skalę zjawiska oraz czy ministerstwo przewiduje zmiany przepisów dotyczących pomocy rolnikom, którzy ponieśli straty w wyniku aktywności bobrów.
Skala problemu
W odpowiedzi resort środowiska i klimaty przyznał, że w 2020 r. odnotowano w Polsce około 142,5 tys. bobrów a od 2000 r. populacja tego gatunku zwiększyła się blisko 5-krotnie! Szkody wyrządzone przez bobry prezentują się następująco:
· 2019 r. - 26,6 mln zł
· 2020 r. - 29,2 mln zł
· 2021 r. - 29,9 mln zł
Czy potrzebna jest zmiana przepisów?
Na pytanie dotyczące zmiany przepisów mających na celu wzmocnienie pomocy rolnikom, którzy ponieśli straty w wyniku aktywności bobrów ministerstwo środowiska i klimatu zauważyło, że fakt objęcia ochroną nie uniemożliwia podejmowania jakichkolwiek działań w stosunku do bobrów. Regionalni dyrektorzy ochrony środowiska, na wniosek podmiotów, w których interesie jest np. zminimalizowanie szkód, wydają zezwolenia m.in. na
· płoszenie i niepokojenie,
· umyślne zabijanie bobrów,
· niszczenie siedlisk oraz usuwanie żeremi i tam budowanych przez ten gatunek.
Problem w tym, że takie decyzje nie zawsze są wprowadzane w całości w życie. Z zestawień wynika, że mimo wydawania zgód na odstrzał bobrów nie są one realizowane.
Liczba bobrów objętych zezwoleniem Liczba zabitych bobrów
na zabicie
2015 8887 1511
2016 5785 1582
2017 5313 1132
2018 5348 649
2019 8391+9 rodzin 274
2020 5839 + 25 rodzin 669
Umowa z myśliwymi
Ministerstwo środowiska i klimatu zaznaczyło także, że w 2016 r. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska oraz Zarząd Główny PZŁ zawarły porozumienie w sprawie wprowadzenia do stosowania instrukcji określającej reguły postępowania przy ograniczeniu liczebności populacji bobra europejskiego na terenach obwodów łowieckich. Redukcja populacji ma w głównej mierze dotyczyć obszarów, w których szkody powodowane przez bobry są najbardziej dotkliwe – m.in. tam, gdzie zwierzęta te uszkadzają wały przeciwpowodziowe czy urządzenia melioracyjne. Ma to z jednej strony zapewnić większe bezpieczeństwo obywateli i ich dobytku, a z drugiej zwiększyć akceptację ochrony tego gatunku
Nie będzie zmiany przepisów
- Biorąc powyższe pod uwagę oraz fakt, że istnieją już mechanizmy pozwalające na regulowanie populacji bobra w skali lokalnej oraz zgodnie z art. 126 ust. 1 pkt 5 ustawy o ochronie przyrody Skarb Państwa odpowiada za szkody wyrządzone przez wybrane gatunki objęte ochroną, w tym bobry, prace nad wprowadzeniem przepisów bądź innych mechanizmów, które ograniczyłyby populację tego gatunku w skali kraju, nie są aktualnie prowadzone – napisała w podsumowaniu Małgorzata Golińska wiceminister klimatu i środowiska.
wk