Oziminy – przebieg tegorocznej zimy i deszczowy początek roku. Jak oceniany jest ich stan?
Ciepła zima, obfite opady deszczu do drugiej dekady kwietnia, które opóźniały siewy, czy brak okienek pogodowych na wykonanie zabiegów insektycydowych i fungicydowych. Jak Główny Urząd Statystyczny ocenia stan przezimowania upraw ozimych w Polsce?
Z przeprowadzonych przez GUS badań polowych wynika, że uprawy ozime przezimowały dobrze i nie odnotowano praktycznie strat. Pogoda zimą była dość korzystna, a lokalne spadki temperatury do -17°C przy gruncie nie zagrażały roślinom. Uszkodzenia, jeżeli występowały były głównie wynikiem pojawiających się zastoisk wodnych na polach, pleśni śniegowej, czy dzikiej zwierzyny.
Z początkiem marca rośliny ruszyły z wegetacją. W pierwszym kwartale 2023 roku odnotowano spore opady deszczu, które wpłynęły na miejscowo nadmierne uwilgotnienie gleby, co z kolei uniemożliwiało wykonanie prac polowych, w tym odpowiednich oprysków, czy rozpoczęciu siewów zbóż jarych. W przypadku zbóż jarych nocne przymrozki na przełomie marca i kwietnia spowalniały i hamowały ich wschody.
Zobacz także: Strategia ochrony pszenicy T1, T2 i T3 - dwa czy trzy zabiegi fungicydowe?
Zobacz także: Strategia ochrony pszenicy T1, T2 i T3 - dwa czy trzy zabiegi fungicydowe?
Zasiewy zbóż ozimych – 4,5 mln ha
W listopadzie przeprowadzono ocenę pod względem powierzchni zbóż ozimych zasianych jesienią 2022 r. Była to wartość nieco wyższa niż w 2021 roku i wynosiła około 4,5 miliona ha.
- pszenicy ozimej ponad 2,3 mln ha,
- żyta ponad 0,7 mln ha,
- pszenżyta ozimego ok. 1,2 mln ha,
- jęczmienia ozimego ok. 0,3 mln ha,
- mieszanek zbożowych ozimych ok. 0,1 mln ha,
- powierzchnię obsianą rzepakiem i rzepikiem ozimym szacuje się na ok. 1,0 mln ha.
- Stan zasiewów zbóż ozimych, tj. pszenicy, żyta, jęczmienia i pszenżyta oceniono na poziomie roku ubiegłego, natomiast zasiewy mieszanek zbożowych oceniono na poziomie nieco wyższym od oceny ubiegłorocznej. Plantacje rzepaku i rzepiku ozimego średnio w kraju oceniono na 3,9 stopnia kwalifikacyjnego, tj. na poziomie roku ubiegłego. W optymalnych terminach agrotechnicznych zasiano ok. 79% powierzchni pszenicy ozimej, ok. 88% powierzchni żyta, ponad 82% powierzchni jęczmienia ozimego, ok. 88% powierzchni pszenżyta ozimego, ok. 86% powierzchni ozimych mieszanek zbożowych i blisko 86% powierzchni rzepaku i rzepiku ozimego – czytamy w oficjalnym raporcie GUS.
Z oceny stanu zasiewów ozimin w listopadzie 2022 r. wynika, że:
- Pszenica w roku 2015 otrzymała ocenę 3,5, w roku 2018 – 3,7, natomiast w roku 2021 i 2022 wynosiła ona 3,8 stopnia kwalifikacyjnego.
- Żyto – rok 2015: 3,4, 2018: 3,7, rok 2021 i 2022: 3,8.
- Jęczmień – rok 2015: 3,5, 2018: 3,7, rok 2021 i 2022: 3,8.
- Pszenżyto – rok 2015: 3,5, 2018: 3,6, rok 2021 i 2022: 3,9.
- Mieszanki zbożowe – rok 2015: 3,4, 2018: 3,6, 2021: 3,7, 2022: 3,8.
- Rzepak i rzepik – rok 2015: 3,5, 2018: 3,8, 2021 i 2022: 3,9.
(Przy czym „5” oznacza stan bardzo dobry, „4” – dobry, „3” – dostateczny, „2” – słaby, „1” – zły, klęskowy).
Z jakich powodów odnotowano straty w oziminach?
Według badań w uprawach ozimych nie odnotowano większych strat, podobnie jak w roku ubiegłym. Jedynie lokalnie spowodowane były one przez:
- wahania temperatury w województwie zachodniopomorskim,
- wysuszające wiatry w województwie mazowieckim,
- pleśń śniegową w województwach: mazowieckim i warmińsko-mazurskim,
- występowanie zastoisk wody w obniżeniach terenowych powodujących wymoknięcia roślin w województwach: pomorskim i warmińsko-mazurskim,
- występowanie pokrywy lodowej w województwie mazowieckim,
- innych przyczyn (np. zwierzyna leśna) w województwach: lubuskim, warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim.
Do zaorania 1,1 tys. ha
- Według oceny rzeczoznawców wojewódzkich GUS, w kraju do zaorania zakwalifikowano tylko ok. 0,1% powierzchni zasiewów zbóż ozimych oraz ok. 0,1% powierzchni rzepaku i rzepiku ozimego – czytamy w raporcie.
Czytaj również: Szkodniki łodygowe i łuszczynowe w rzepaku - terminy zwalczania i metody ochrony
Czytaj również: Szkodniki łodygowe i łuszczynowe w rzepaku - terminy zwalczania i metody ochrony
W badanych próbach monolitowych i polowych udział roślin żywych i nasion kiełkujących wyniósł w bieżącym roku dla:
- pszenicy ozimej – blisko 91%,
- żyta – blisko 95%,
- jęczmienia ozimego – ok. 92%,
- pszenżyta ozimego – 97%,
- rzepaku i rzepiku ozimego – ponad 93%.
Dodatkowo w próbach tych stwierdzono od 2% do 7% roślin wątpliwych. Najwięcej takich roślin odnotowano na plantacjach pszenicy ozimej, najmniej w uprawach pszenżyta ozimego.
Bernat Patrycja
Źródło: gov.pl
fot: envato.elements
Bernat Patrycja
Źródło: gov.pl
fot: envato.elements
Główny Urząd StatystycznyGUSoziminypowierzchnia zasiewówpowierzchnia zasiewów Polska zboża ozime.powierzchnia zasiewów w Polsceprzezimowanieprzezimowanie upraw ozimychrzepak ozimystan oziminstan ozimin 2023zboża ozime
