Kredyt bez zgody współmałżonka
Pytanie: Moja żona wzięła z poważnego banku 10 tys. zł kredytu, o którym dowiedziałem się dopiero od firmy windykacyjnej.
Podejrzewam też, że zaciągnęła w nim też tzw. szybką pożyczkę. Pożyczane pieniądze żona przekazuje swojej matce. Z tego tytułu finansowo jest nam bardzo ciężko, bo mamy na utrzymaniu 3 uczących się dzieci.
Czy poważny bank ma prawo bez mojej zgody pożyczać jej tak poważne kwoty. Zaznaczam, że nie mamy rozdzielności majątkowej.
Odpowiedź: Wskazać należy, że przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (k.r. i o.) przewidują pewne ograniczenia w możliwości zaciągania przez jednego z małżonków zobowiązań bez wiedzy drugiego małżonka. Jednak warunkiem zastosowania tych ograniczeń jest to, aby zaciągane zobowiązania dotyczyły majątku wspólnego. Zgodnie z art. 36 § 1 k.r. i o., oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, a w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, wykonywaniu nad nim zarządu i zobowiązaniach go obciążających. Zatem wszelkie decyzje dotyczące zaciągania zobowiązań powinny być uzgadniane wspólnie przez małżonków.
W przypadku nie osiągnięcia porozumienia przez małżonków w tej materii, małżonkowi służy prawo sprzeciwu co do czynności zarządu majątkiem wspólnym dokonywanych przez drugiego małżonka bez porozumienia. W myśl art. 361 § 1, małżonek może sprzeciwić się czynności zarządu majątkiem wspólnym zamierzonej przez drugiego małżonka, z wyjątkiem czynności w bieżących sprawach życia codziennego lub zmierzającej do zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny albo podejmowanej w ramach działalności zarobkowej. Stosownie do § 2 cytowanego przepisu, aby sprzeciw był skuteczny wobec osoby trzeciej konieczne jest, aby mogła się ona z nim zapoznać przed dokonaniem czynności prawnej.
Zatem w sytuacji, w jakiej znalazł się nasz Czytelnik, bank nie mógłby udzielić jego żonie kredytu, jeśli jego sprzeciw zgłoszony byłby przed zawarciem umowy kredytu. Jednocześnie wskazać należy, że przepisy k.r. i o. wymagają w pewnych przypadkach - dla skuteczności czynności prawnych - zgody obojga małżonków. Stosownie do art. 37 § 1, zgoda taka jest wymagana do dokonania:
- czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków;
- czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal;
- czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa;
- darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.
