Poferment z biogazowni – ile ma azotu?

Zawartość najbardziej plonotwórczego składnika, tj. azotu ogólnego w pofermencie waha się w szerokich granicach od 2,2 do 8,7 kg N/t ś.m. (ś.m. – świeża masa), a udział N-NH₄⁺ w ogólnej zawartości tego składnika może sięgać nawet 82%. Przykładowy skład 5 różnych pofermentów zaprezentowano w poniższej tabeli. Należy zaznaczyć, że właściwości fizykochemiczne pofermentu zależą od rodzaju używanych w biogazowni substratów. Biogazownia przekazująca rolnikowi poferment powinna przekazać mu informację o jego składzie chemicznym. Jest to podstawą do prawidłowego ustalenia dawki tego produktu.

Stały lub płynny

Ze względu na znaczne uwodnienie pofermentu i problemy z zagospodarowaniem dużej jego ilości, niektóre biogazownie decydują się na jego separację, oferując rolnikom dwa produkty: frakcję ciekłą i frakcję stałą pofermentu. Obie frakcje mogą być stosowane w nawożeniu, choć oczywiście większą wartość będzie miała frakcja stała. Składa się ona ze strukturalnych części materii organicznej, zawiera kwasy huminowe budujące próchnicę, a także znaczne ilości związków mineralnych. Stosowanie tej frakcji pofermentu wyraźnie zwiększy zawartość materii organicznej w glebie, poprawiając jej pojemność wodną i sorpcyjną. Frakcja stała pofermentu jednocześnie stanowi doskonałe źródło składników pokarmowych dla roślin, a jej rolnicze zagospodarowanie zmniejszy zapotrzebowanie na nawozy mineralne w gospodarstwie.

Frakcja stała może być także suszona za pomocą energii cieplnej powstającej w biogazowni, a następnie granulowana. Granulaty z frakcji stałej pofermentu mogą być równomiernie wysiewane na polu standardowymi rozsiewaczami do nawozów. Granulaty są doskonałym materiałem organicznym, zwiększającym zawartość składników pokarmowych i poprawiającym właściwości gleby.

Frakcja ciekła zawiera głównie rozpuszczalne formy azotu i potasu, które w tej postaci są bezpośrednio dostępne dla roślin. Poferment i jego frakcja ciekła mogą być aplikowane na pola sprzętem powszechnie używanym do stosowania płynnych nawozów naturalnych. W celu zmniejszenia strat azotu zaleca się wykorzystywanie aplikatorów doglebowych lub wozów asenizacyjnych, wyposażonych w węże rozlewowe. Frakcja stała pofermentu może być aplikowana na pola rozrzutnikami do obornika.

Wartość nawozowa pofermentu została udowodniona w eksperymentach i potwierdzona przez rolników stosujących go od wielu lat. Niestety, prawne regulacje w zakresie stosowania pofermentu tworzą niezwykle skomplikowaną sytuację. Z jednej strony ograniczona jest swoboda działania biogazowni, a z drugiej utrudniona jest możliwość wykorzystania przez rolników tego cennego źródła składników pokarmowych na polach. Być może rosnące ceny nawozów mineralnych, które w najbliższym czasie zapewne przełożą się na sytuację rolników i wzrost cen żywności, skłonią decydentów do wprowadzenia oczekiwanych od dawna zmian w systemie prawnym i ułatwią nawozowe wykorzystanie pofermentu na polach uprawnych.

Więcej na ten temat przeczytasz w styczniowym wydaniu naszego miesięcznika.

jd, fot. Daleszyński