Jesteś w strefie Premium
Jak sobie radzą spółki KOWR-u?
Jak wygląda sytuacja ekonomiczna państwowych strategicznych spółek rolnych? Zdaniem rządu lepiej niż twierdzi opozycja, choć ich zarządy muszą się borykać z wieloma problemami, takimi jak klęska suszy czy ograniczenia w wypłacie płatności bezpośrednich dla największych gospodarstw.
- Od dłuższego czasu do biur poselskich napływają bardzo niepokojące informacje dotyczące działalności oraz sytuacji wielu spółek hodowlanych o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej, spowodowanej różnymi czynnikami: nagłymi zmianami kadrowymi, ale także klęskami żywiołowymi, skutkami pandemii COVID-19 czy przyłączeniem do mającego powstać Holdingu Spożywczego (Krajowa Grupa Spożywcza) – napisała w interpelacji poselskiej posłanka Dorota Niedziela z Koalicji Obywatelskiej, która zapytała MRiRW o wyniki działalności w latach 2015-2020 ok. 40 spółek hodowli roślin i zwierząt o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej nadzorowanych przez KOWR.
Łączna wartość
Z informacji przekazanych przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa wynika, że łączna wartość majątku spółek:
• w roku 2015 wyniosła 2 012 789 310,77 zł;
• w roku 2019 wyniosła 2 134 792 914,94 zł.
Wyniki finansowe spółek hodowli roślin spadły z 18,9 mln zł. w 2015 r. do 10,4 mln zł w 2020 r., spółek hodowli zwierząt wzrosły z 12,9 mln w 2015 r. do 32,4 mln zł w 2020 r. Z kolei wyniki finansowe spółek hodowli koni w 2015 r. wyniosły 7,4 mln zł, w kryzysowym 2018 r. były prawie 10 mln zł na minusie. A rok temu zanotowały wynik w wysokości 4,6 mln zł.
Długa lista kłopotów
Nie oznacza to, że sytuacja zawsze jest prosta. Resort rolnictwa przyznał, że kłopoty dotyczą m.in. sezonowości produkcji i sprzedaży płodów rolnych, gdzie poziom cen transakcyjnych jest trudny do przewidzenia w chwili tworzenia planów finansowych.
- Fluktuacja cen wynika również w dużej mierze ze zmian na rynkach finansowych, determinujących ceny giełdowe surowców rolniczych, w oparciu, o które ustalane są ceny transakcyjne – napisał w odpowiedzi na pytania wiceminister Szymon Giżyński.
132 mln zł strat z powodu klęski suszy
Istotny wpływ na wyniki finansowe spółek, miały także:
• zmiany cen środków do produkcji rolniczej,
• rosnąca presja na wzrosty wynagrodzeń w rolnictwie,
• bardzo niekorzystne warunki atmosferyczne.
Występująca w dwóch kolejnych latach susza rolnicza spowodowała straty oszacowane protokolarnie na ponad 132 mln zł. MRiRW podkreśliło, że spółki nie otrzymały z tego tytułu rekompensat, należnych producentom rolnym. Brak rekompensat wynikał ze specyficznego, pośredniego powiązania kapitałowego spółek, ze Skarbem Państwa.
Capping tnie dopłaty
Na kondycję finansową spółek nadzorowanych przez KOWR ogromny wpływ miała zmiana sposobu naliczania jednolitych płatności obszarowych, stanowiących znaczącą cześć systemu dopłat bezpośrednich dla rolnictwa. Zasady te zostały zmienione w roku 2014, a skutki finansowe zaowocowały począwszy od roku 2015. W skutek ograniczenia jednolitych płatności obszarowych do maksymalnej kwoty 150 tys. euro dla jednego podmiotu, spółki nadzorowane obecnie przez KOWR, odnotowały sumaryczne łączne zmniejszenie dopłat bezpośrednich o ok. 45-50 mln zł rocznie. Kumulacja powyższych czynników determinowała w największym stopniu wyniki finansowe spółek w latach 2015-2020.
Będzie konsolidacja?
Ministerstwo rolnictwa przypomina jednocześnie, że w stosunku do spółek skarbu państwa nadzorowanych przez KOWR toczy się proces konsolidacji.
- Prace nad projektem konsolidacji spółek z branży rolno-spożywczej koordynowane są obecnie przez Ministerstwo Aktywów Państwowych, które w związku ze zmianą stanu prawnego, co do zasady, wykonuje prawa z akcji i udziałów należących do Skarbu Państwa. W konsekwencji stworzony w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi „Biznesplan Krajowej Grupy Spożywczej” został przekazany Ministrowi Aktywów Państwowych w celu stosownego wykorzystania przy organizacji ww. podmiotu – podsumował wiceminister Giżyński.
wk, fot. Danko
