Pieniądze zawsze wywołują emocje. Tak było i tym razem. Resort rolnictwa zaprezentował projekt budżetu na 2019 r. i został zasypany gradem pytań. Opozycja i działacze rolniczy dopytywali o przyczynę spadku wydatków na wieś i rolnictwo, o zasady finansowanie walki z ASF oraz budowę …nowej siedziby Krajowego Ośrodku Wsparcia Rolnictwa.
wk17 października 2018, 09:08
Wydatki na rolnictwo w 2019 r. zachwalał wiceminister Tadeusz Romańczuk, który poinformował, że łącznie z rezerwami celowymi rząd zaplanował je na poziomie 9,1 mld zł. Dotacja na Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego to 17,7 mld zł. Te wydatki państwa zostaną powiększone o środki z Unii Europejskiej w wysokości 20,2 mld zł na finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej oraz innych programów pomocowych. Do tego dochodzi 338 mln zł z pożyczek Banku Gospodarstwa Krajowego.
Pożyczki starczą dla ...10 rolników!
Następnie przewodniczący sejmowej komisji rolnictwa Jarosław Sachajko oddał głos przedstawicielom organizacji.
– Ten budżet to nic innego jak PO-PSL, tu się nic nie zmieniło. Szkoda, że nie ma w budżecie pieniędzy na oddłużenie gospodarstw, kiedy rolnicy są licytowani i popełniają samobójstwa z powodu zadłużenia – skomentował wypowiedź wiceministra Romańczuka Sławomir Izdebski z OPZZiOR.
Działacze rolniczy skrytykowali również pomysł udzielania rolników nisko oprocentowanych pożyczek z Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Ich zdaniem dostępna kwota pozwoli bowiem na udzielnie kredytów …10 rolnikom.
– Przy tym budżecie nie ma możliwości prowadzenia żadnej polityki kredytowej. Śmialiśmy się zawsze, że przeznaczacie na ten cel tylko 180 mln zł. To na 2019 r. proponujecie 138 mln zł? - grzmiał Krzysztof Tołwiński z Federacji Gospodarstw Rolnych, który zapowiedział na 18 października protest rolników na ulicach Warszawy.
– Obawiamy się, że od 1 stycznia 2019 r. nasze gospodarstwa będą zabite opłatami za wodę - zwrócił uwagę Michał Kołodziejczak z Unii Warzywno-Ziemniaczanej.
Nie będzie więcej pieniędzy na Inspekcję Weterynaryjną
Ważną część dyskusji w Sejmie stanowiła słaba kondycja Inspekcji Weterynaryjnej w kontekście trwającej walki z ASF.
– Od wielu lat na posiedzeniu komisji rolnictwa jest poruszana kwestia niedofinansowania Inspekcji Weterynaryjnej. Ostatnie posiedzenia komisji rolnictwa poświęcone zwalczaniu ASF pokazały pełną zgodę wszystkich posłów, niezależnie od przynależności partyjnej a nawet organizacji rolniczych, że konieczne jest wzmocnienie Inspekcji Weterynaryjnej jako jedne z głównych elementów walki z ASF. Niestety, w przedstawionym przez pana ministra projekcie nie zauważyłem żadnych zmian w tym zakresie – powiedział Jacek Łukaszewicz, prezes Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej, który jednocześnie zwrócił się do posłów o zabezpieczenie środków finansowych zabezpieczających umożliwiających wzmocnienie kadrowo-finansowe Inspekcji Weterynaryjnej.
Na podobne problemy zwrócił uwagę szef związków zawodowych z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
– Tak z reguły jest, że w centrali ARiMR zarabia się dobrze, a pracownicy biur niestety, nie. W efekcie w ostatnich latach odeszło 30% pracowników Agencji co niestety przekłada się na jakość pracy i oceny wniosków. A to może kiedyś spowodować, że nie zdążymy z terminami - mówił Łukasz Gibała.
Zwrócono uwagę, że podobnie zła sytuacja jest w ośrodkach doradztwa rolniczego. Często jest bowiem tak, że pracownicy rolniczej administracji rządowej, z wyższym wykształceniem oraz długą wysługą lat, zarabiają mniej niż osoby rozpoczynające prace w ….dyskontach.
Grad pytań
Ale prawdziwym gradem szczegółowych pytań zasypała resort rolnictwa opozycja, która zwróciła uwagę, że na próżno szukać w projekcie budżetu na 2019 r. realizacji takich obietnic wyborczych z 2015 r. jak chociażby: podniesienia nakładów na rolnictwo do 3% PKB czy dwukrotnego zwiększenia wsparcia krajowego na rozwój obszarów wiejskich.
Za skandal uznano fakt, że w planach na 2019 r. rząd zaplanował …zmniejszenie wydatków na rolnictwo!!! Propozycja zakłada bowiem, że wyniosą one 47,5 miliarda złotych, czyli o 1,5 miliarda mniej niż w 2018 r.
– Zwiększenie rezerwy celowej o 400 milionów złotych w żaden sposób nie poprawi sytuacji polskich rolników. Tym bardziej, że jak wiadomo rezerwy uruchamia się lub nie, a że mamy rok wyborczy to rezerwy wcale nie muszą zostać wydane zgodnie z pierwotnym planem - mówił poseł Platformy Obywatelskiej Kazimierz Plocke.
– Czy prawdą jest to, że rezerwuje się prawie 100 mln zł na budowę nowej siedziby KOWR-u w Warszawie? - dopytywała poseł Dorota Niedziela z PO, która jednocześnie zwróciła zapytała jak w dobie rozwoju epidemii wirusa ASF można tłumaczyć utrzymanie wydatków na zwalczanie chorób zakaźnych na tym samym poziomie co w roku 2018 oraz czy zwiększenie rezerwy celowej w ramach dofinansowania Inspekcji Weterynaryjnej (z 292 mln zł w 2018 r. do 432 mln zł w 2019 r.) będzie obejmowało 500 nowych etatów niezbędnych do realizacji chociażby programu bioasekuracji wprowadzonego 1 marca 2018 r.
Tłumaczenia rządu
Na liczne pytania odpowiadała zastępca dyrektora Departamentu Finansów Aleksandra Szelągowska, która od razu zaprzeczyła zarzutom, że w budżecie nie ma obiecanych 200 mln zł na oddłużanie rolników. Przyznała jednak, że zarówno w tym jaki w przyszłym roku na pożyczki z KOWR będzie tylko …10 mln zł.
Odpowiadając na pytania dotyczące wydatków na Inspekcję Weterynaryjną zwróciła uwagę, że o 200 mln zł rośnie rezerwa celowa na zwalczanie chorób zakaźnych (wydatki na działania realizowane przez prywatnych lekarzy oraz współfinansowanie unijnych programów).
– Tak jak dla wszystkich jednostek budżetowych wzrost wynagrodzeń w 2019 r. wynosi 2,3%, to dla inspekcji rolnych w województwach zostało zaplanowane 7% – tłumaczyła A. Szelągowska. Dodała, że wystarczy pieniędzy na odpowiednio wysoką akcję kredytową.
Zwróciła również uwagę, że niedługo do Sejmu trafi projekt ustawy zwiększających dopłaty do paliwa rolniczego o dodatkowe 320 mln zł.
Ministerstwo rolnictwa przyznało, że rząd kosztem 106 mln zł planuje budowę nowej siedziby KOWR-u.
–Po to, aby można było zmniejszyć wydatki dla dewelopera na wynajem powierzchni. W tej chwili KOWR jest ulokowany w Warszawie w 2 miejscach, które powodują znaczące koszty czynszu pod wynajem. Ta inwestycja w długoletnim okresie będzie inwestycją opłacalną - wyjaśniła A. Szelągowska.
Ponadto będzie modernizowane kilka biur regionalnych KOWR. wk