Czy rolnik-rencista musi płacić składki KRUS? Renta a praca w gospodarstwie

Rolnik i jego obowiązki wobec KRUS

Jestem rolnikiem ubezpieczonym z mocy ustawy w KRUS. Ciężko pracuję w gospodarstwie rolnym i muszę opłacać składki na ubezpieczenie społeczne rolników. Nie rozumiem, dlaczego rolnik, będąc na rencie rolniczej może nadal posiadać gospodarstwo rolne i w nim pracować? Nie opłaca też składek, bo jest wyłączony z ubezpieczenia. Co stanowią obowiązujące przepisy w tym zakresie?

Piotr W. (woj. małopolskie)

Co mówią przepisy?

Zgodnie z przepisami ustawy z 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (DzU z 2023 r., poz. 208 ze zm.), poprzez rolnika rozumie się pełnoletnią osobę fizyczną, zamieszkującą i prowadzącą na terytorium RP, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym. Co oznacza, że rolnik, w tym rolnik rencista, może prowadzić działalność rolniczą, co oznacza, że nie musi sam wykonywać pracy w gospodarstwie rolnym, ale zarządzać jego prowadzeniem. Oczywiście, konsekwencją przy pobieraniu renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy jest zgodnie z art. 28 ww. ustawy zawieszenie przez KRUS w całości lub w części wypłaty części uzupełniającej renty. Wypłacana jest tylko część składkowa renty kwartalnie. Dopiero w przypadku zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej (wyzbycia się własności, współwłasności lub posiadania gospodarstwa rolnego), co wiąże się z przekazaniem gospodarstwa rolnego, oddział regionalny KRUS podejmie wypłatę renty w pełnej wysokości. Faktycznie, gdy rolnik nabywa prawo do renty, obowiązek ubezpieczenia ustaje od dnia następującego po dniu, w którym wydana została decyzja o przyznaniu świadczenia. Nie musi opłacać już składek. Przypominam jednak, że przy pobieraniu renty rolniczej okresowej rolnik może zostać objęty ubezpieczeniem emerytalno-rentowym na wniosek.

Nadmieniam także, że rencista pobierający rentę z ZUS może podjąć zatrudnienie w warunkach chronionych (umożliwiających mu wykonanie osobiście pracy) i osiągać z niej przychód. W przypadku przekroczenia osiąganego przychodu, określonego powyżej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia renta jest mu zmniejszana lub zawieszana w całości przez ZUS.

Ewa Jaworska-Spicak, ekspertka KRUS
fot. Sierszeńska