Wnioski o dopłaty do zbóż i rzepaku od dziś. Czy pomoc będzie wypłacona w pełnej wysokości?

45 dni od dziś mają rolnicy na złożenie w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wniosków o przyznanie dopłat do zbóż i rzepaku w związku z poniesieniem strat gospodarczych spowodowanych nadmiernym importem ziarna z Ukrainy. O dopłaty mogą się starać producenci kukurydzy, żyta, jęczmienia, owsa, pszenżyta, mieszanek zbożowych, rzepaku i rzepiku. Mimo sporej koperty finansowej przeznaczonej na to wsparcie rolnicy zastanawiają się czy dla wszystkich starczy pomocy w pełnych stawkach do hektara czy też będzie zastosowany współczynnik korygujący.

Jak już pisaliśmy kilkukrotnie, rozpoczęty dziś nabór wniosków jest jednym z elementów szerokiego wsparcia dla rolników, który rząd zapowiadał od kilku miesięcy. Uzupełnia on trwający od 14 kwietnia br. nabór wniosków o przyznanie dopłat do pszenicy i kukurydzy. Od dziś do 15 lipca br. dopłaty mogą się starać producenci kukurydzy, żyta, jęczmienia, owsa, pszenżyta, mieszanek zbożowych, rzepaku i rzepiku. Ze złożeniem wniosku nie warto czekać do ostatniej chwili, tym bardziej, że trwa kilka innych naborów, m. in. o dopłaty do materiału siewnego i dopłaty bezpośrednie, a już niebawem rozpocznie się także nabór wniosków o dopłaty do nawozów.

Przypomnijmy zatem podstawowe zasady ubiegania się o dopłaty do kukurydzy, żyta, jęczmienia, owsa, pszenżyta, mieszanek zbożowych, rzepaku i rzepiku.

Kto może ubiegać się o dopłaty do zbóż i rzepaku?

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 maja br. o przyznanie pomocy mogą ubiegać się rolnicy którzy ponieśli stratę gospodarczą spowodowaną przez zwiększony przywóz zbóż i nasion oleistych z Ukrainy jeżeli:

sprzedali, podmiotom prowadzącym działalność w zakresie obrotu, skupu lub przetwórstwa zbóż lub nasion oleistych, jak również podmiotom skupującym zboża lub nasiona oleiste w związku z prowadzoną przez te podmioty produkcją zwierzęcą, w okresie:

od 1 grudnia 2022 r. do 30 czerwca 2023 r. – żyto, jęczmień, owies, pszenżyto, mieszanki zbożowe lub nasiona rzepaku lub rzepiku lub;
od 15 kwietnia 2023 r. do 30 czerwca 2023 r. - kukurydzę;

Warunek uznaje się za spełniony także w przypadku, gdy sprzedaży dokonał małżonek rolnika, który prowadzi lub prowadził działalność rolniczą wspólnie z rolnikiem ubiegającym się o pomoc.

złożyli wniosek o przyznanie płatności na rok 2022, w którym deklarowali powyższe uprawy;

Warunek uznaje się za spełniony także w przypadku, gdy w roku 2022 wniosek o przyznanie płatności złożył małżonek rolnika, który prowadzi lub prowadził działalność rolniczą wspólnie z rolnikiem ubiegającym się o pomoc.

posiadają nadany numer identyfikacyjny i którzy wyrazili zgodę na wymianę korespondencji dotyczącej postępowania za pomocą systemu teleinformatycznego Agencji,

Także spółdzielnia produkcji rolnej albo spółdzielnia rolników, może ubiegać się o przyznanie pomocy z uwzględnieniem zwiększonych limitów, jeżeli spółdzielnia ta poddała się lustracyjnemu badaniu w ciągu ostatnich trzech lat poprzedzających rok złożenia wniosku o przyznanie tej pomocy.

Pomoc może zostać przyznana także na wniosek małżonka rolnika w przypadku śmierci tego rolnika, która nastąpiła po złożeniu wniosku do dnia wydania decyzji sprawie przyznania pomocy.

Kto nie może otrzymać dopłat do zbóż i rzepaku?

To samo rozporządzenie zawiera także zapis mówiący, że pomocy finansowej nie przyznaje się rolnikowi będącemu jednocześnie podmiotem skupującym zboża lub nasiona oleiste w związku z prowadzoną przez ten podmiot produkcją zwierzęcą w odniesieniu do sprzedaży danego rodzaju zbóż, rzepaku lub rzepiku, które zostały zakupione przez ten podmiot.

Gdzie i kiedy można złożyć wniosek o dopłaty do zbóż i rzepaku?

Ważna informacja dla wszystkich rolników, którzy chcą się starać o wsparcie finansowe z powodu strat gospodarczych wywołanych na rynku zbóż przez napływ ziarna z Ukrainy. W tym naborze wniosek można złożyć wyłącznie elektronicznie poprzez Platformę Usług Elektronicznych w terminie od 1 czerwca do 14 lipca br. Z kolei zmiany do wniosku można składać do 14 lipca br. poprzez Platformę Usług Elektronicznych i mogą one polegać jedynie na dodaniu kolejnych faktur.

Małżonek rolnika, którego śmierć nastąpiła w okresie po złożeniu wniosku do dnia wydania decyzji w sprawie przyznania pomocy, może złożyć wniosek o przyznanie pomocy, w terminie do 10 września 2023 r. do kierownika biura powiatowego Agencji, do którego rolnik złożył wniosek. Jak informuje ARiMR w komunikacie, te terminy te nie podlegają przywróceniu.

Jakie załączniki trzeba złożyć wraz z wnioskiem o dopłaty do zbóż i rzepaku?

Zgodnie z rozporządzeniem do wniosku o przyznanie wsparcia należy dołączyć faktury VAT potwierdzające sprzedaż przez rolnika lub jego małżonka kukurydzy w okresie od 15 kwietnia 2023 r. do 30 czerwca 2023 r. lub żyta, jęczmienia, owsa, pszenżyta, mieszanek zbożowych lub nasion rzepaku lub rzepiku w okresie od 1 grudnia 2022 r. do 30 czerwca 2023 r. podmiotom prowadzącym działalność w zakresie obrotu, skupu lub przetwórstwa zbóż lub nasion oleistych jak również podmiotom skupującym zboża lub nasiona oleiste w związku z prowadzoną przez te podmioty produkcją zwierzęcą. Faktury małżonka rolnika można dołączyć tylko w przypadku, gdy nie ubiega się on jednocześnie o tę pomoc.

Po finalnych zmianach w rozporządzeniu, w przypadku gdy spółdzielnia produkcji rolnej albo spółdzielnia rolników, wnioskuje o uwzględnienie liczby członków przy ustaleniu limitów, do wniosku o przyznanie pomocy dołącza, poza powyżej wskazanymi fakturami, oświadczenie podmiotu przeprowadzającego badanie lustracyjne o poddaniu się temu badaniu lub inny dokument potwierdzający poddanie temu badaniu.

- Jeżeli wniosek składa małżonek rolnika, którego śmierć nastąpiła w okresie po złożeniu wniosku do dnia wydania decyzji w sprawie przyznania pomocy do wniosku dołącza odpis skrócony aktu zgonu rolnika - czytamy w komunikacie ARiMR.

Jakie są stawki dopłat do zbóż i rzepaku?

Pomoc będzie realizowana do 30 września 2023 r. w oparciu o decyzje w sprawie przyznania pomocy wydane przez kierowników biur powiatowych Agencji właściwych ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę rolników na rachunki rolników wskazane we wniosku o wpis do ewidencji producentów.

Stawki pomocy są zróżnicowane ze względu na gatunki roślin oraz województwo i wynoszą:

1750 zł na 1 ha powierzchni upraw kukurydzy, rzepaku lub rzepiku położonych w województwie lubelskim lub podkarpackim,
1125 zł na 1 ha powierzchni upraw jęczmienia lub pszenżyta położonych w województwie lubelskim lub podkarpackim,
875 zł na 1 ha powierzchni upraw żyta, owsa lub mieszanek zbożowych położonych w województwie lubelskim lub podkarpackim,
1610 zł na 1 ha powierzchni upraw kukurydzy, rzepaku lub rzepiku położonych w województwie małopolskim, mazowieckim, świętokrzyskim lub podlaskim,
1035 zł na 1 ha powierzchni upraw jęczmienia lub pszenżyta położonych w województwie małopolskim, mazowieckim, świętokrzyskim lub podlaskim,
805 zł na 1 ha powierzchni upraw żyta, owsa lub mieszanek zbożowych położonych w województwie małopolskim, mazowieckim, świętokrzyskim lub podlaskim,
1400 zł na 1 ha powierzchni upraw kukurydzy, rzepaku lub rzepiku położonych w pozostałych województwach,
900 zł na 1 ha powierzchni upraw jęczmienia lub pszenżyta położonych w pozostałych województwach,
700 zł na 1 ha powierzchni upraw żyta, owsa lub mieszanek zbożowych położonych w pozostałych województwach.

Jaka jest maksymalna wysokość pomocy?

Jak informuje ARiMR, wysokość pomocy nie może przekroczyć:

w przypadku sprzedaży żyta, jęczmienia, owsa, pszenżyta, mieszanek zbożowych lub nasion rzepaku lub rzepiku w okresie od dnia 1 grudnia 2022 r. do dnia 30 czerwca 2023 r.:

iloczynu stawki pomocy i powierzchni upraw żyta, jęczmienia, owsa, pszenżyta, mieszanek zbożowych, rzepaku lub rzepiku zatwierdzonej do jednolitej płatności obszarowej, oraz
iloczynu stawki pomocy i powierzchni upraw żyta, jęczmienia, owsa, pszenżyta, mieszanek zbożowych, rzepaku lub rzepiku, przy czym powierzchnia upraw żyta, jęczmienia, owsa, pszenżyta, mieszanek zbożowych, rzepaku lub rzepiku stanowi iloraz liczby ton wynikającej z faktur VAT, i liczby:

4,5 – w przypadku upraw jęczmienia lub pszenżyta,
3,5 – w przypadku upraw żyta, owsa, mieszanek zbożowych, rzepaku lub rzepiku;

w przypadku sprzedaży kukurydzy, w okresie od dnia 15 kwietnia 2023 r. do dnia 30 czerwca 2023 r.:

iloczynu stawki pomocy i powierzchni upraw kukurydzy zatwierdzonej do jednolitej płatności obszarowej i pomniejszonej o powierzchnię upraw kukurydzy, do której rolnikowi lub jego małżonkowi przyznano pomoc krajową, oraz
iloczynu stawki pomocy i powierzchni upraw kukurydzy, przy czym powierzchnia upraw kukurydzy stanowi iloraz liczby ton wynikającej z faktur VAT dołączonych do wniosku o przyznanie pomocy i liczby 7.

Suma powierzchni upraw zbóż, oleistych i kukurydzy nie może być większa niż 300 ha pomniejszonych o powierzchnię upraw, do której rolnikowi lub małżonkowi rolnika przyznano pomoc krajową, z wyłączeniem powierzchni upraw kukurydzy, do której rolnikowi lub małżonkowi rolnika przyznano pomoc krajową.

W przypadku spółdzielni limit 300 ha, ustala się na jej wniosek, jako iloczyn tego limitu oraz liczby członków danej spółdzielni, jeżeli spółdzielnia ta poddała się badaniu lustracyjnemu, w ciągu ostatnich trzech lat poprzedzających rok złożenia wniosku o przyznanie tej pomocy.

Czy ARiMR będzie stosować współczynnik korygujący?

W wielu naborach wniosków będących formą nadzwyczajnego wsparcia dla rolników stosowany jest tzw. współczynnik korygujący. Oznacza on, że całą kwotę przeznaczoną na dany cel dzieli się przez wszystkich wnioskodawców, którzy starają się o przyznanie pomocy Wówczas finalna stawka zazwyczaj jest niższa od zapowiadanej. Jak będzie w tym naborze?
- W przypadku gdy kwota pomocy wynikająca ze wszystkich złożonych wniosków o przyznanie pomocy przekracza sumę kwoty środków, wynoszącą 29 500 000 euro, wyrażoną w złotych oraz równowartości tej kwoty pochodzącej z budżetu państwa, stosuje się współczynnik korygujący - czytamy w komunikacie ARiMR.