Kiedy gmina może naliczyć VAT przy zakupie działki rolnej?

Pytanie Czytelnika: zakup działki rolnej a VAT

Jestem podatnikiem VAT i w przetargu gminnym kupiłem działkę rolną. Gmina wystawiła mi fakturę z 23% VAT, bo w ogłoszeniu była wzmianka o podatku VAT. VAT należny już zapłaciłem. Czy gmina słusznie naliczyła VAT do tej działki, jeśli nie ma planu zagospodarowania, a jest tylko studium z przeznaczeniem nierolniczym?

Jerzy M. (województwo lubuskie)

Odpowiedź eksperta VAT

Zgodnie z art. 43, ust. 1, pkt 9 ustawy o VAT – zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. Przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Należy zatem sprawdzić, czy zostały wydane warunki zabudowy (WZ). Jeśli nie, to przedmiotowa działka ma charakter terenu rolnego w rozumieniu ustawy VAT i nie powinna korzystać ze zwolnienia. Samo studium uwarunkowań nie jest prawem miejscowym i nie daje żadnych podstaw do traktowania objętych nim gruntów inaczej niż na podstawie ewidencji gruntów – tutaj oznaczonych jako "R" – Rola.

Jednak gmina obciążyła VAT tę sprzedaż, co rodzi określone skutki na gruncie ustawy o VAT, zarówno dla niej, jak i nabywcy. Od strony nabywcy nie ma podstaw do obaw – zapłacił VAT. Z kolei to na gminie spoczywał obowiązek zastosowania prawidłowej stawki VAT lub zwolnienia z VAT. Być może gmina ma własną interpretację podatkową, a znane są różne stanowiska organów skarbowych w tym zakresie.

Formalnie rolnik-nabywca nie ma możliwości żądania korekty takiej faktury. Gdyby jednak gmina z własnej inicjatywy taką korektę wydała, po stronie rolnika możliwa byłaby korekta VAT należnego, ale nie byłoby już możliwości zwrotu przez gminę kwoty VAT. Zgodnie z orzeczeniami podatkowymi, ten nienależnie pobrany VAT po korekcie staje się dochodem własnym gminy.

Roman Włodarz, ekspert VAT
fot. Sierszeńska