Nowe zadrzewienia na ok. 2 tys. hektarów. Będą dofinansowania?
Kontynuowanie wsparcia tworzenia zadrzewień śródpolnych przewiduje się w Planie Strategicznym Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Jakie resort ma w tym zakresie pomysły?
Prelekcji na temat „ochrony terenów zieleni i zadrzewień na obszarach wiejskich ze szczególnym uwzględnieniem zadrzewień śródpolnych” posłowie wysłuchali podczas posiedzenia sejmowej komisji rolnictwa.
Zadrzewienia śródpolne są ważne dla produkcji rolnej
Zadrzewienia śródpolne – jak wynika z informacji przekazanych przez MRiRW – stanowią element krajobrazu istotny dla zachowania bioróżnorodności obszarów rolnych. Są miejscem bytowania wielu organizmów, zapewniają bazę pokarmową m.in. dla ptaków i owadów zapylających, wspomagając tym samym utrzymanie równowagi ekologicznej w systemach rolniczych.
| Zadrzewienia śródpolne są ważne dla produkcji rolnej poprzez m.in. zwiększanie krajobrazowej retencji wody, ograniczanie skutków suszy i zapobieganie erozji glebowej. Odgrywają też ważną rolę w ochronie jakości wód. Zadrzewienia chronią glebę przed wiatrem, przeciwdziałają wymywaniu cząstek gleby podczas ulew. |
Dzięki głębokiemu systemowi korzeniowemu drzewa poprawiają obieg składników odżywczych i zwiększają przyrost materii organicznej w glebie, która w konsekwencji efektywniej zatrzymuje wodę.
Ministerstwo w roku 2022 r. umożliwiło ubieganie się o wsparcie na tworzenie zadrzewień
Dostrzegając istotną rolę zadrzewień na obszarach wiejskich, w tym m.in. związaną ze zwiększeniem retencji wodnej, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi już w roku 2022 r. umożliwiło ubieganie się o wsparcie na tworzenie zadrzewień śródpolnych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW 2014-2020).
Stawki na założenie zadrzewień śródpolnych zróżnicowane są w zależności od ukształtowania terenu i wynoszą od ok. 10 tys. zł/ha do 13,6 tys. zł/ha. Dodatkowo refundowane są koszty zabezpieczenia sadzonek przed zwierzyną.
Stawki na założenie zadrzewień śródpolnych zróżnicowane są w zależności od ukształtowania terenu i wynoszą od ok. 10 tys. zł/ha do 13,6 tys. zł/ha. Dodatkowo refundowane są koszty zabezpieczenia sadzonek przed zwierzyną.
Będzie premia za pielęgnację i utrzymanie zadrzewień – ok. 2,5 tys. zł/ha/rok
Od 2023 r. wsparcie na tworzenie zadrzewień śródpolnych kontynuowane będzie w ramach Planu Strategicznego (PS 2023-2027), w ramach którego przewidziano również 5-letnią premię na ich pielęgnację i utrzymanie tj. ok. 2,5 tys. zł/ha/rok. Wsparcie to zapewni realizację długotrwałych celów środowiskowych i korzyści finansowych dla rolnika tj. rekompensatę za podjęte zobowiązania.
Na interwencje zadrzewieniowe przewidziano w PS 2023-2027 budżet ok. 9 mln. euro. Szacuje się, że nowymi zadrzewieniami zostanie objętych ok. 2 tys. ha.
Na interwencje zadrzewieniowe przewidziano w PS 2023-2027 budżet ok. 9 mln. euro. Szacuje się, że nowymi zadrzewieniami zostanie objętych ok. 2 tys. ha.
Systemy rolno-leśne dają zwierzętom schronienie
Od 2023 r. w ramach PS 2023-2027 oprócz kontynuacji działań zadrzewieniowych planowane jest uruchomienie wsparcia na zakładanie i utrzymanie systemów rolno-leśnych. Jest to użytkowanie gruntu rolnego, na którym drzewa lub krzewy są zintegrowane z uprawą rolną na tym samym obszarze. To wielofunkcyjne użytkowanie gruntu przynosi korzyści środowiskowo-klimatyczne, dzięki zwiększeniu infiltracji oraz ochronie wód powierzchniowych.
Mając na uwadze wielokierunkowe funkcje systemów rolno-leśnych w PS 2023-2027 przewidziano wparcie na ich założenie, zróżnicowane w zależności od nachylenia terenu tj. w wysokości od ok. 3 tys. zł/ha do 7 tys. zł/ha oraz 5-letnią premię na ich utrzymanie w wysokości 300 zł/ha/rok. Na wsparcie systemów rolno-leśnych w PS 2023- 2027 przewidziano łącznie budżet ok. 10,5 mln. euro, na powierzchnię 4,9 tys. ha.
| Systemy rolno-leśne, w których drzewa i krzewy stanowią część pastwiska dają zwierzętom schronienie przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi, dzięki temu podnoszą ich dobrostan, co przekłada się na poprawę produktywności i stanu zdrowia zwierząt. |
Mając na uwadze wielokierunkowe funkcje systemów rolno-leśnych w PS 2023-2027 przewidziano wparcie na ich założenie, zróżnicowane w zależności od nachylenia terenu tj. w wysokości od ok. 3 tys. zł/ha do 7 tys. zł/ha oraz 5-letnią premię na ich utrzymanie w wysokości 300 zł/ha/rok. Na wsparcie systemów rolno-leśnych w PS 2023- 2027 przewidziano łącznie budżet ok. 10,5 mln. euro, na powierzchnię 4,9 tys. ha.
Rolnicy są zobowiązani do przestrzegania m. in. Norm dobrej kultury rolnej
Ochronie zadrzewień sprzyja system płatności bezpośrednich poprzez zasadę wzajemnej zgodności i praktyki rolnicze korzystne dla klimatu i środowiska (tzw. zazielenienie). W ramach zasady wzajemnej zgodności rolnicy są zobowiązani do przestrzegania m. in. Norm dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska (DKR), w tym normy dotyczącej zachowania elementów krajobrazu.
W ramach normy rolnikowi nie wolno niszczyć drzew będących pomnikami przyrody, znajdujących się na użytkach rolnych będących w jego posiadaniu, a także nie wolno przycinać żywopłotów i drzew w okresie od 15 kwietnia do 31 lipca (z wyłączeniem wierzb, drzew owocowych i zagajników o krótkiej rotacji).
W ramach zazielenienia, rolnicy zobowiązani do utrzymywania obszarów proekologicznych (EFA) na poziomie 5% powierzchni gruntów ornych mogą obowiązek ten zrealizować m. in. za pomocą żywopłotów, pasów zadrzewionych, zadrzewień liniowych, pojedynczych drzew i zagajników śródpolnych, spełniających określone kryteria (w tym wymiary).
W ramach normy rolnikowi nie wolno niszczyć drzew będących pomnikami przyrody, znajdujących się na użytkach rolnych będących w jego posiadaniu, a także nie wolno przycinać żywopłotów i drzew w okresie od 15 kwietnia do 31 lipca (z wyłączeniem wierzb, drzew owocowych i zagajników o krótkiej rotacji).
W ramach zazielenienia, rolnicy zobowiązani do utrzymywania obszarów proekologicznych (EFA) na poziomie 5% powierzchni gruntów ornych mogą obowiązek ten zrealizować m. in. za pomocą żywopłotów, pasów zadrzewionych, zadrzewień liniowych, pojedynczych drzew i zagajników śródpolnych, spełniających określone kryteria (w tym wymiary).
Ochrona zadrzewień będzie również uwzględniona w systemie płatności bezpośrednich w ramach Planu Strategicznego od 2023 r.
W systemie tym, w ramach tzw. warunkowości, będzie obowiązywała norma DKR obejmująca zarówno obowiązek zachowania elementów krajobrazu, jak i przeznaczenia minimalnego udziału 4% powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie na obszary i obiekty nieprodukcyjne. Sposób wdrożenia tej normy będzie analogiczny do opisanych powyżej: normy zasady wzajemnej zgodności i utrzymania obszarów EFA w ramach zazielenienia.
| Jednocześnie, w ramach Planu Strategicznego od 2023 r., ochronie zadrzewień (w formie żywopłotów i pasów zadrzewionych, zadrzewień liniowych, pojedynczych drzew i zagajników śródpolnych – spełniających określone kryteria dotyczące wymiarów) będzie służył również fakt, że obszary te, realizujące wymienioną powyżej obowiązkową normę DKR w zakresie przeznaczenia minimalnego udziału 4% powierzchni gruntów ornych na obszary i elementy nieprodukcyjne, będą w okresie realizacji zobowiązania zaliczane do kwalifikującego się hektara, a przez to uprawnione do podstawowego wsparcia dochodów. |
Ponadto, zachowaniu drzew będzie służyło włączenie do kwalifikującego się hektara obszaru z rozrzuconymi drzewami w liczbie do 100 na hektar.
fot. Pixabay
