Kto finansuje WPR?
Do konsultacji społecznych został przesłany projekt ustawy o finansowaniu wspólnej polityki rolnej na lata 2023-2027. Celem projektu jest:
- wskazania organów odpowiedzialnych za funkcjonowanie systemu finansowania i monitorowanie programów i płatności w ramach wspólnej polityki rolnej,
- uregulowanie zasad przepływu środków na realizację tej polityki,
- określenie warunków wypłaty wyprzedzającego finansowania z budżetu państwa i zaliczek beneficjentów Planu Strategicznego WPR 2023–2027,
- określnie pomocy technicznej w ramach PS WPR.
Założono, że ustawa będzie obowiązywała w okresie programowania 2023-2027, ale zgodnie z zasadą n+2, czyli do końca 2029. Niemniej jednak pomoc udzielona na podstawie tej ustawy będzie wiążąca do zakończenia spraw rozpoczętych na mocy tej ustawy, w szczególności dotyczących odzyskiwania należności.
ARiMR nadal będzie agencją płatniczą
MRiRW zdecydowało, że w celu zapewnienia ciągłości realizacji zadań przez agencję płatniczą i wypłat dla beneficjentów wspólnej polityki rolnej będzie nią nadal Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
– W trakcie prowadzonych przez Komisję Europejską uzgodnień rozporządzeń dotyczących m.in. kwestii związanych z akredytacją agencji płatniczych, Komisja podkreślała, że akredytacja jest konieczna tylko w przypadku przyjęcia odpowiedzialności za wydatki, za które agencja płatnicza nie była wcześniej odpowiedzialna. Agencje płatnicze, które w poprzedniej perspektywie były akredytowane dla wydatków EFRG i EFRROW nie muszą być ponownie akredytowane na nowy okres programowania, mimo że w Planie Strategicznym będą nowe interwencje – czytamy w uzasadnieniu projektu.
Środki publiczne z rachunku bankowego w Banku Gospodarstwa Krajowego
Propozycje zawarte w przepisach ustawy dotyczące zapotrzebowania i przekazywania środków do agencji płatniczej na wspólną politykę rolną będą analogiczne jak obecnie obowiązujące. Czyli zapotrzebowania będą przekazywane do MRiRW, który po ich weryfikacji złoży wniosek do ministra finansów o przekazanie środków.
Krajowe środki publiczne przeznaczone na finansowanie w ramach wspólnej polityki rolnej w części podlegającej refundacji ze środków EFRG i EFRROW, uruchamianie co do zasady z budżetu środków europejskich przekazywane są agencji płatniczej przez MRiRW z rachunku bankowego w Banku Gospodarstwa Krajowego.
Udzielone wsparcie jako pomoc de minimis
Wszystkie kwoty nienależne wypłacone przez ARiMR powinny zostać odzyskane od beneficjentów. Jednak mając na uwadze obciążenie administracyjne agencji płatniczej związane z obowiązkiem wydawania dużej liczby (12,6 mln beneficjentów tylko płatności bezpośrednich) decyzji administracyjnych na małe kwoty, przyjęto rozwiązanie analogiczne do obecnie obowiązującego.
| W przypadku, gdy kwota główna do odzyskania nie przekracza 100 euro, kierownik biura powiatowego ARIMR nie będzie ustalał kwoty nienależnie pobranych lub pobranych nadmiernie kwot pomocy lub pomocy technicznej. Udzielone w ten sposób wsparcie będzie uznawane jako pomoc de minimis. |
Zasady uruchamiana zaliczek takie jak dotychczas
Projektowany art. 21 upoważnia ministra rolnictwa w porozumieniu z ministrem finansów do podjęcia, w drodze rozporządzenia, decyzji o wypłacie zaliczek z tytułu:
- interwencji w formie płatności bezpośrednich,
- interwencji związanych z obszarem na rozwój obszarów wiejskich,
- przejściowego wsparcia krajowego.
Zasady uruchamiana zaliczek będą analogiczne jak dotychczas obowiązujące dla płatności w ramach systemu wsparcia bezpośredniego.
Wykaz beneficjentów wspólnej polityki rolnej na stronie MRiRW
W ustawie określono, że tak jak obecnie na stronie internetowej administrowanej przez MRiRW publikowany będzie wykaz beneficjentów wspólnej polityki rolnej. We wnioskach o przyznanie pomocy i wnioskach o przyznanie płatności bezpośrednich wnioskodawca składa oświadczenie, że przyjmuje do wiadomości, że informacje o przyznaniu pomocy beneficjentowi będą publikowane na stronie internetowej MRiRW.
Wykaz beneficjentów ma być dostępny z danymi za dwa lata budżetowe. Aktualizacja wykazu beneficjentów odbywa się raz w roku – do 31 maja.
Wykaz beneficjentów ma być dostępny z danymi za dwa lata budżetowe. Aktualizacja wykazu beneficjentów odbywa się raz w roku – do 31 maja.
Ile pieniędzy dla rolnictwa w latach 2023-2027
1) I filar WPR:
1a) 17 327 mln euro (79 184 mln zł) z budżetu środków europejskich na płatności bezpośrednie
Ponadto, w ramach systemu płatności bezpośrednich realizowane będzie przejściowe wsparcie krajowe w formie:
- płatności niezwiązanej do tytoniu – 72,6 mln euro (332 mln zł), oraz
- uzupełniającej płatności podstawowej – 437,6 mln euro (2 000 mln zł, tj. 400 mln zł/rocznie).
1b) 46,6 mln euro (213 mln zł) z budżetu środków europejskich na interwencje w sektorze owoców i warzyw,
1c) 25,1 mln euro (115 mln zł) z budżetu środków europejskich oraz 25,1 mln euro (115 mln zł) z budżetu państwa na interwencje w sektorze pszczelarskim;
2) II filar WPR: 7 922 mln euro (36 204 mln zł), z tego z budżetu środków europejskich 4 701 mln euro (21 484 mln zł), z budżetu państwa 3 221 mln euro (14 720 mln zł).
Dodatkowo na interwencje na rynkach rolnych w I filarze WPR, nieobjęte PS WPR, w latach 2023-2027 przewidziano środki w wysokości 281 mln euro (1 284 mln zł) z budżetu środków europejskich i 184 mln euro (840 mln zł) z budżetu państwa.
Do wszystkich przeliczeń przyjęto kurs 4,57 zł/euro.
W 2023 r. wydatki i rozchody finansowanie w ramach PROW 2014-2020
W projekcie ustawy budżetowej na 2023 r. przyjętej przez Radę Ministrów, w odpowiednich częściach budżetowych oraz w rezerwie celowej, przewidziano następujące kwoty wydatków na wspólną politykę rolną w nowej perspektywie finansowej 2021-2027:
1) I filar WPR w kwocie ogółem 12 799 mln zł, z tego: budżet środków europejskich w kwocie 12 183 mln zł, budżet państwa w kwocie 615 mln zł,
2) II filar WPR w kwocie ogółem 1 672 mln zł, z tego: budżet środków europejskich w kwocie 1 171 mln zł, budżet państwa w kwocie 501 mln zł.
W ramach nowej perspektywy finansowej 2021-2027 na 2023 r. nie przewidziano wydatków budżetu państwa na wyprzedzające finansowanie i współfinansowanie pomocy technicznej oraz postępowanie scaleniowe i zagospodarowanie poscaleniowe dla jednostek samorządu terytorialnego oraz na rozchody budżetu państwa z tytułu pożyczek udzielanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego.
Fot. ARiMR
