StoryEditor

Jaki nawóz azotowy wybrać? Formy azotu w nawozach - jak stosować, by uniknąć strat

Azot w nawozach mineralnych występuje w różnych formach, każda z nich wymaga innego sposobu aplikacji. Jaki nawóz azotowy wybrać, by zminimalizować straty składnika pokarmowego?

23.09.2025., 10:00h

Nawożenie azotem

Azot to jeden z trzech najważniejszych składników pokarmowych, jakiego potrzebuje roślina, a ten w nawozach mineralnych jest łatwo dostępny dla roślin i niestety równie mocno podatny na wymywanie do wód podziemnych.

Stosowanie nawozów mineralnych wymaga zarówno wiedzy, jak i staranności w aplikacji.

Nawozy mineralne zawierają azot w formie:

  • saletrzanej,
  • amonowej,
  • saletrzano-amonowej,
  • mocznikowej,
  • saletrzano-mocznikowej. 

Zobacz także: Jak opracować plan nawożenia azotem? Kto go musi stworzyć?

Azot w formie amonowej

Jedną ze stosowanych form azotu jest forma amonowa. Stosuje się ją najczęściej przedsiewnie, dobrze zatrzymuje się w glebie i jest wolniej pobierana przez rośliny. Nawozy zawierające to formę to: 

  • siarczan amonu,
  • fosforan amonu,
  • polifoski

Nawozy amonowe, trzeba po zastosowaniu wymieszać z glebą, aby uniknąć ulatniania się amoniaku. Trzeba także pamiętać, że nawozy amonowe zakwaszają glebę, stąd nie należy stosować ich pod rosliny, które wrażliwe są na niskie pH. 

Azot z formie saletrzano-amonowej

Do nawożenia uniwersalnego, zarówno pogłównie, jak i przedsiewnie, stosowana jest forma saletrzano-amonowa. Należą tutaj

  • saletry amonowe
  • i saletrzaki.

Saletrzak jest zalecany do stosowania na polach z glebą kwaśną oraz niską zawartością magnezu. Forma amonowa może lekko zakwasić glebą, a saletrzaki są neutralne dla pH.

Forma mocznikowa- amidowa

Forma amidowa/mocznikowa zalecana jest do wiosennego nawożenia, ze względu na to, że udostępnia azot w miarę przemian mocznika do formy amonowej.

Nawóz ten nadaje się na wszystkie gleby, z wyjątkiem:

  • gleb kwaśnych,
  • silnie zasadowych
  • lub świeżo wapnowanych.

Mocznik nie powinien być także stosowany łącznie z wysiewem nasion, ponieważ może to skutkować ograniczeniem wschodów rośliny. 

image

Ile gnojowicy na hektar pod zboża? Zalecane dawki i skład

Roztwór saletrzano-mocznikowy

Roztwór saletrzano-mocznikowy - RSM, jest  wysokoskoncentrowanym nawozem azotowym w formie wodnego roztworu saletrzano-mocznikowego. Zawiera wszystkie dostępne formy azotu:

  • azotanową,
  • amonową,
  • amidową.

RSM może być stosowany przedsiewnie oraz pogłownie. Trzeba jednak pamiętać, że łatwo dostępne formy azotu będą ulegać również szybkim stratom przez co zalecane jest stosowanie inhibitorów ureazy. 

- Nawozy zawierające te formy azotu są nawozami szybkodziałającymi i łatwo ulegającymi wymywaniu. Cząsteczki mocznika dopiero w procesie hydrolizy z udziałem enzymów glebowych ulegają przemianie do formy amonowej, dlatego jest to nawóz nieco wolniej działający niż saletry lub siarczan amonowy. Tempo hydrolizy mocznika zależy od temperatury i może trwać 2 dni w temp. 30oC, zaś 10 dni w temp. 5oC.- czytamy Zbiorze zaleceń dobrej praktyki rolniczej.

Mocznik jest nawozem, który działa najwoniej w porównaniu np. do saletry. Dlatego też zalecany jest do stosowania wczesną wiosną na oziminy. 

 

Patrycja Bernat

Fot: archiwum redakcji

Patrycja Bernat
Autor Artykułu:Patrycja Bernat z-ca redaktora prowadzącego topagrar.pl
Pozostałe artykuły tego autora
Masz pytanie lub temat?Napisz do autora
POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ
04. grudzień 2025 17:03