Agencja zaznacza, że celem kontroli terenowej lub foto na miejscu w ramach płatności bezpośrednich jest weryfikacja danych zadeklarowanych przez rolnika we wniosku o dopłaty i porównanie ich ze stanem faktycznym, a tym samym zapewnienie prawidłowego wykorzystania środków finansowych.
Wszystkie aktualne informacje na temat dopłat bezpośrednich, ekoschematów i zaliczek znajdziesz TUTAJ
Na czym polega kontrola ARiMR?
Kontrola terenowa
Kontrola terenowa polega na przeprowadzeniu wywiadu terenowego i pomiarów terenowych najczęściej w oparciu o technikę GPS, w odniesieniu do gruntów zadeklarowanych przez producenta we wniosku.
Kontrola FOTO lub satelitarna AMS
Agencja prowadziła w tym roku również kontrole metodą satelitarną trzykrotnie, dzięki temu rolnicy mieli możliwość wprowadzenia poprawek lub wyjaśnień we wnioskach. Pisaliśmy o tym tutaj.
Kontrola metodą FOTO jest przeprowadzana na podstawie ortofotomapy (cyfrowe odwzorowanie terenu wykonane na podstawie zdjęć lotniczych lub zobrazowań satelitarnych) i na podstawie wywiadu terenowego. Kontrole metodą FOTO są przeprowadzane na obszarach wybranych losowo oraz na podstawie analizy ryzyka. Należy dodać, że na obszarze FOTO (obszar FOTO jest to obszar objęty ortofotomapą i najczęściej obejmuje on jedną lub maksymalnie kilka gmin) kontroli poddawane są gospodarstwa, które posiadają wszystkie działki na tym obszarze.
Kto kontroluje rolników i gospodarstwa?
Trzeba pamiętać, że kontrole terenowe mogą być wykonywane przez pracowników ARiMR jak i na zlecenie ARiMR przez zewnętrznych wykonawców kontroli.
- Mając na uwadze prowadzone działania kontrolne w zakresie płatności bezpośrednich w odniesieniu do wniosków złożonych w roku 2025, koniecznym może być pozyskanie od rolników dokumentów dotyczących realizacji np. ekoschematów zadeklarowanych we wniosku o płatności bezpośrednie. Wobec powyższego, zarówno pracownicy ARiMR, jak i pracownicy firm wykonawczych działających na terenie poszczególnych województw (którzy zostali wymienieni w poniższej tabeli) mogą kontaktować się z rolnikami (osobiście, telefonicznie bądź drogą mailową) w celu pozyskania stosownej dokumentacji na potrzeby weryfikacji podjętych przez Państwa zobowiązań – wyjaśnia ARiMR. Lista firm znajduje się TUTAJ.
Jakie konsekwencje kontroli ARiMR?
Konsekwencjami wykrycia nieprawidłowości w czasie kontroli może skutkować:
- zmniejszeniem lub nieprzyznaniem płatności w danym roku,
- wieloletnimi sankcjami
- całkowitym wykluczeniem z ubiegania się o pomoc.
ARiMR dzięki kontrolom satelitarnym informowała już od sierpnia rolników o wykryciu nieprawidłowości i przypominała, że należy je poprawić we wniosku lub dosłać zdjęcia geotagowane do 15 września.
Czy kontrola ARiMR wpływa na wypłatę zaliczek dopłat?
Zapytaliśmy również w tym roku ARiMR czy rolnicy poddawani kontrolom otrzymają zaliczki dopłat bezpośrednich.
- Zaliczki otrzymają rolnicy, dla których zostały zakończone kontrole administracyjne. Kontrola na miejscu nie wstrzymuje wypłaty zaliczek dla rolników. Cały czas biura powiatowe ARiMR przeprowadzają kontrolę i nie jest możliwa do określenia liczba rolników, dla których nie będzie zrealizowana zaliczka – wyjaśniła ARiMR.
Zaliczki dopłat bezpośrednich otrzymają rolnicy, którzy mają naliczone zaliczki (było 400 tys. naliczonych 15 października) i zakończona została kontrola administracyjna. Każdy złożony wniosek jej podlega. Obejmuje ona 100 proc. beneficjentów i ma na celu sprawdzenie poprawności i kompletności danych zawartych we wniosku. Agencja analizuje zgodność deklarowanych powierzchni z danymi referencyjnymi, kontroluje wymagane załączniki, weryfikuje spełnienie warunków kwalifikowalności do poszczególnych płatności. Kontrole na miejscu obejmują około 5 proc. rolników.
W 2025 r. Agencja planuje przeprowadzenie kontroli 83 tys. gospodarstw rolnych.
