Jesteś w strefie Premium
Energetyka w Polsce: najnowszy raport
Wiemy, jak wygląda produkcja i zużycie energii w Polsce, w tym w rolnictwie. Oto wyniki najnowszego raportu.
Pozyskanie energii pierwotnej w Polsce w 2016 roku – pochodzącej głównie z węgla i gazu – zmniejszyło się o 2,7% w stosunku do roku poprzedniego i wyniosło 2804,2 PJ. Spadek dotyczył węgla kamiennego i brunatnego, gazu ziemnego i pozostałych, zaś zwiększenie pozyskania w przypadku ropy naftowej – czytamy w najnowszym raporcie GUS.
Najważniejszym pozyskiwanym nośnikiem energii był w 2016 r. węgiel kamienny (60,7%). Drugim pod względem wielkości wydobycia nośnikiem był węgiel brunatny z udziałem wynoszącym 17,4%. Udział gazu ziemnego w pozyskaniu wyniósł 5,3%, ropy naftowej 1,5%, a pozostałych, w znacznej mierze odnawialnych nośników energii 15,1%.
Zużycie energii pierwotnej było wyższe od pozyskania o 59% i wyniosło 4459,4 PJ.
Najważniejszym zużywanym nośnikiem był węgiel kamienny z udziałem wynoszącym 40,0%. Udział ropy naftowej wyniósł 24,6%, a gazu ziemnego 14,8%. Węgiel brunatny stanowił 11,0% zużytej energii, a pozostałe nośniki 9,7%. Struktura zużycia nośników energii pierwotnej ulegała niewielkiej, ale stopniowej zmianie na przestrzeni ostatnich lat. Udział węgla kamiennego spada, natomiast wzrasta udział ropy naftowej oraz odnawialnych źródeł energii.
Zużycie globalne energii w Polsce ogółem wyniosło w 2016 r. 4215,9 PJ, na które złożyło się zużycie globalne energii pierwotnej w wysokości 4401,9 PJ oraz zużycie globalne energii pochodnej w wysokości -186,1 PJ. Wielkość zużycia globalnego energii pochodnej wynika z salda wymiany zagranicznej oraz zmiany zapasów.
W strukturze zużycia globalnego energii ogółem dominuje zużycie bezpośrednie, które wyniosło w 2016 r. 3288,2 PJ, straty przemian wyniosły 907,1 PJ, a straty i różnice bilansowe 20,6 PJ. Sprawność przemian ogółem wyniosła 70,4%.
Najważniejszym pozyskiwanym nośnikiem energii był w 2016 r. węgiel kamienny (60,7%). Drugim pod względem wielkości wydobycia nośnikiem był węgiel brunatny z udziałem wynoszącym 17,4%. Udział gazu ziemnego w pozyskaniu wyniósł 5,3%, ropy naftowej 1,5%, a pozostałych, w znacznej mierze odnawialnych nośników energii 15,1%.
Zużycie energii pierwotnej było wyższe od pozyskania o 59% i wyniosło 4459,4 PJ.
Najważniejszym zużywanym nośnikiem był węgiel kamienny z udziałem wynoszącym 40,0%. Udział ropy naftowej wyniósł 24,6%, a gazu ziemnego 14,8%. Węgiel brunatny stanowił 11,0% zużytej energii, a pozostałe nośniki 9,7%. Struktura zużycia nośników energii pierwotnej ulegała niewielkiej, ale stopniowej zmianie na przestrzeni ostatnich lat. Udział węgla kamiennego spada, natomiast wzrasta udział ropy naftowej oraz odnawialnych źródeł energii.
Zużycie globalne energii w Polsce ogółem wyniosło w 2016 r. 4215,9 PJ, na które złożyło się zużycie globalne energii pierwotnej w wysokości 4401,9 PJ oraz zużycie globalne energii pochodnej w wysokości -186,1 PJ. Wielkość zużycia globalnego energii pochodnej wynika z salda wymiany zagranicznej oraz zmiany zapasów.
W strukturze zużycia globalnego energii ogółem dominuje zużycie bezpośrednie, które wyniosło w 2016 r. 3288,2 PJ, straty przemian wyniosły 907,1 PJ, a straty i różnice bilansowe 20,6 PJ. Sprawność przemian ogółem wyniosła 70,4%.
Produkcja i zużycie najważniejszych pierwotnych nośników energii
Wydobycie węgla kamiennego obniżyło się w 2016 roku w stosunku do 2009 roku z 78 do 71 mln ton; spadek wydobycia miał miejsce corocznie, za wyjątkiem roku 2012. W przypadku zużycia nastąpił wzrost z 74 mln ton w 2009 r. do 75 mln ton w 2016 r. jednakże za wyjątkiem dużego wzrostu w 2012 r. w prezentowanym okresie dominowała tendencja zniżkowa.
Głównym odbiorcą węgla był sektor wytwarzania energii elektrycznej z udziałem wynoszącym 51% (w tym 66% w zużyciu węgla energetycznego), 30% to zużycie w przetwórstwie przemysłowym (w tym całość węgla kamiennego koksowego), a 15% w gospodarstwach domowych. Wielkość eksportu węgla kamiennego w 2016 roku przewyższyła wielkość importu o 0,8 mln ton (10%).
Wydobycie węgla brunatnego wyniosło w 2016 r. 60,2 mln ton i spadło o 4,6% w stosunku do roku poprzedniego. Węgiel brunatny jest prawie w całości zużywany na produkcję energii elektrycznej i ciepła w sąsiadujących z kopalniami elektrowniach i elektrociepłowniach.
Wydobycie gazu ziemnego w Polsce stanowiło w 2016 roku 23% zużycia ogółem, 78% zostało zaimportowane; wielkość eksportu znacząco wzrosła i osiągnęła 5% zużycia, 7% zużycia gazu ziemnego miało miejsce w odazotowniach gazu ziemnego, gdzie powstaje gaz ziemny wysokometanowy. Zużycie gazu ziemnego utrzymywało się w latach 2012-2015 na zbliżonym poziomie, przekraczającym 600 PJ. W 2016 roku nastąpił wyraźny wzrost do 657,3 PJ z czego 63% (w tym 88% gazu zaazotowanego i 59% gazu wysokometanowego) zostało zużyte w sektorze przemysłu, w tym przez przemysł wyrobów chemicznych, gdzie gaz ziemny jest wykorzystywany jako surowiec do produkcji, a nie do celów energetycznych. Część gazu zaazotowanego (46%) zużywana jest w procesie przemiany energetycznej w odazotowniach gazu, w wyniku której powstaje gaz ziemny wysokometanowy. Gospodarstwa domowe zużyły 22% gazu ziemnego, pozostali odbiorcy 12%, a transport 3%.
Wydobycie ropy naftowej w Polsce wyniosło 1,0 mln ton w 2016 r. i pokryło 4% zużycia, które obniżyło się o 1% w stosunku do roku poprzedniego i wyniosło 25,8 mln ton. Import obniżył się o 7%. Ropa naftowa jest prawie w całości zużywana na wsad przemian w rafineriach.
Wydobycie węgla brunatnego wyniosło w 2016 r. 60,2 mln ton i spadło o 4,6% w stosunku do roku poprzedniego. Węgiel brunatny jest prawie w całości zużywany na produkcję energii elektrycznej i ciepła w sąsiadujących z kopalniami elektrowniach i elektrociepłowniach.
Wydobycie gazu ziemnego w Polsce stanowiło w 2016 roku 23% zużycia ogółem, 78% zostało zaimportowane; wielkość eksportu znacząco wzrosła i osiągnęła 5% zużycia, 7% zużycia gazu ziemnego miało miejsce w odazotowniach gazu ziemnego, gdzie powstaje gaz ziemny wysokometanowy. Zużycie gazu ziemnego utrzymywało się w latach 2012-2015 na zbliżonym poziomie, przekraczającym 600 PJ. W 2016 roku nastąpił wyraźny wzrost do 657,3 PJ z czego 63% (w tym 88% gazu zaazotowanego i 59% gazu wysokometanowego) zostało zużyte w sektorze przemysłu, w tym przez przemysł wyrobów chemicznych, gdzie gaz ziemny jest wykorzystywany jako surowiec do produkcji, a nie do celów energetycznych. Część gazu zaazotowanego (46%) zużywana jest w procesie przemiany energetycznej w odazotowniach gazu, w wyniku której powstaje gaz ziemny wysokometanowy. Gospodarstwa domowe zużyły 22% gazu ziemnego, pozostali odbiorcy 12%, a transport 3%.
Wydobycie ropy naftowej w Polsce wyniosło 1,0 mln ton w 2016 r. i pokryło 4% zużycia, które obniżyło się o 1% w stosunku do roku poprzedniego i wyniosło 25,8 mln ton. Import obniżył się o 7%. Ropa naftowa jest prawie w całości zużywana na wsad przemian w rafineriach.
Produkcja i zużycie najważniejszych pochodnych nośników energii
Produkcja koksu i półkoksu wyniosła w 2016 r. 9,7 mln ton i spadła o 1% w stosunku do roku 2015. Większość (72%) produkcji została skierowana na eksport, który osiągnął 7 mln ton. Zużycie koksu nieznacznie się obniżyło i wyniosło 3,2 mln ton w 2016 roku. Największym konsumentem koksu i półkoksu są przedsiębiorstwa z działu „produkcja metali”, których udział w zużyciu wyniósł w 2016 r. 84%.
W produkcji i zużyciu benzyn odnotowano w 2016 roku wzrost w stosunku do roku poprzedniego; w obydwu przypadkach osiągnięto największe wielkości od 2011 roku. Produkcja wyniosła 4,2 mln ton, a zużycie 4,0 mln ton, z tego 99% zużyto w transporcie, a 1% w przemyśle.
Produkcja oleju napędowego I spadła w 2016 roku o 5% i wyniosła 11,3 mln ton, natomiast zużycie wzrosło o 15% i wyniosło 13,7 mln ton. Zmiany wystąpiły także w imporcie (wzrost o 85% do 3,7 mln ton) i w eksporcie (spadek o 39% do 1,1 mln ton). Udział transportu w zużyciu wyniósł 81%, rolnictwa 12%, a przemysłu 6%.
Wielkość produkcji olejów opałowych wyniosła w 2016 r. 4,1 mln ton i obniżyła się o 5% w stosunku do roku poprzedniego. Większość produkcji (61%) została przeznaczona na eksport; w całości był to ciężki olej opałowy. Zużycie nieznacznie (1%) obniżyło się i wyniosło 1,7 mln ton.
Największy udział w zużyciu odnotowano w sektorze przemysłu (70%), a w przypadku ciężkiego oleju opałowego było to 98%. Lekki olej opałowy został zużyty przez pozostałych odbiorców (50%), przemysł (25%), a także rolnictwo i gospodarstwa domowe (po 11%).
Zużycie gazu ciekłego w 2016 roku wyniosło 2,5 mln ton. Zapotrzebowanie w przeważającej części zostało pokryte przez import, który po wzroście o 8% osiągnął 2,2 mln ton. Produkcja stanowiła 24% zużycia. Transport zużył 71% gazu ciekłego, gospodarstwa domowe 19%, przemysł 4%, rolnictwo 2%, a pozostali odbiorcy 3%.
Produkcja oleju napędowego I spadła w 2016 roku o 5% i wyniosła 11,3 mln ton, natomiast zużycie wzrosło o 15% i wyniosło 13,7 mln ton. Zmiany wystąpiły także w imporcie (wzrost o 85% do 3,7 mln ton) i w eksporcie (spadek o 39% do 1,1 mln ton). Udział transportu w zużyciu wyniósł 81%, rolnictwa 12%, a przemysłu 6%.
Wielkość produkcji olejów opałowych wyniosła w 2016 r. 4,1 mln ton i obniżyła się o 5% w stosunku do roku poprzedniego. Większość produkcji (61%) została przeznaczona na eksport; w całości był to ciężki olej opałowy. Zużycie nieznacznie (1%) obniżyło się i wyniosło 1,7 mln ton.
Największy udział w zużyciu odnotowano w sektorze przemysłu (70%), a w przypadku ciężkiego oleju opałowego było to 98%. Lekki olej opałowy został zużyty przez pozostałych odbiorców (50%), przemysł (25%), a także rolnictwo i gospodarstwa domowe (po 11%).
Statystyka gazowa
Zużycie gazu ciekłego w 2016 roku wyniosło 2,5 mln ton. Zapotrzebowanie w przeważającej części zostało pokryte przez import, który po wzroście o 8% osiągnął 2,2 mln ton. Produkcja stanowiła 24% zużycia. Transport zużył 71% gazu ciekłego, gospodarstwa domowe 19%, przemysł 4%, rolnictwo 2%, a pozostali odbiorcy 3%.
Produkcja prądu
Produkcja energii elektrycznej wzrosła w 2016 roku o 1,0% do poziomu 166,6 TWh, zużycie energii do 159,1 TWh, a straty sieciowe wyniosły 9,5 TWh. Import przewyższył eksport o 2,0 TWh.
Największy udział w zużyciu miał sektor przemysłu (50%), udział gospodarstw domowych wyniósł 18%, a pozostałych odbiorców 27%. Energia elektryczna zużyta w transporcie stanowiła 3%, rolnictwie 1% i budownictwie 1%. Energia elektryczna wytwarzana była w 2016 r. z węgla kamiennego (47,7%), węgla brunatnego (30,5%), wiatru (7,5%), paliw gazowych (4,7%), biomasy (4,2%) oraz pozostałych nośników (5,4%).
Na podstawie GUS opr. pł
Fot. Łuczak
Na podstawie GUS opr. pł
Fot. Łuczak
