Inspektorzy graniczni Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w 2024 roku przeprowadzili około 5 tysięcy kontroli fitosanitarnych. Skontrolowano prawie 55 tysięcy przesyłek, które regulowane są unijnymi przepisami fitosanitarnymi.
Głównymi kierunkami importu były:
- Chiny,
- Indie,
- Ukraina,
- USA.
Udział importu z pozostałych krajów stanowił prawie 25 % i było to kilkadziesiąt państw z różnych rejonów świata, w tym m.in.
- Japonia,
- Indonezja,
- Kazachstan,
- Izrael,
- Tajlandia.
Zobacz także: Obrót materiałem siewnym: konieczny wpis do ewidencji!
- W ogólnej liczbie zrealizowanych kontroli, 689 dotyczyło przesyłek w tranzycie fitosanitarnym (tj. przewożonych przez terytorium UE do państwa trzeciego), a w 29 przypadkach były to przesyłki w procedurze dalszego transportu (kontrola dokumentacji była realizowana w punkcie kontroli granicznej, a pozostałe części kontroli (tzw. kontrola identyfikacyjna i bezpośrednia) we wskazanym przez importera, zatwierdzonym miejscu już na terytorium UE - czytamy na stronie PIORiN.
Jakie towary skontrolowano przez PIORiN?
W polskich punktach wwozu do Unii Europejskiej kontrolowano głównie drewno oraz drewniany materiał opakowaniowy. Te przesyłki stanowiły ponad 90% z wszystich przesyłek wwiezionych przez polskie przejscia graniczne. Dodatkowo kontrolowano również warzywa oraz owoce, które stanowiły 5%.
Kontrola fitosanitarna- nieprawidłowości
W wyniku przeprowadzonych kontroli fitosaniteranej, 422 przesyłki zostały uznane za niespełniające wymagań Unii Europejskiej i w konsekwencji zakazano ich wprowadzenia na terytorium UE.
Obecność agrofagów, które zgodnie z unijnymi przepisami fitosanitarnymi, nie mogą występować w towarach przeznaczonych do wprowadzenia do UE, stwierdzono w przypadku 16 przesyłek.
Były to m.in.:
- nicienie Bursaphelenchus xylophilus w opakowaniach drewnianych z Chin (1 przesyłka),
- inne żywe nicienie w opakowaniach drewnianych pochodzących z Białorusi, Chin i Rosji (9 przesyłek),
- a także wirus brunatnej wyboistości owoców pomidora (Tomato brown rugose fruit virus) w nasionach pomidora i papryki pochodzących z Chin i Turcji (2 przesyłki),
- bakterie Xanthomonas axonopodis pv. phaseoli oraz Xanthomonas citri pv. fuscans w nasionach fasoli pochodzących z Chin (3 przesyłki)
- oraz Sinoxylon sp. w DMO oznakowanym zgodnie ze standardem ISPM 15, pochodzących z Indii (1 przesyłka).
Jakie jeszcze nieprawidłowości wykryto?
Innymi przyczynami zakwestionowania przesyłek było:
- brak lub niewłaściwe świadectwo fitosanitarne;
- niedopełnienie przez importera wymogu rejestracji w systemie TRACES NT (system ten służy do zgłaszania importowanych przesyłek do granicznej kontroli fitosanitarnej),
- zawartość w przesyłce towarów zakazanych w imporcie do UE (gleba, rośliny Vitis),
- niezgodność opakowań drewnianych ze standardem ISPM 15 (jest to międzynarodowa norma, która określa zasady wykonywania zabiegów i znakowania opakowań drewnianych i drewna mocującego, powszechnie wykorzystywanych w transporcie/obrocie międzynarodowym wszelkim towarami).
oprac. Patrycja Bernat na podst. PIORiN
Fot: PIORiN
