Podsumowanie Krajewskiego
Minister rolnictwa Stefan Krajewski podsumował swoje pierwsze trzy miesiące pracy. Zamiast czekać na tradycyjne 100 dni, zrobił to po dziewięćdziesięciu, tłumacząc, że resort zna od podszewki.
– Nie musiałem się wdrażać. Byłem tu wcześniej wiceministrem. I nie zawsze trzeba działać sztampowo – powiedział.
Podczas konferencji prasowej opowiadał o najważniejszych decyzjach, spotkaniach w terenie i planach na kolejne miesiące. – Moje motto to działanie, nie planowanie. Strategia? Tak, ale małymi krokami, bez odkładania na półkę. Bo często było tak, że strategia nie zdążyła wejść w życie, a już zmieniał się minister – dodał.
Od początku swojej kadencji Krajewski podkreśla, że chce być ministrem blisko ludzi.
– Decyzje w rolnictwie nie mogą zapadać zza biurka. Muszą wynikać z rozmów i spotkań w terenie – mówił.
Jak wyliczył, w ciągu 90 dni odbył około 90 spotkań z rolnikami, w gospodarstwach, na zebraniach branżowych i w regionach dotkniętych klęskami żywiołowymi. Przypomniał też lipcową sytuację na Żuławach, gdy woda przerwała wały i zalała pola.
– Pojechałem tam od razu. Rozmawiałem z wojewodą i instytucjami, żeby znaleźć rozwiązania. I te działania już przynoszą efekty – rolnicy z Żuław składają wnioski i za chwilę dostaną pieniądze – podkreślił.
Zobacz także: Dobre chęci to za mało. Minister wysłuchał rolników, ale co dalej?
Co osiągnął minister rolnictwa?
Wśród konkretów minister wymienił m.in. wydłużenie terminów dostosowania się do wymogów przechowywania nawozów naturalnych nawet do końca 2027 roku dla części gospodarstw.
Zaproponowano też uproszczenia w prawie budowlanym, zniesienie części formalności i wydłużenie okresów przejściowych.
– Chcemy, żeby przepisy były przyjazne, a nie blokowały rozwój gospodarstw. Rolnicy muszą mieć czas, żeby dostosować się do unijnych wymogów, ale też działać bez zbędnych papierów – mówił Krajewski.
Zmiany dotknęły też hodowców bydła – okres międzywycieleniowy skrócono z 320 do 300 dni, co urealnia wymagania kontrolne wobec rolników.
– Prokuratura ma poważniejsze sprawy niż badanie międzywycieleniowego bydła – stwierdził z przekąsem.
Kolejną ważną decyzją było odroczenie obowiązku prowadzenia elektronicznej ewidencji zabiegów ochrony roślin do 1 stycznia 2027 r. – W tym czasie przygotujemy prostą aplikację, która ułatwi rolnikom wypełnianie obowiązku. Nie może być tak, że przepisy są oderwane od rzeczywistości – zapewnił.
Finansowe wsparcie dla rolników
Minister wyliczył też skalę finansowego wsparcia dla rolników w ostatnich miesiącach. Wspomniał o zaliczkach dopłat bezpośrednich, które od połowy października wypłaca ARiMR. Na konta rolników trafiło już ponad 2,5 miliarda złotych.
W tym czasie uruchomiono 20 naborów z funduszy krajowych, unijnych i KPO. Na pomoc dla rolników poszkodowanych przez pogodę przeznaczono:
- 65 mln zł dla gospodarstw z Żuław,
- 480 mln zł dla rolników dotkniętych anomaliami pogodowymi,
- 200 mln zł dla sadowników.
Na wsparcie sektorów dotkniętych chorobami zwierząt przeznaczono 1,8 mld zł, a dodatkowe 120 mln zł otrzymają hodowcy drobiu, którzy ponieśli straty po grypie ptaków.
Krajewski przypomniał też o popularnym kredycie preferencyjnym z oprocentowaniem 1%, który w wielu bankach rozszedł się w jeden dzień.
– W poniedziałek w Luksemburgu będę rozmawiał z Komisją Europejską o zgodzie na zwiększenie limitu o kolejne 1,5 miliarda złotych. Rolnicy potrzebują taniego finansowania, żeby utrzymać płynność – zapowiedział.
Nowością jest też pożyczka do 3 mln zł z oprocentowaniem 2%, spłacana nawet przez 15 lat, udzielana przez ARiMR.
Minister przypomniał też o pełnej refundacji kosztów bioasekuracji w gospodarstwach trzody chlewnej. Jak podkreślił, to element szerszej strategii odbudowy krajowej hodowli.
Polska żywność najlepszą marką
Jednocześnie rząd chce dalej wzmacniać pozycję polskich produktów na świecie.
– Żywność jest naszą najlepszą marką. W 2024 roku wartość eksportu osiągnęła rekordowe 232 miliardy złotych, a dodatnie saldo handlowe przekroczyło 18 miliardów euro – wyliczał Krajewski.
Polska zajmuje siódme miejsce w Unii Europejskiej pod względem eksportu żywności, a nasz kraj jest liderem w eksporcie drobiu, wołowiny, mleka, jaj, pieczarek i jabłek.
– Wracamy też na rynki, które kiedyś były dla nas zamknięte. Rozmawiamy z Chinami, Filipinami, a nawet z Malediwami. To sygnał, że polska żywność jest pożądana – podkreślił.
W tym celu resort tworzy sieć radców rolnych, którzy mają wspierać promocję eksportu na świecie.
Co na liście planów?
Na liście planów znalazły się projekty ustaw:
- o aktywnym rolniku, by wsparcie trafiało do tych, którzy faktycznie produkują,
- o funkcjach produkcyjnych wsi – żeby rolnicy mogli spokojnie prowadzić działalność mimo uciążliwości zapachowych czy hałasu,
- oraz o dzierżawie ziemi, która ma uporządkować zasady dzierżawy i zapewnić rolnikom stabilność inwestycji.
Krajewski zapowiedział też przedłużenie zakazu sprzedaży ziemi rolnej o kolejne 10 lat, a także działania na rzecz odbudowy hodowli zwierząt, szczególnie trzody chlewnej.
– Musimy wrócić do produkcji, która pozwoli zagospodarować nadwyżki zbóż i kukurydzy. Nie możemy być tylko rynkiem zbytu dla innych – mówił.
Większa premia dla młodego rolnika
Rząd zamierza też zwiększyć premię dla młodych rolników do 300 tys. zł, zwłaszcza jeśli planują rozwijać hodowlę.
Krajewski chce również wzmacniać grupy producenckie i spółdzielnie, które mają poprawić pozycję rolników w negocjacjach z przetwórcami i sieciami handlowymi. Wspólnie z resortem energii planuje rozwój spółdzielni energetycznych na wsi.
– To nie tylko kwestia ekologii, ale też szansa na dodatkowe źródło dochodu dla gospodarstw – dodał.
Minister zapowiedział kilka inicjatyw społecznych:
- „Aktywna Wieś” – fundusz grantowy dla lokalnych inicjatyw i integracji mieszkańców,
- „Bezpieczna Wieś” – wsparcie dla Ochotniczych Straży Pożarnych,
- „Zdrowa Wieś” – profilaktyka zdrowotna, mobilne punkty medyczne i promocja aktywności fizycznej.
– Wieś to już nie tylko rolnicy. Coraz więcej mieszkańców to osoby spoza branży rolnej, ale wszyscy chcą tu dobrze żyć. Musimy to pogodzić. Robimy, nie gadamy – mówił Krajewski.
Przerzucanie odpowiedzialności
Oczywiście w wystąpieniu ministra nie zabrakło też refleksji nad tym, co nie wyszło lub co idzie zbyt wolno. Krajewski przyznał, że mimo wielu decyzji „chciałoby się zawsze zrobić więcej i szybciej”.
– To są przepisy, które musimy dostosowywać z jednej strony do prawa unijnego, a z drugiej strony do krajowych procedur. Proces uchwalania ustaw czy rozporządzeń ma swoje tempo i ograniczenia – tego nie da się przeskoczyć – tłumaczył.
Nie krył też irytacji wobec polityków, którzy próbują dziś przerzucać odpowiedzialność za sytuację w rolnictwie.
– Denerwuje mnie najbardziej, gdy ci, którzy podpisywali umowę z Mercosurem, teraz twierdzą, że to obecny rząd odpowiada za skutki tej decyzji. Albo ci, którzy wpuścili do Polski miliony ton zboża, dziś rozliczają nas z trudnej sytuacji na rynku – mówił ostro.
Minister przyznał, że sporo frustracji budzi też nieprzewidywalność pogody i rynków.
– W maju i czerwcu mówiliśmy o przymrozkach i potrzebie dopłat, a potem przyszły opady, które w wielu miejscach dały plony wyższe od spodziewanych. Tego się po prostu nie da zaplanować. To trudny resor, bo codziennie coś potrafi zaskoczyć – podsumował.
Kamila Szałaj
Fot: MRiRW
