Do 21 maja br. wykryto 2101 przypadków ASF u dzików w tym roku. Jak powszechnie wiadomo dziki stanowią rezerwuar wirusa i roznoszą go po całym kraju. Przypomnijmy, że walczymy z wirusem ASF od lutego 2014 r. Pierwszy przypadek u dzików wykryto wówczas na Podlasiu w powiecie sokólskim. W ubiegłym roku wyznaczono 44 ogniska ASF, a ostatnie z nich we wrześniu w woj. zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim w miejscowości Kołki. Utrzymywano tam ponad 11 tys. świń.
Liczba ognisk choroby u dzików w UE utrzymuje się na stabilnym poziomie od 2022 r. Roczny raport EFSA wskazuje, że 30% wszystkich ognisk choroby u dzików zgłoszono w Polsce.
Obecnie na mapie ASF prowadzonej przez GIW są trzy czerwone strefy m.in. w woj. wielkopolskim, zachodniopomorskim i woj. warmińsko-mazurskim. Ta ostatnia niestety nachodzi również na woj. pomorskie i kujawsko-pomorskie. Sporo obszaru Polski pokrywa strefa różowa i w mniejszym stopniu niebieska. Tak duże nasilenie choroby w różnych regionach kraju stanowi znaczące zagrożenie dla producentów świń. Szczególnie w tym okresie warto pamiętać o bioasekuracji, aby zapobiec stwierdzeniu ogniska ASF w gospodarstwie.
Szybka reakcja hodowców najważniejsza
- Bardzo ważną rolę w szybkim wykryciu i ostatecznie zwalczaniu ognisk ASF odgrywa szybka reakcja hodowców i lekarzy weterynarii opiekujących się stadem świń na pojawienie się objawów klinicznych (lub padnięć świń) oraz szybkie podjęcie przez służby weterynaryjne działań mających na celu potwierdzenie lub wykluczenie choroby. Świnie zakażone wirusem afrykańskiego pomoru świń często wykazują objawy chorobowe podobne do objawów innych chorób (gorączka, wybroczyny, apatia, poronienia, w stadzie mogą wystąpić padnięcia bez innych wyraźnych objawów) - dlatego w przypadku najmniejszego podejrzenia (lub nawet domniemania możliwości wystąpienia ASF w stadzie, przede wszystkim na obszarach na których choroba występuje lub w sąsiedztwie tych obszarów) należy zgłosić podejrzenie ASF do właściwego powiatowego lekarza weterynarii celem umożliwienia pobrania próbek w kierunku wykluczenia ASF - podaje GIW.
Jakie ograniczenia w obszarze zapowietrzonym i zagrożonym ASF?
Jak informuje GIW ograniczenia dotyczą przede wszystkim przemieszczania świń. Jeśli chlewnia położona jest w obszarze zapowietrzonym lub zagrożonym ASF obowiązuje bezwzględny zakaz wyprowadzania świń z tego gospodarstwa przez okres:
- 40 dni - w obszarze zapowietrzonym,
- 30 dni - w obszarze zagrożonym.
Po tym czasie należy zgłosić do powiatowego lekarza weterynarii chęć uzyskania pozwolenia na przemieszczenie zwierząt z gospodarstwa. Powiatowy Lekarz Weterynarii również może skrócić ten okres.
Jakie działania w ognisku ASF?
Inspekcja Weterynaryjna ma obowiązek dokonać jak najszybszej likwidacji ogniska oraz sprawdzenia źródła choroby oraz czy nie doszło do przeniesienia choroby do innych gospodarstw.
Kolejno są podejmowane poniższe działania:
- wszystkie świnie w gospodarstwie, w którym stwierdzono ASF muszą zostać niezwłocznie zabite, a ich zwłoki zniszczone;
- zniszczeniu podlegają również obecne w gospodarstwie wszelkie produkty pozyskane od świń, wszelkie przedmioty i substancje (w tym pasze), które mogły zostać skażone wirusem ASF, a nie mogą zostać odkażone;
- gospodarstwo, w którym stwierdzono ASF podlega oczyszczaniu i dezynfekcji przy użyciu odpowiednich preparatów biobójczych, które wykazują działanie unieszkodliwiające w stosunku do wirusa ASF;
- po zakończeniu wszelkich niezbędnych działań musi minąć odpowiednio długi okres, zanim w gospodarstwie ponownie będą mogły być umieszczone pierwsze świnie (co najmniej 40 dni od dnia zakończenia oczyszczania i dezynfekcji);
- wokół ogniska ASF wyznacza się obszar zapowietrzony (o promieniu co najmniej 3 km) i obszar zagrożony (sięgający co najmniej 7 km poza obszar zapowietrzony); w obszarach tych obowiązują stosowne nakazy, zakazy i ograniczenia (przede wszystkim w odniesieniu do możliwości przemieszczania świń) połączone z nadzorem nad stanem zdrowia świń w tych obszarach.
Inspekcja zaznacza, że wszyscy hodowcy, u których wystąpiło ognisko ASF, spełniający wymagania weterynaryjne w tym z zakresu identyfikacji i rejestracji świń otrzymają należne im odszkodowanie za straty poniesione w związku z działaniami Inspekcji Weterynaryjnej (odszkodowanie należne jest m.in. za świnie zabite z nakazu Inspekcji Weterynaryjnej oraz za zniszczone pasze lub sprzęt).
