W kontekście dzierżawienia ziemi państwowej, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) oferuje grunty rolne w trybie przetargu ograniczonego, który jest skierowany do rolników indywidualnych chcących powiększyć gospodarstwo rolne. Przetargi te najczęściej mają formę licytacji albo są przestawione w formie pisemnej. KOWR organizuje je na wniosek Rady Społecznej działającej przy Oddziale Terenowym, Izby Rolniczej oraz co najmniej dwóch rolników – wówczas wysokość czynszu nie jest decydującym kryterium wyboru przyszłego dzierżawcy.
KOWR podaje kryteria, jakie należy spełnić, aby móc wydzierżawić ziemię od państwa
Przede wszystkim należy:
- poosiadać status rolnika indywidualnego – co najmniej od 5 lat zamieszkiwać (zachowując ciągłość) w gminie, na obszarze której jest położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego; uściślając, zalicza się także okres mieszkania w innej gminie bezpośrednio poprzedzający zmianę miejsca zamieszkania, jeżeli w gminie tej jest albo była (w trakcie okresu zameldowania) położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego rolnika; aby udowodnić tę okoliczność, należy przedłożyć dokument potwierdzający zameldowanie na pobyt stały,
- osobiście prowadzić gospodarstwo rolne, o powierzchni łącznej mniejszej niż 300 ha użytków rolnych, przez co najmniej 5 lat,
te dwa wymogi nie dotyczą rolników, którzy w dniu ogłoszenia przetargów nie mają więcej niż 40 lat (nie ukończyli 41 roku życia) lub korzystają z pomocy w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.
- legitymować się kwalifikacjami rolniczymi,
- być wolnym od zaległości finansowych wobec KOWR, Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,
- wybierać nieruchomości wystawiane do przetargu położone w gminie zamieszkania rolnika lub w gminie graniczącej z tą gminą.
Za odpowiednie kwalifikacje rolnicze uznaje się:
- wykształcenie rolnicze zasadnicze zawodowe, zasadnicze branżowe, średnie, średnie branżowe lub wyższe,
- tytuł kwalifikacyjny lub tytuł zawodowy, lub tytuł zawodowy mistrza w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności rolniczej,
- wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie,
- wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i ukończone studia podyplomowe w zakresie związanym z rolnictwem, albo wykształcenie średnie lub średnie branżowe inne niż rolnicze i co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie,
- co najmniej 5-letni staż pracy w rolnictwie.
Kierunki studiów, zawody, tytuły kwalifikacyjne oraz zagadnienia objęte programem studiów podyplomowych przesądzające o posiadaniu kwalifikacji rolniczych reguluje rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie kwalifikacji rolniczych posiadanych przez osoby wykonujące działalność rolniczą.
Zobacz także: Umowa dzierżawy gruntów rolnych 2025 – jakie są kluczowe zapisy?
Jak wydzierżawić ziemię od państwa?
Zasady krok po kroku:
- znajdujemy ogłoszenie przetargu na dzierżawę nieruchomości Zasobu (np. na stronie internetowej KOWR (wyszukiwarka nieruchomości), w Oddziale Terenowym, Urzędzie Gminy, sołectwie),
- składamy wymagane dokumenty wymienione w ogłoszeniu przetargu w terminie i miejscu podanym w ogłoszeniu,
- sprawdzamy wyniki kwalifikacji ogłoszone przez komisję przetargową KOWR,
- wpłacamy wadium w wysokości i terminie podanym w ogłoszeniu przetargu oraz stawiamy się na przetarg ustny,
- licytujemy najwyższy czynsz dzierżawny,
- podpisujemy umowę dzierżawy.
Zasady dzierżawy regulują m.in. zarządzenia Dyrektora Generalnego KOWR:
- Zarządzenie nr 104/2023/Z Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa z dnia 30 listopada 2023 roku w sprawie wprowadzenia „Wytycznych w sprawie wykonywania umowy dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa”,
- Zarządzenie nr 104/2020/Z Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa z dnia 20 lipca 2020 roku w sprawie dzierżawy i najmu nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Kto nie może brać udziału w przetargu?
KOWR podaje, że z możliwości wydzierżawienia ziemi państwowej wyłączone są osoby, które w okresie 5 lat przed dniem ogłoszenia przetargu władają lub władały nieruchomościami Zasobu bez tytułu prawnego i mimo wezwania KOWR, nieruchomości tych nie opuściły oraz osoby, które nabyły z Zasobu nieruchomości o powierzchni łącznej co najmniej 300 ha użytków rolnych, przy czym do powierzchni tej wlicza się powierzchnię użytków rolnych, które zostały nabyte z Zasobu, a następnie zbyte, chyba że zbycie nastąpiło na cele publiczne.
Źródło: Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa
fot. envato elements
