Będzie nowe działanie w ramach PROW – na co dofinansowanie i kto może skorzystać?

Komitet Monitorujący Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 podjął decyzję w sprawie dodania nowego działania: „Zarządzanie ryzykiem”, podziałanie „Ubezpieczenie upraw, zwierząt i roślin”, rodzaj operacji „Dopłaty do składek z tytułu ubezpieczenia od strat spowodowanych chorobami zwierząt”.

Walka z salmonellozą

Taka decyzja stworzy możliwość dofinansowania kosztów zawarcia umów ubezpieczenia na warunkach komercyjnych z tytułu ubezpieczenia od strat spowodowanych chorobami zwierząt, do których nie jest stosowana pomoc w ramach programów pomocy krajowej.

Konkretnym rodzajem ryzyka objętym ubezpieczeniem będzie Salmonelloza, która jest zakaźną i zaraźliwą, bakteryjną chorobą wszystkich gatunków zwierząt i  człowieka. Jej głównym rezerwuarem są zwierzęta rzeźne (drób, świnie, bydło). Jest to jedna z chorób, która ze zwierząt może przenosić się na człowieka. Człowiek może zakazić się salmonellą poprzez spożycie produktów żywnościowych pochodzących od zwierząt zakażonych (mięso drobiowe, wieprzowe, wołowe, jaja, mleko) lub spożycie żywności zanieczyszczonej bakteriami.

- Celem nowego działania jest zaangażowanie hodowców zwierząt w zarządzanie ryzykiem, w prowadzonej przez nich działalności poprzez wykupowanie polis ubezpieczeniowych. Rodzaj działania przyczyni się do podnoszenia świadomości i odpowiedzialności u hodowców w zakresie konieczności stosowania działań bioasekuracyjnych i naprawczych zapobiegających rozprzestrzenianiu się salmonelloz wśród zwierząt. Jednoczenie zastosowanie dopłaty do składek ubezpieczeniowych zachęci hodowców do korzystania z tego rodzaju instrumentu – czytamy w uzasadnieniu decyzji Komitetu Monitorującego PROW. 

Najpierw pilotaż

Działanie zostało podzielone na dwa etapy: pilotażowy i docelowy. W etapie pilotażowym działaniem zostaną objęci wyłącznie producenci drobiu. Docelowo działaniem zostanie objęty każdy producent, który poniesie straty w wyniku wystąpienia Salmonelloz. Wnioski wyciągnięte z pilotażu pozwolą przygotować kolejne instrumenty w postaci ubezpieczeń innego rodzaju chorób charakterystycznych dla danego gatunku zwierząt.

Polisy z PROW zamiast odszkodowań z budżetu

Stworzenie nowego działania PROW to także pokłosie decyzji rządu, który zlikwidował (poza stadami reprodukcyjnymi) możliwość otrzymania przez hodowców drobiu odszkodowań wypłacanych ze środków budżetu państwa w przypadku wystąpienia Salmonelloz drobiu. Rezygnacja z odszkodowań była jednym z elementów działań naprawczych. MRiRW założyło, że hodowcy drobiu dołożą większych starań, aby Salmonelloza nie była u nich stwierdzana poprzez zwiększenie bioasekuracja i poprawę warunków środowiskowych.

Likwidacja odszkodowań wymusiła na producentach drobiu poszukiwanie możliwości zmniejszenia ryzyka związanego ze stratami w przypadku wystąpienia tej choroby. Część producentów drobiu korzystała z możliwości ubezpieczenia zwierząt na warunkach komercyjnych oferowanych przez zakłady ubezpieczeń. Jednakże ze względu na wysokie koszty polis jest to ryzyko rzadko ubezpieczane przez co ograniczanie jego skutków jest marginalne. Dofinansowanie składek w wysokości do 70% kosztów ubezpieczenia umożliwi upowszechnienie ubezpieczeń oraz zdywersyfikuje ryzyko poniesionych strat przez hodowcę.

Kto i jak może skorzystać z nowego działania?

Działanie obejmować będzie:

• drób rzeźny (kurczęta, gęsi i indyki),
• drób nieśny.

Ochroną ubezpieczeniową będą objęte straty, które przekroczą 20% średniej rocznej produkcji z poprzednich trzech lat lub średniej z trzech lat opartej na okresie pięciu wcześniejszych lat, z wyłączeniem wartości najwyższej i najniższej. Do obliczenia średniej rocznej produkcji drobiu przez danego producenta, która uległa zniszczeniu będzie służyć ewidencja prowadzona do celów podatkowych lub ewidencja prowadzona przez inspekcję weterynaryjną oraz średnie ceny skupu drobiu.

O dopłaty w wysokości do 70% poniesionych kosztów ubezpieczenia drobiu od strat spowodowanych Salmonellozami będą wnioskować producenci drobiu rzeźnego (kurcząt, gęsi i indyków) oraz drobiu nieśnego, z wyłączeniem hodowców stad reprodukcyjnych.

Pomoc może być przyznana producentowi drobiu, który w umowie ubezpieczenia ubezpieczy od strat spowodowanych Salmonellozami:

• co najmniej 1000 szt. kurcząt rzeźnych,
• co najmniej 1000 szt. gęsi rzeźnych,
• co najmniej 1000 szt. indyków rzeźnych,
• co najmniej 1000 szt. drobiu nieśnego.

Nabór wniosków o refundację 70% kosztów ubezpieczenia będzie realizowany dwa razy w roku. Kosztem kwalifikowalnym będzie koszt zakupu ubezpieczenia potwierdzony dokumentem dokonania płatności przez producenta drobiu na rzecz zakładu ubezpieczeń, z którym producent drobiu zawarł umowę.

Salmonelloza problem producentów drobiu

Polska od lat jest największym producentem drobiu w Unii Europejskiej. Według wstępnych danych Eurostat, w 2019 roku w Polsce wyprodukowano 2 593,45 ton mięsa drobiowego, z czego 50,93% produkcji została wyeksportowana. Kraje Unii Europejskiej były odbiorcami prawie 73% wywiezionego drobiu. Jednocześnie Polska jest drugim (zaraz po Holandii) największym eksporterem mięsa drobiowego poza terytorium UE. Niestety w ciągu ostatnich dwóch lat obserwowany jest znaczący wzrost liczby powiadomień w unijnym systemie ostrzegania o niebezpiecznej żywności i paszach (RASFF) dotyczących wykrycia pałeczek w mięsie drobiowym pochodzącym z Polski. W związku z „kryzysem salmonellozowym”, Komisja Europejska oczekuje konkretnych działań ze strony Polski tak, aby skutecznie rozwiązać problem.

Jedną z propozycji w ramach całego pakietu jest objęcie posiadaczy kur niosek oraz drobiu rzeźnego systemem powszechnych ubezpieczeń od ryzyka wystąpienia pałeczek w stadzie. wk