StoryEditor

Inni mają gorzej? Ograniczenia stosowania herbicydów zawierających prosulfokarb

Mamy w Polsce 29 herbicydów zawierających prosulfokarb. Jest to substancja stosowana u nas m.in. w zbożach, ziemniaku, strączkowych czy w warzywach cebulowych i korzeniowych. Występuje w środkach solo oraz w mieszaninach fabrycznych. Obowiązują nas w Polsce ogólne zasady stosowania, jak przestrzeganie prędkości wiatru i odległości od dróg itd. Francuscy farmerzy mają jednak dużo gorzej. Zobacz z czym muszą się borykać podczas planowania zabiegu i w czasie opryskiwania.

31.10.2025., 17:00h

Prosulfokarb pojawił się na światowym rynku środków ochrony roślin już w 1987 r. Do Polski trafił kilka lat później w herbicydzie ziemniaczanym Arc​ade. Później na kilka lat zniknął z rynku, aby z przytupem wrócić w środku Boxer – do stosowania m.in. w zbożach. Karierę ma zatem bardzo długą i obecnie znajduje różnorodne zastosowanie (patrz ramka).

Polskie prosulfokarby

Mamy w Polsce aż 29 herbicydów zawierających prosulfokarb. Najwięcej z nich ma tylko jedną substancję czynną. Za to są one zaopatrzone w najbardziej rozbudowane etykiety, w tym zawierające tzw. rejestrację małoobszarową:

  • w zbożach, ziemniaku, niektórych strączkowych, słoneczniku, konopiach, lnie, warzywach cebulowych i korzeniowych, a także w roślinach ozdobnych można stosować herbicydy zawierające sam prosulfokarb: Amstaf 800 EC, Baset 800 EC, Boxer 800 EC, Clayton Heed 800 EC, Fantasia 800 EC, Krum 800, Krum QS 800, Lees 800 EC, Mahak 800, Max Prosulfokarb 800 EC, Mia 800 EC, Sarby 800, Spannit 800 EC, Takoba 800 EC, Tiara 800 EC;
  • w zbożach, ziemniaku oraz w grochu dopuszczony jest środek Proof;
  • w zbożach i w ziemniaku zarejestrowane są środki: Cofeno, Fidox 800 EC, Fidox XL, Roxy 800 EC, Roxy XL;
  • tylko w zbożach można stosować preparaty: Piroseo i Professional;
  • w zbożach, ziemniaku i w słoneczniku stosuje się dwuskładnikowy (diflufenikan + prosulfokarb) środek Jura Max;
  • ww. zestaw substancji stosuje się w zbożach w środkach: Boxer Evo EC i Jura EC;
  • w zbożach można stosować trzyskładnikowe środki zawierające diflufenikan + halauksyfen metylu + prosulfokarb: Compola i Eledura.

Francuzi mają znacznie gorzej

Francuski instytut Arvalis informuje z jakimi obostrzeniami muszą liczyć się farmerzy nad Loarą i Sekwaną. Jest ich całkiem sporo i w praktyce nie tak łatwo zastosować środki zawierające tę substancję. Nie dziwi zatem, że francuscy rolnicy są w czołówce sfrustrowanych obostrzeniami unijnymi. Na co muszą zwracać uwagę zanim zastosują środek?

  1. Zabieg możliwy jest tylko przy użyciu sprzętu zapobiegającego znoszeniu cieczy roboczej, czyli belek z pomocniczym strumieniem powietrza, a przede wszystkim rozpylaczy. Przepis ten istnieje we Francji od 2017 r. W tym celu (oraz w celu stosowania innych środków) ministerstwo publikuje listę rozpylaczy o takich właściwościach. Są to głownie końcówki eżektorowe.

​Co ciekawe przeprowadzono badania skuteczności zabiegów rozpylaczami antyznoszeniowymi. Na szczęście okazuje się, że ten typ rozpylaczy, zwykle emitujących duże krople, nie wpływa znacząco na skuteczność zwalczania chwastów jesiennych w pszenicy. Wynika to z faktu, że większość substancji herbicydowych pobieranych jest wówczas nie przez liście, ale przez glebę i większy wpływ na ich skuteczność ma wilgotność gleby.

  1. Zabieg prosulfokarbem możliwy jest tylko optymalnych warunkach pogodowych. Jest to wilgotność powietrza powyżej 70% oraz umiarkowana temperatura (od 5 do 20 st. C) oraz pogoda musi być bezwietrzna. Jest także obowiązek utrzymania wysokości belki w zależności od kąta rozpylaczy: 50 cm dla kąta 110 st. i 90 cm dla kąta 80 st.
  2. Od 1 kwietnia 2025 r. ANSES, czyli francuska agencja ds. bhp, żywności i środowiska określiła zasady dotyczące zachowania odległości między miejscem zabiegu, a potencjalnymi osobami przebywającymi w pobliżu, np. drogi publiczne, tereny gospodarstwa, itp. Możliwe są dwie opcje:
  • 10 metrów, jeśli między belką opryskiwacza, a obszarem, w którym przebywają osoby (lub mogą przebywać) o ile używa się sprzętu ograniczającego znoszenie o co najmniej 90%;
  • 20 metrów, jeżeli używa się sprzętu umożliwiającego redukcję znoszenia o co najmniej 66%.

​Wyjątkiem jest używacie środka o specjalnej formulacji – herbicydu Eledura, dla którego odległość ta wynosi 5 metrów o ile użyje się sprzętu ograniczającego znoszenie o 50%. Jednak i tak ogólnym zaleceniem jest używanie rozpylaczy umożliwiających ograniczenie znoszenia o 90%.

  1. Zabieg w zbożach jest zakazany, jeżeli w promieniu 1 km od pola z planowanym zastosowaniem prosulfokarbu rosną nie zebrane jeszcze rośliny z poniższej listy. Przepis ten obowiązuje od 2018 r. Można ograniczyć tę odległość do 0,5 km, jeśli nie jest możliwe odroczenie zabiegu z powodów agrotechnicznych, np. zboże osiąga zbyt późną fazę. Jednak w takim przypadku zabieg wykonuje się rano przed godziną 9.00 lub wieczorem po godzinie 18.00, w warunkach niskiej temperatury i wysokiej wilgotności.

Lista upraw, na które trzeba zwracać uwagę

Gatunki, na które trzeba zwracać uwagę to m.in.:

  • jabłonie,
  • grusze,
  • roszponka,
  • szpinak,
  • rzeżucha,
  • rukola,
  • karczoch, cykoria, rzodkiew czarna,
  • jeżówka, mniszek lekarski, kocimiętka,
  • gryka,
  • komosa ryżowa,
  • proso,
  • sorgo.

Nie jest to stała lista i może ona zostać uzupełniona przez ministerstwo. Rolnicy, którzy planują zabieg prosulfokarbem muszą skonsultować się z sąsiadami w ww. promieniu, co do terminu zbioru ich upraw. Firma Syngenta przygotowała dla rolników specjalną darmową aplikację – Quali‘Cible – do określania warunków zabiegu oraz obecności upraw zakazanych.

U nas zasady obowiązujące we Francji częściowo zostały przeniesione do etykiet środków. Oznacza to, że mają taką samą moc prawną, co francuskie. Nie ma natomiast specjalnych list rozpylaczy czy odległości… przynajmniej na razie.

tcz

Tomasz Czubiński
Autor Artykułu:Tomasz Czubiński

redaktor „top agrar Polska”, specjalista w zakresie ochrony, uprawy i nawożenia roślin

Pozostałe artykuły tego autora
Masz pytanie lub temat?Napisz do autora
POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ
04. grudzień 2025 12:29