Sprawcą rdzy brunatnej jest grzyb Puccinia recondita. Choroba atakuje uprawy zbóż a szczególnie pszenicę i żyto. Niestety Puccinia recondita jest na tyle specyficznym patogenem, że walka z nim jest możliwa w momencie, kiedy objawy są widoczne na roślinie uprawnej.
Rdza bruntana - kiedy atakuje zboża?
Do infekcji rdzą brunatną, potrzeba optymalnej temperatury do rozwoju, która oscyluje od 12 do 24°C w dzień i 0 do 12°C w nocy. Temperatura to nie jedyny wymagany czynnik, grzyb potrzebuje także wysokiej wilgotności powietrza, ale niekoniecznie deszczu. Jednak jak pokazują doświadczenia, dochodziło już do infekcji rdzą brunatną w latach suchych.
Progi szkodliwości rdzy
Progi szkodliwości w przypadku rdzy brunatnej możemy podzielić na trzy etapy.
- Pierwszy z nich to faza krzewienia, a więc BBCh 21-29 - próg szkodliwości wynosi od 10 do 15% źdźbeł z pierwszymi objawami choroby.
- Kolejna faza to od fazy strzelania w źdźbło do fazy liścia flagowego BBCH 30-39 - 10% liści z objawami rdzy brunatnej.
- Ostatnia faza określania szkodliwości to faza od początku do końca kłoszenia, a więc BBCH 51 - 59. Tutaj sygnałem do wykonania oprysku są obawy pojawiające się na liściu flagowym i podflagowym.
Zobacz także: Fuzaryjna zgorzel siewek zbóż: jak rozpoznać i zwalczać?
Objawy rdzy brunatnej - jak ją rozpoznać?
Rdze brunatną rozpoznamy przez pojawienie się początkowo na liściach pojedynczych, drobnych pomarańczowo brązowych poduszeczek, plamek. Są to skupiska zarodników. Najpierw jednak są to drobne chlorotyczne plamy, które z czasem nabierają brunatnej barwy.
Latem w okolicach lipca, można już zacząć obserwować czarne twory, które są niczym innym jak skupiskami zarodników podstawkowych. Silne porażenie chorobą może doprowadzić do znacznych strat w plonie, zamierania i zasychania roślin.
Czym pryskać na rdzę brunatną?
Substancje grzybobójcze skuteczne w walce z rdzą to m.in.:
- protiokonazol - Środek stosować zapobiegawczo lub natychmiast po zaobserwowaniu pierwszych objawów chorób, wiosną, od początku fazy strzelania w źdźbło (węzeł krzewienia podnosi się, pierwsze międzywęźle zaczyna się wydłużać) do fazy końca kwitnienia (wszystkie kłoski zakończyły kwitnienie, widoczne zaschnięte pylniki) (BBCH 30-69).
- azoksystrobina - Środek należy stosować głównie zapobiegawczo lub natychmiast po zaobserwowaniu pierwszych objawów chorób, od początku fazy strzelania w źdźbło do końca fazy kłoszenia.
- difenokonazol - Środek zastosować zapobiegawczo lub natychmiast po zaobserwowaniu pierwszych objawów chorób, od fazy 1. kolanka (1. kolanko co najmniej 1 cm nad węzłem krzewienia) do fazy początku kwitnienia (widoczne pierwsze pylniki) (BBCH 31-61).
- bromukonazol - środek zastosować zapobiegawczo lub natychmiast po pojawieniu się pierwszych objawów chorób, od początku fazy strzelania w źdźbło (początek wzrostu źdźbła) do początku fazy kwitnienia (BBCH 30-61).
- tebukonazol - Środek stosować zapobiegawczo lub z chwilą wystąpienia pierwszych objawów chorób, od fazy 3. kolanka do zakończenia fazy kłoszenia (BBCH 33-59). Środek stosować nie częściej niż 1-2 razy w sezonie, w odstępie co 21 dni. W przypadku konieczności wykonania dwóch zabiegów, pierwszy zabieg zaleca się wykonać od fazy 3. kolanka do fazy początku grubienia pochwy liściowej (BBCH 33- 41), drugi natomiast od fazy widocznych pierwszych ości do zakończenia fazy kłoszenia (BBCH 49-59).
- fenpikoksamid - środek zastosować zapobiegawczo lub z chwilą wystąpienia pierwszych objawów chorób, od początku fazy strzelania w źdźbło do końca fazy kwitnienia (BBCH 30 – 69).
Więcej środków ochorny roślin znajdziesz w naszej BAZIE ŚRODKÓW OCHRONY
Patrycja Bernat
Fot: Czubiński/Kalinowski
