Amerykańscy eksperci publikując swoje prognozy dobitnie podkreślili wzrosty zbiorów rzepaku. Podnieśli nawet rekordowe przecież zbiory soi i orzeszków ziemnych, co w łącznie, pomimo sporej korekty w produkcji słonecznika doprowadziło do wzrostu globalnych zbiorów nasion oleistych.
Rosną światowe zapasy oleistych
Prognoza produkcji nasion oleistych na sezon 2025/26 została podniesiona o 2,25 mln t w porównaniu z poprzednim miesiącem, do 690,26 mln t. Tym samym przekraczając wyniki z poprzedniego sezonu o 5,7 mln t i sezonu 2023/24 prawie o 33 mln t.
Głównym nośnikiem tak sporego wzrostu produkcji nasion oleistych jest podwyższona w bieżącym raporcie o 3 mln t produkcja rzepaku (do 95,3 mln t) i o 1,1 mln t zbiory orzeszków ziemnych (do 52,4 mln t), co rekompensuje z naddatkiem spadki produkcji słonecznika (– 2,5 mln t do 51,8 mln t).
Łączne zapasy oleistych w porównaniu do zakończenia poprzedniego sezonu wzrosną o 2 mln t do 143,6 mln t.
Komfortowy bilans rzepaku nie dla Unii
Miesięczny wzrost zbiorów rzepaku tylko podkreśla różnicę jaką osiągają tegoroczne zbiory w porównaniu z poprzednim sezonem. Obecnie prognozowana ilość 95,3 mln t jest o 9 mln t większą niż przed rokiem. Kanada ze zbiorami 22 mln t przeskoczyła prawie o 2 mln t UE!
A przerób rok do roku wzrasta tylko o niecałe 3,5 mln t. Przy mniejszym o 1,5 mln t eksporcie prognozowanym na ten sezon 18,4 mln t, przerób będzie niemal identyczny jak w sezonie 2024/24, bo wyniesie 87,8 mln t.
Komfortowy globalny bilans rzepaku podkreślają rosnące jego zapasy zgromadzone na koniec sezonu 2025/26. Eksperci USDA szacują, że na koniec bieżącego roku gospodarczego zgromadzone na całym świecie zapasy rzepaku rosnąć z raportu na raport o 10% wyniosą 12,5 mln t i będą to ilości większe aż o 27%!
Niestety największa ich część ma zostać zgromadzona w Chinach 4,2 mln t i w Kanadzie 3,7 mln t, w Unii na koniec bieżącego sezonu zostanie 2,6 mln t rzepaku, co oznacza dokładnie taką samą ilość co na koniec ubiegłego sezonu.
Większe dostawy z Mołdawii nie pokryją spadków z Ukrainy
Zagłębiając się w te szczegóły możemy zabrnąć jednak w ślepy zaułek. Giełda bowiem w takie niuanse bawić się nie zamierza 9 mln t rzepaku więcej na świecie i zapasy rosnące o niemal 1/3, to wystarczająca okazja by zdołować notowania, na które presję i tak chciało się wywrzeć.
I nic tu nie znaczą pojawiające się ostatnio newsy, że Mołdawia jest już drugim dostawcą rzepaku do UE, bo w tym sezonie jest nim stale od końca września więc nie ma co kreować tu bohatera narracji. Dla nas Europejczyków ważny jest efekt ogólny światowej rywalizacji o rzepak, a tu pozostajemy daleko w tyle.
I to w tyle do dwóch poprzednich sezonów. Do połowy grudnia Unia zaimportowała 1,7 mln t rzepaku, co jest ilością o 1,15 mln t mniejszą od analogicznego okresu ubiegłego roku. Od importu w 5,5 miesiąca sezonu 2025/26 zaimportowaliśmy teraz mniej o 950 tys. t.
Nawet 245 tys. t zaimportowane z Mołdawii w porównaniu do 85 tys. z roku ubiegłego tego, z całym szacunkiem dla potencjału produkcyjnego Mołdawii tego nie zmieni. No chyba, że stanie się to nieformalny kanał przerzutowy dla rzepaku z Ukrainy.
Wspomniana Ukraina nadal jest pierwszym eksporterem rzepaku do UE, ale w tym sezonie dostarczyła zaledwie 1,04 mln t, prawie o milion ton mniej niż w roku ubiegłym.
Reakcja MATIF do przewidzenia
W tym tygodniu rzepak mocno spadając na MATIFie pogrąża także ceny skupu w kraju, w czwartek (18.12.25 r.) na zakończeniu dnia rzepak w kontraktach na luty jest wyceniany na 461 €/t, a więc o 18 euro taniej niż w poprzednim tygodniu.
Handlowcy kolejny raz ceny lekko obniżyli choć widełki się nie zmieniły, bo krajowy rynek kupuje rzepak nadal po 1900–2100 zł/t. Obniżki widać natomiast po średniej, która kolejny tydzień spada, tym razem o 12 zł, a średnia wynosi 1980 zł/t
Spore redukcje cen mamy także u większości przetwórców, tutaj obniżki oznaczają spadek o 35–60 zł.
Ceny rzepaku w zakładach tłuszczowych:
- Bunge Kruszwica – 2035 zł/t (PL bd) i 1970 zł/t (D) (styczeń)
Brzeg – 2035 zł /t (PL bd) i 1970 zł/t (D) (styczeń)
- ADM Szamotuły – 2020 zł/t (PL bd) i 1970 zł/t (D) (styczeń)
Czernin – 2020 zł/t (PL bd) i 1970 zł/t (D) (styczeń)
- Komagra Tychy – 2100 zł/t (PL bd) (styczeń)
Kosów Lacki – 2100 zł/t (PL bd) (styczeń)
- Best Oil Lasocice – 2100 zł/t (PL bd) (styczeń)
- Viterra Polska Bodaczów (LDC) – 2030 zł/t (PL) i 1950 zł/t (D) (grudzień/styczeń)
- Agrolok Osiek – 2045 zł/t (PL bd) i 1975 zł/t (D) (styczeń)
- Bielmar – 2040 zł/t (PL) i 1980 zł/t (D) (styczeń)
Uwaga!
Publikowane powyżej ceny należy traktować jako aktualne 18.12.25 r. na godz. 13.
Juliusz Urban
