W RCL pojawił się projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej w ramach działania „Tworzenie grup producentów i organizacji producentów” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.
Rolnicy niezbyt chętnie obecnie tworzą grupy producentów, jest ich zarejestrowanych 774. Liczba z roku na rok maleje, a przyczyną tego trendu w przekonaniu Izb Rolniczych nie jest zła wola członków grupy, ale sytuacja rynkowa i przepisy, które sprawiają, że działanie w grupie producentów nie jest korzystne dla rolników.
- Zdaniem samorządu rolniczego należy przeprowadzić kompleksowy przegląd przepisów, pod kątem barier zniechęcających producentów do wnioskowania o środki na tworzenie grup producentów – wyjaśnia KRIR w piśmie do resortu rolnictwa po analizie projektu, który wpłynął do RCL.
Jakie zmiany proponuje resort rolnictwa?
Dla kogo środki?
W projekcie proponuje się, aby doprecyzować, że pomoc jest wypłacana podmiotom, które posiadają status grupy producentów albo organizacji producentów na dzień wypłaty środków wsparcia.
- W związku z występującymi sytuacjami, w których beneficjenci wsparcia tracą status grupy producentów rolnych zaraz po złożeniu ostatniego wniosku o płatność, co oznacza, że pomoc finansowa miałaby być wypłacana podmiotom, które de facto nie spełniają warunków jej przyznania – czytamy w piśmie resortu rolnictwa do ARiMR.
Kto i gdzie może sprzedawać produkty?
Kolejną zmianą w projekcie jest wskazanie, że sprzedaż produktów rolnych, na podstawie wartości której wypłacane jest wsparcie w ramach ww. działania, nie może dotyczyć podmiotów powiązanych z beneficjentem tego działania.
Resort rolnictwa wyjaśnia, że założeniem tego działania jest wsparcie podmiotów, które łączą producentów i wprowadzają na rynek produkty rolne wytworzone przez swoich członków. Środki te powinny być kierowane do podmiotów funkcjonujących na otwartym rynku, które dzięki możliwości wprowadzania hurtowych ilości ujednoliconego towaru, mają szansę nawiązać lepsze kontakty, zawrzeć korzystniejsze kontrakty handlowe, a przez to działać bardziej ekonomicznie i efektywnie.
- W związku z tym, że mają miejsce przypadki, w których beneficjenci działania 9 PROW 2014–2020 nie spełniają powyższych założeń, albowiem dokonują sprzedaży produktów rolnych do podmiotów powiązanych z nimi bezpośrednio lub pośrednio, proponuje się wprowadzenie przepisu, który będzie uniemożliwiał przyznawanie środków pomocowych do tej wartości sprzedaży produktów, które zostały wprowadzone właśnie w taki sposób. Powyższa zmiana ma także na celu zapewnienie, że realizacja wypłaty środków finansowych w ramach działania 9 PROW 2014–2020 jest zgodna z jego celowością i zasadami, określonymi w przepisach UE – czytamy w uzasadnieniu projektu.
Zmniejszenie pomocy za niespełnienie wymagań
Resort rolnictwa chce również wprowadzić zmianę dotyczącą zmniejszenia pomocy jeśli rolnicy tworzący grupę producentów nie wypełniają zobowiązań, podjętych w ramach otrzymanego wsparcia.
- W celu uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych w zakresie stosowania podejścia do nakładania zmniejszeń pomocy dla beneficjentów działania 9 PROW 2014-2020, proponuje się uregulowanie tej kwestii – czytamy w uzasadnieniu.
Zaproponowano dodanie przepisu, zgodnie z którym zmniejszenia stosuje się w sposób kaskadowy. Resort tłumaczy, że wskazany sposób jest dla grup korzystniejszy, niż gdyby nakładanie zmniejszeń miało się odbywać w sposób liniowy, czyli gdyby wszystkie ze stosowanych zmniejszeń (wyrażone w % całości dotychczas otrzymanej pomocy) miałyby być sumowane i naliczane od pierwotnie wyliczonej kwoty pomocy.
- Przykładowo, jeśli pierwotnie wyliczona kwota do wypłaty wynosiłaby 100 000 zł, to liniowe zsumowanie np. dwóch zmniejszeń tej pomocy w wysokości 10%, powodowałoby zmniejszenie kwoty do wypłaty o 20%, czyli wynosiłaby ona 80 000 zł. Jeśli natomiast zastosowanie będzie miało zmniejszanie kwoty do wypłaty w sposób kaskadowy, to w powyższym przypadku kwota do wypłaty wyniesie 81 000 zł, ponieważ najpierw obniżymy o 10% kwotę 100 000 zł, a z otrzymanej w ten sposób wartości 90 000 zł odejmiemy kolejne 10%, co da nam wartość 81 000 zł – czytamy w uzasadnieniu projektu.
Wsparcie dla rolników tworzących grupy producentów w ramach PROW 2014-2020 będzie wypłacane do 2028 r.
Izby rolnicze komentują projekt
- Biorąc pod uwagę niewielkie zainteresowanie tworzeniem organizacji producentów, każda zmiana przepisów korzystna dla producentów, może przyczynić się do zwiększenia zainteresowania i w konsekwencji wzmocnienia rynku produktów rolnych. Analizując przedstawiony projekt zmiany przepisów oraz uzasadnienie wprowadzanych zmian trudno zgodzić się z sugestią, że zaostrzenie przepisów konieczne jest ze względu na nieuczciwe zachowania rolników, gdyż zdarzają się sytuacje, kiedy beneficjenci "tworzą sztuczne warunki" aby uzyskać środki finansowe, a następnie po złożeniu ostatniego wniosku o płatność tracą status grupy producentów rolnych – czytamy w piśmie KRIR do resortu rolnictwa.
Wykaz produktów sprzedawanych w ramach grup producentów
Jednocześnie z w.w. projektem zaproponowano również Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wykazu produktów i grup produktów, ze względu na które mogą być tworzone grupy producentów rolnych, minimalnej rocznej wielkości produkcji towarowej oraz minimalnej liczby członków grupy producentów rolnych.
Tabela znajduje się poniżej.
