Bilans majątkowy nie jest obwarowany przepisami prawnymi – nie ma obowiązku, aby go sporządzić. Jednak często przydaje się – uczestnictwo w wielu programach pomocowych może wymagać tego typu bilansu. Ponadto, taka analiza to dobry początek planowania nowych inwestycji lub też wdrożenia planu oszczędności. Pod koniec roku robienie rozmaitych podsumowań leży w naturze ludzkiej, a więc może warto pochylić się nad takim zestawieniem w kontekście gospodarstwa? Wiedza o tym, jaką, w końcowym rozrachunku, wartość ma majątek na pewno przyda się, gdy chcemy obracać własnym kapitałem i go mnożyć.
Co składa się na bilans majątkowy gospodarstwa rolnego?
W tym zestawieniu najważniejszą część stanowią aktywa i pasywa. Przy czym wartość aktywów ogółem musi równać się wartości pasywów ogółem. Jak sporządzić takie sprawozdanie? Należy dokonać rzetelnej inwentaryzacji i spisać wszystkie należące do gospodarstwa dobra, a także prowadzić ewidencję przychodów i rozchodów.
Przeczytaj także: Startuje nowy program dla rolników! Wsparcie wyniesie do 3000 zł/ha. Warto się pospieszyć!
Bilans majątkowy gospodarstwa rolnego – czym są aktywa?
Aktywa to są wszelkie materialne przejawy produkcji, którymi dysponuje rolnik:
- ziemia, czyli grunty orne, trwałe użytki zielone, grunty pod wodami, tereny pod zabudowaniami, drogami, nieużytki, ale także plantacje trwałe pod wieloletnie uprawy (sady, szkółki),
- budynki i budowle: np. ogrodzenia, silosy, mosty oraz utwardzone place i składowiska, urządzenia melioracyjne (dreny, rowy),
- pojazdy, maszyny, urządzenia, narzędzia,
- zwierzęta wykorzystywane przez wiele lat (krowy, buhaje, maciory, owce itp.),
- zwierzęta młode, przeznaczone na rzeź, przebywające w swojej klasie do jednego roku,
- produkcja roślinna, np. zasiewy roślin w momencie inwentaryzacji (które nie są zaliczone do plantacji wieloletnich),
- zapasy produkcji, np. siano, kiszonka oraz do sprzedaży (ziemniaki, zboże),
- zapasy z zakupu: np. nawozy mineralne, środki ochrony roślin, paliwo, a także części zamienne i materiały do remontów bieżących, w tym inwentarz małocenny (grabie, widły),
- niezrealizowane płatności za dostarczone przez gospodarstwo produkty lub dokonane przedpłaty na zakup środków produkcji,
- krótkoterminowe wkłady bankowe na pokrywanie bieżących płatności, a także krótkookresowe pożyczki,
- gotówka,
- udziały, obligacje na dłuższy przedział czasu zapewniające dodatkowe dochody (odsetki).
Bilans majątkowy gospodarstwa rolnego – pasywa
Do pasywów zaliczamy kredyty długoterminowe oraz pożyczki i kredyty krótkoterminowe, ale także kapitał własny.
Aby sporządzić bilans, należy wypisać w jednej kolumnie aktywa, a w drugiej pasywa (najczęściej są to kredyty) i obliczyć ich relację względem siebie. To pozwoli nam zobaczyć, czy więcej wydajemy niż zarabiamy.
– Bilans majątkowy gospodarstwa rolnego zyskuje na ważności w przypadku wzięcia kredytów inwestycyjnych. W tym kontekście warto też wspomnieć o wskaźnikach płynności – prócz bilansu będzie potrzebny jeszcze uproszczony rachunek przepływów, aby wiedzieć, ile wydaliśmy, a ile zarobiliśmy. Przydatne do tego celu jest narzędzie do oceny ekonomicznej gospodarstwa rolnego – komentuje Agata Stachowiak, Księgowa Rolnika.
Przeczytaj także: Narzędzie do oceny ekonomicznej gospodarstwa rolnego – niezbędnik rolnika!
Źródło: Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
Fot. envato elements