W Brukseli ważą się losy wprowadzonych przez Polskę i Węgry zakazów importu ukraińskich produktów rolnych. Blokadę wwozu m.in. zbóż z Ukrainy do Polski wymusiły rolnicze protesty, podczas których gospodarze postulowali o wprowadzenie zakazu importu do Polski produktów rolnych z Ukrainy, które zalały magazyny, przez co ceny w skupach spadły do dramatycznie niskiego poziomu.
Zakaz importu zbóż z Ukrainy do Polski
Obecnie wszystkie oczy zwrócone są w kierunku Brukseli, która ma podjąć decyzję lada dzień, jak postąpi w przypadku wprowadzonych przez Polskę i Węgry zakazów, które były jak twierdzi KE „sprzeczne z prawem handlowym UE”. Mimo zmiany rządu, Donald Tusk oraz Czesław Siekierski nie zamierzają ustąpić w przypadku zniesienia zakazu importu zbóż na polskim rynku. Rozmowy w tym zakresie są trudne, gdyż jednocześnie wszyscy zdają sobie sprawę z sytuacji gospodarczej Ukrainy.
Zabezpieczenia specyficzne dla kraju
Jak poinformował portal ft.com Komisja Europejska jest gotowa zaoferować dodatkowe zabezpieczenia krajom graniczącym z Ukrainą. Valdis Dombrovskis, komisarz ds. handlu UE powiedział, że konkretna propozycja ma zostać przedstawiona w tym tygodniu i ma zawierać „zabezpieczenia specyficzne dla kraju”. Te zabezpieczenia mają polegać na blokowaniu importu w sytuacji widocznej nadpodaży na danym rynku.
- Będziemy się zastanawiać, w jaki sposób możemy zapewnić Polsce i innym państwom członkowskim dodatkowe gwarancje, a jednym ze sposobów, aby to osiągnąć, jest wprowadzenie zabezpieczeń specyficznych dla danego kraju – powiedział Dombrovskis w wywiadzie z ft.com. Twierdzi, że KE zauważa nierównomierny wpływ eksportu produktów rolnych z Ukrainy, a największe jego nasilenie lokalizuje się w państwach graniczących z Ukrainą.
Zakaz importu będzie przedłużony?
Komisarz Dombrovskis powiedział, że zakaz będzie przedłużony do czerwca 2025 r., jednak propozycja Brukseli musi zostać zatwierdzona przez Parlament Europejski i większość państw członkowskich. Mając jednak na względzie poprzednie tego typu dyskusje, niektóre państwa członkowskie mogą się na taki układ nie zgodzić.
Komisarz zaznaczył, że zamierza również rozpocząć rozmowy na temat wzajemnej liberalizacji handlu, tak aby Kijów zmniejszył własne bariery handlowe w stosunku do państw UE, tak aby pobudzić eksport również w drugim kierunku, tym bardziej jeśli Ukraina stara się o szybką akcesję.
Jak podał Financial Times unijni urzędnicy ponadto rozważają wprowadzenie kwot eksportowych (ilości określonych produktów wprowadzanych na rynek w danym okresie) na produkty wrażliwe, takie jak mięso drobiowe, cukier i jaja pochodzące Ukrainy. Zwłaszcza kwestia produkcji cukru jest z tego punktu widzenia kluczowa dla polskich rolników. Od dwóch lat z uwagi na opłacalność produkcji buraków cukrowych zwiększali oni areał uprawy tej rośliny i kontrakty na 2024 r. zakładają dalszy wzrost areału o 10-15% (szacunkowe dane cukrowni w Polsce). Tymczasem Ukraina chce podwoić areał upraw buraków cukrowych w 2024 r. To z pewnością będzie oznaczało dalszy wzrost napływu cukru z Ukrainy do UE.
Wielokrotnie wspominaliśmy o destabilizacji na rynku drobiu, jaj i cukru w Polsce, ale również w UE. Kontyngenty na towary mogłyby przynajmniej w okresie przejściowym akcesji nie powodować tak dużych perturbacji na unijnym rynku, a wraz z nimi spadków cen w skupach dla unijnych rolników. Produkty te nie powinny w tak dużych ilościach wpływać na unijny rynek (który rządzi się swoimi prawami i to dość restrykcyjnie przestrzeganymi), do czasu gdy Ukraina nie spełni tych samych wymagań i standardów, co państwa członkowskie.
Oprac. dkol na podst. ft.com
