Pola po żniwach to szwedzki stół dla ptaków. Które z nich pomagają rolnikom?

Obecnie żniwa to według profesora Piotra Tryjanowskiego, ornitologa z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, przyspieszony film. Wszystko dzieje się szybciej: – Po pierwsze sezon wegetacyjny przyśpieszył i żniwa mamy wcześniej. Po drugie, kiedyś trwały tygodniami – dziś potrafią skończyć się w ciągu dnia. Dawniej sierpy i kosy zostawiały więcej czasu ptakom na zakończenie lęgów czy ucieczkę. Teraz tempo bywa dla nich zabójcze” – analizuje prof. Tryjanowski. W związku z tymi zmianami metamorfozie zostały poddane same ptaki i ich populacje, a także same żniwa.

Co dzieje się na polach w czasie żniw? Czy ptaki pomagają rolnikom?

Żniwa to czas wytężonej pracy dla rolników. Niegdyś trwały tygodniami, ludzie nie byli w stanie działać bardzo szybko, choć wszyscy pomagali sobie nawzajem. Obecnie kombajny dość mocno przyspieszyły wszystkie prace, a zbiór zboża to kwestia krótszego czasu. Okazuje się jednak, że żniwa to nie tylko pozyskiwanie płodów rolnych: – Wchodzą maszyny, a z nimi całe stada ptaków. To dla nich coś jak wielki szwedzki stół – zwłaszcza dla bocianów, myszołowów czy mew śmieszek. Kombajn odsłania myszy, owady, czasem nawet młode nielotne ptaki – pokarm, który normalnie byłby ukryty pod łanem zboża” – podkreśla prof. Piotr Tryjanowski. Podczas żniw, pojawia się sporo gatunków ptaków, które mogą być więc pomocne dla rolnika, ponieważ zjadają szkodliwe owady czy gryzonie, to np. pliszki, myszołowy, bociany.

Jakie ptaki mogą być zagrożone w czasie żniw?

Niestety, wielkie maszyny rolnicze mogą być zabójcze dla niektórych gatunków ptaków, jak błotniaki łąkowe, czy uszatki błotne. – To właśnie wtedy ginie sporo lęgów pliszek żółtych, potrzeszczy czy skowronków. Choć skowronki są na swój sposób wyjątkowe – bowiem w lipcu nawet te pary, których lęgi skończyły się powodzeniem, wiedzą, że tegoroczna reprodukcja zakończona – i skowronki zaczynają pierzenie. Dlatego zamilkły. Nagle robi się cicho – nie słychać już tego charakterystycznego śpiewu z nieba. To dla wielu osób zaskoczenie, bo lato dopiero się rozkręca, a pola jakby ucichły – tłumaczy poznański ornitolog z UPP.

Przeczytaj także: Ceny skupu zbóż prosto na Twój telefon. Skorzystaj ze „Żniwnego pogotowia cenowego”!

Intensyfikacja rolnictwa i zmiany klimatyczne odpowiadają także za wcześniejsze grupowanie się ptaków, zwłaszcza jaskółek, szpaków i czajek, które niegdyś zwiastowały początek jesieni, a teraz pojawiają się już w lipcu. Według profesora Tryjanowskiego żniwa ukazują współistnienie człowieka i przyrody – nie zawsze w idealnej harmonii, ale jednak jako organizmy wpływające na siebie i warunkujące swoje bytowanie. To dlatego warto zadbać o ptaki w czasie żniw – wiele z nich zakłada gniazda wśród zbóż – dorastanie piskląt zazębia się z terminem żniw, aby zminimalizować ryzyko wokół tych gniazd budowane są małe ogrodzenia.

Źródło: Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

fot. envato elements