12 milionów euro na ochronę chomika europejskiego. Projekt już ruszył!
W regionie Delitzsch na północ od Lipska (Saksonia, Niemcy) rozpoczął się projekt „LIFE4HamsterSaxony” finansowany przez Unię Europejską. Jego celem jest odbudowa populacji chomika europejskiego (Cricetus Cricetus) – gatunku, który w Saksonii niemal całkowicie zniknął z pól uprawnych.
Jak poinformował Saksoński Urząd ds. Środowiska, Rolnictwa i Geologii (LfULG), przedsięwzięcie potrwa do 2031 roku i obejmie łącznie 12,2 mln euro. Współpracują w nim już wspomniany urząd, ale też Ogród Zoologiczny w Lipsku oraz powiat Nordsachsen.
Zobacz też: Dziury na polu i pocięte zboże - myszy i nornice niszczą uprawy! [VIDEO]
Projekt opiera się na współpracy z rolnikami – to oni mają realnie odtworzyć warunki sprzyjający życiu chomików. Jak wyjaśnił Heinz Bernd Bettig, prezes LfULG, w ramach umów z gospodarstwami będą testowane i wdrażane praktyki rolnicze przyjazne dla chomika, takie jak uprawa specjalnych zbóż, lucerny, pasów kwitnących czy opóźniona orka ścierniska.
80 hektarów pól dla chomików. Jakie obowiązki będą mieli rolnicy?
Od wiosny 2026 r. co najmniej 80 hektarów gruntów rolnych zostanie specjalnie przystosowanych do potrzeb chomika europejskiego. To oznacza, że gospodarstwa będą musiały zmienić sposób zarządzania częścią pól — m.in. zrezygnować z wczesnej orki i oprysków na wyznaczonych areałach, a zamiast tego wysiewać rośliny zapewniające gryzoniom schronienie i pokarm.
Jak podaje agrarheute.com, gospodarstwa, które zdecydują się na udział w projekcie, otrzymają rekompensaty finansowe za ograniczenia w produkcji. Regionalne Stowarzyszenie Rolników z Delitzsch (RBV) poparło projekt, podkreślając, że dzięki finansowaniu z UE rolnicy nie będą stratni. „Współpraca trwa już od lat, a podstawą jest uczciwa rekompensata dla gospodarstw” – mówiła Christine Richter, dyrektor RBV.
Setki chomików wracają na pola
Pierwsze zwierzęta pochodzą z programu hodowlanego w lipskim zoo, który, jak wyjaśnia dyrektor placówki prof. Jörg Junhold, jest częścią Europejskiej Strategii Ochrony Gatunków. W 2024 roku w ogrodzie zoologicznym przyszło na świat 226 młodych, a rok później już 256. W maju 2025 r. do dwóch specjalnych stref wypuszczono 179 osobników, a łączna populacja chomików w regionie mogła osiągnąć około 300 sztuk.
Zoo w Lipsku będzie nadal prowadzić hodowlę rezerwy genetycznej i co roku wypuszczać na wolność nawet 800 chomików, aby stworzyć samowystarczalną populację w Saksonii do 2031 r. – informuje sachsen.de.
Jak chomiki wpływają na ekosystem pól
Chomik europejski to największy gatunek chomika w Europie, który od wieków zamieszkuje pola uprawne w całej Eurazji. Jego nory mogą sięgać nawet dwóch metrów w głąb ziemi, a budując je, zwierzę napowietrza glebę i przenosi składniki odżywcze z głębszych warstw. Puste nory chomików zatrzymują wodę i tworzą mikrośrodowiska sprzyjające owadom, mikroorganizmom i drobnym gryzoniom.
Jak zaznacza portal Edukacja Ekologiczna, jest to gatunek osłonowy, którego obecność zapewnia ochronę dużej liczbie gatunków. Zanik chomików oznacza więc zaburzenie równowagi całego ekosystemu pól.
Jaki jest status prawny chomika europejskiego w Polsce?
Chomik europejski jest w Polsce od 2011 roku objęty ścisłą ochroną gatunkową. Oznacza to zakaz niszczenia jego siedlisk i nor, chwytania, przetrzymywania oraz zabijania osobników. Gatunek ten figuruje również w załączniku IV Dyrektywy Siedliskowej Unii Europejskiej, co nakłada na Polskę obowiązek zapewnienia mu najwyższego poziomu ochrony.
Opac. Mkh na podst. sachsen.de, agrarheute, Komisja Europejska, Edukacja Ekologiczna
